Di Rupo bij de koning
PS-voorzitter Elio Di Rupo is om 15.15 uur als laatste partijvoorzitter van de dag aangekomen bij koning Filip.
© BELGA De Croo: “Begroting kan tot twee miljard ontsporen, de factuur is voor ons allemaal”
In de Kamer stemt de commissie Financiën vandaag een noodbegroting. Die moet ervoor zorgen dat de overheid volgend jaar kan blijven functioneren nu de regering gevallen is. “Die noodbegroting kan zorgen voor een ernstige ontsporing omdat geplande besparingen niet kunnen doorgaan”, waarschuwt minister van Financiën Alexander De Croo (Open Vld). Hij betreurt dat N-VA de begroting die ze mee onderhandelde niet mee wou goedkeuren.
De Croo: "Begroting zal met twee miljard ontsporen, de factuur is voor ons allemaal"
Minister van Financiën Alexander De Croo (Open Vld) zegt dat de begroting 2019 met twee miljard euro zal ontsporen doordat er met voorlopige twaalfden moet worden gewerkt. Dat zegt hij aan de VRT. Met de noodbegroting zullen een aantal geplande besparingen er niet komen en dat "zal het budgettaire werk van de voorbije jaren met enkele miljarden doen ontsporen".
"Hier ligt iets klaar waar vier partijen het over eens waren. Het is voor mij nog altijd moeilijk te begrijpen waarom men het daar nu opeens niet meer over eens zou zijn. De factuur is voor ons allemaal. Wij gaan dat allemaal voor een stukje betalen door het feit dat N-VA iets dat ze goedgekeurd heeft, opeens niet meer goed vindt."
Wat is een begroting van 'voorlopige twaalfden'?
Door de val van de regering kan de begroting voor volgend jaar niet meer goedgekeurd worden en schakelt de regering over op zogenaamde 'voorlopige twaalfden'. Dat wil zeggen dat de begroting van 2018 wordt hernomen en wordt gedeeld door twaalf. Per maand mag er dan niet meer uitgegeven worden dat dat bedrag.
© BELGA — Minister van Financiën Alexander De Croo en minister van Begroting Sophie Wilmes vanmiddag in de Kamercommissie Financiën. Ondertussen op de N-VA-communicatie-afdeling
Het mag duidelijk zijn dat de campagne voor de al dan niet vervroegde verkiezingen is begonnen. N-VA postte zonet een cartoon op sociale media van een 'gecrashte' premier Michel op de "afrit Di Rupo".
"Na de linkse 'bocht der bochten' van Michel II is het duidelijker dan ooit: de N-VA is de énige garantie op een sociaal-economisch herstelbeleid", klinkt het. Over het communautaire rept de boodschap niet.
De Wever heeft koekjes mee
N-VA-voorzitter Bart De Wever is aangekomen aan het paleis in Brussel. De Wever stopte even voor de journalisten aan de poort, en gaf een doos Antwerpse handjes "voor de cameraman" van VTM Nieuws-journalist Jan Demeulemeester. Of De Wever ook koekjes mee had voor koning Filip zelf, is nog maar de vraag.
Om 15.15 uur volgt nog PS-voorzitter Elio Di Rupo, daarna wordt de koning verwacht voor het traditionele kerstconcert. Morgen volgen de andere partijen: CD&V, MR, sp.a, Ecolo, en Groen.
© BELGA © BELGA Wat mag een regering nog doen 'in lopende zaken'?
De meeste partijen gaan er op dit moment vanuit dat vervroegde verkiezingen tijdverlies zijn en dat een regering meer kan betekenen in lopende zaken. Maar wat betekent dat juist?
In lopende zaken mag een regering drie dingen doen:
• Het dagelijkse bestuur uitvoeren waarvoor geen nieuwe beslissingen nodig zijn.
• Het al besliste beleid voortzetten.
• Dringende ingrepen doen die ingegeven worden door een uitzonderlijke crisis.
Stand van zaken
• Premier Michel heeft gisteren het ontslag van zijn regering-Michel II aangeboden aan de koning. Die houdt het ontslag voorlopig in beraad en consulteert de partijvoorzitters op dit moment. CdH-voorzitter Lutgen en Open Vld-voorzitter Rutten kwamen al langs, deze namiddag is het aan N-VA-voorzitter Bart De Wever en PS-voorzitter Elio Di Rupo.
• Concreet zijn er twee opties: ofwel gaat de regering in lopende zaken tot de verkiezingen van 26 mei, ofwel komen er vervroegde federale verkiezingen.
• Voorlopig is de kans het grootst dat de regering in lopende zaken gaat, aangezien enkel Vlaams Belang en N-VA voorstander van vervroegde verkiezingen zijn.
Michel is niet de eerste premier die zijn ontslag moet aanbieden: zij gingen hem al voor
Het is een constante in de Belgische politieke geschiedenis: regeringen die hun termijn niet volledig kunnen uitdoen. Vooral communautair gekrakeel was daar de laatste decennia verantwoordelijk voor. Charles Michel was dus zeker niet de eerste die naar de koning trok om het ontslag van de regering aan te bieden.
Lees en bekijk hier hoe andere premiers Michel al voorgingen.
Vandaag dag op dag tien jaar geleden viel trouwens de tweede regering van Yves Leterme. Ook vandaag wordt zijn borstbeeld onthuld in de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
Lutgen bij de koning
CdH-voorzitter Benoît Lutgen zit op dit moment bij de koning. Na hem consulteert koning Filip Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten.
© BELGA Rutten: “Was nooit de bedoeling regering op links op de been te brengen”
Heeft Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten de val van de regering veroorzaakt met haar tweet waarmee ze de opening op links van premier Charles Michel onmogelijk maakte? De liberale politica ontkent staalhard.
Benoît Lutgen (cdH) als eerste op weg naar de koning
CdH-voorzitter Benoît Lutgen is de eerste partijvoorzitter die vanmorgen mag langskomen op het paleis. Hij zou rond 10.15 uur ontvangen worden. Om 11.30 uur is het dan de beurt aan Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten.
Zoals bekend komen enkel de partijvoorzitters die een eigen fractie hebben in de Kamer aan bod. Dat zijn (van groot naar klein) N-VA, PS, MR, CD&V, Open Vld, sp.a, Ecolo/Groen en cdH. Kleinere partijen als Vlaams Belang, de PTB of Vuye & Wouters kregen geen uitnodiging.
Na de gesprekken met de verschillende partijvoorzitters moet duidelijk worden welk antwoord de koning biedt op het ontslag van de premier. Voor vervroegde verkiezingen bestaat weinig animo bij de partijen.
Wat kan een regering nog doen 'in lopende zaken'?
De meeste partijen gaan er op dit moment vanuit dat vervroegde verkiezingen tijdverlies zijn en dat een regering meer kan betekenen in lopende zaken.
De 541 dagen dat de regering-Leterme II in lopende zaken was na de verkiezingen van 2010, liggen nog vers in het geheugen. Die regering worstelde zich door de nadagen van de economische crisis, stuurde een militaire missie naar Libië en het parlement nam op eigen kracht wetgevende initiatieven waarvoor wisselende meerderheden gezocht werden.
In lopende zaken mag een regering drie dingen doen:
• Het dagelijkse bestuur uitvoeren waarvoor geen nieuwe beslissingen nodig zijn.
• Het al besliste beleid voortzetten.
• Dringende ingrepen doen die ingegeven worden door een uitzonderlijke crisis.
Daarnaast kan het parlement op eigen initiatief resoluties aandragen en wetten aannemen, zolang het daar een meerderheid voor vindt.
Partijen schuiven schuld voor regeringsval door naar elkaar
Het is een ongeschreven wet in de Belgische politiek dat wie de stekker uit een regering trekt – of daar verantwoordelijk voor wordt geacht – de verkiezingen verliest. De eerste dag na de val van de regering wijzen alle partijen dan ook naar elkaar om de perceptie in hun voordeel te keren.
De linkse oppositie wijst naar de Open Vld van Gwendolyn Rutten. Vlak nadat premier Michel een opening had gemaakt naar de linkse partijen om een motie van wantrouwen af te wenden, stuurde Rutten een tweet de wereld in waarin ze zei dat wat haar partij betreft de regering het werk gewoon moest verzetten. Genoeg voor de oppositie om de motie alsnog in te dienen, aldus Crombez. Hetzelfde geluid bij Groen: "Wat is het nu?", vroeg fractieleider Kristof Calvo zich af.
CD&V en Open Vld wijzen dan weer naar N-VA, dat eerst een bocht maakte rond het VN-migratiepact, en daarna rond de begroting die de partij niet meer wilde goedkeuren. Maar ook sp.a is voor de liberalen de gebeten hond. "Als je dagen aan een stuk zegt dat je de motie (van wantrouwen, TT) indient en de socialistische partij al aan hun reactie op de banken laat blijken dat ze er niet willen op ingaan, dan is dat een zwartepietspel. Je kan niet dagen aan een stuk zeggen dat je iets gaat doen en er dan niet op ingaan. Ik neem niemand iets kwalijk, maar op een bepaald moment moet je serieus blijven", vindt vicepremier Alexander De Croo.
Bij N-VA wijzen ze vooral naar premier Michel en de andere coalitiepartners, die volgens hen plots een "wijde bocht naar links" maakten. "Wat gebeurt er met een regering als je de N-VA eruit zet? De haarspeldbocht naar links. Met de groeten van Open Vld en CD&V", tweette de partij.
Officieel was het de motie van wantrouwen van de sp.a en de PS, gesteund door Groen/Ecolo, die Michel deed vertrekken naar de koning.
Extra VTM Nieuws
Volg via de livestream hierboven nu een extra VTM Nieuws-uitzending met N-VA-kopstuk Jan Jambon als studiogast.
Stand van zaken
• Premier Michel heeft gisteren het ontslag van zijn regering-Michel II aangeboden aan de koning. Herlees hier hoe de dag verliep.
• Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten zegt over het charme-offensief op links dat het "nooit de bedoeling is geweest om een regering op links" op de been te brengen.
• De koning houdt het ontslag voorlopig in beraad en begint later vandaag de verschillende partijvoorzitters te consulteren die een fractie in de Kamer hebben.
• Concreet zijn er twee opties: ofwel gaat de regering in lopende zaken tot de verkiezingen van 26 mei, ofwel komen er vervroegde federale verkiezingen. In dat laatste geval zouden er twee verkiezingen plaatsvinden kort na elkaar (op 26 mei zijn er nog Vlaamse en Europese verkiezingen).
• Voorlopig spreken enkel Vlaams Belang en N-VA zich uit voor vervroegde verkiezingen, Open Vld, Groen en sp.a zijn tegen. Lees hier meer.
• België ondertekent vandaag in New York het VN-migratiepact ondanks de val van de regering.
Niemand wil vervroegde verkiezingen
De meeste partijvoorzitters zijn geen voorstander van vervroegde verkiezingen. De redenering is dat er eind mei sowieso ook Vlaamse en Europese verkiezingen op de agenda staan, die niet kunnen worden vervroegd, en dat niemand gelooft dat er tussen vervroegde verkiezingen en eind mei een nieuwe federale ploeg in het zadel kan zitten.
Rutten haalt uit naar N-VA
Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten heeft bij VTM Nieuws gereageerd op de val van regering-Michel II. Ze betreurt het dat N-VA "van tafel weggelopen is voor een niet-bindend pact". "Waar hébben we het dan eigenlijk over?" Rutten vindt het ontzettend jammer dat de vier voormalige regeringspartijen hun werk niet hebben kunnen afmaken. Over haar veelbesproken tweet van gisteravond zei ze dat het "nooit de bedoeling is geweest om een regering op links" op de been te brengen. Ze zegt ook dat de N-VA "al een week aan het roepen was dat ze de begroting niet zouden stemmen" en vond dat onbegrijpelijk.
"Ze is in de commissie al gestemd, we hebben er samen aan gewerkt en minister van Overtveldt heeft ze zelf verdedigd, en dan zeggen ze dat ze er niet meer aan meedoen."
Over eventuele vervroegde verkiezingen zegt Rutten nog eens: "Gelooft er nu iemand dat als er verkiezingen komen in februari, dat we dan voor mei een regering zouden hebben?"
