Nationale Herdenking Slavernijverleden Nederland ten einde
Na de kranslegging sluit Aldith Hunkar de herdenking af. NOS-presentator Simone Heimans praat na met zanger Typhoon en burgemeester Halsema.
Typhoon gaat komende tijd samen met ex-international Edgar Davids en vier anderen het maatschappelijk debat over het Nederlandse slavernijverleden aanzwengelen in opdracht van het kabinet. Volgens minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) hoopt het kabinet zo 'een bredere erkenning van dit gedeelde verleden' te bewerkstelligen.
Burgemeester Halsema blikt in het gesprek met Weimans vooruit op de herdenking volgend jaar. Ze sluit niet uit dat de gemeente dan wel excuus aanbiedt voor het slavernijverleden. Wel benadrukt Halsema dat eerst het onderzoek naar de rol van de gemeente moet worden afgerond.
Toeschouwers kijken mee over het hek
Vanwege het coronavirus is de herdenking dit jaar alleen voor genodigden. Om mensen buiten het park te houden, zijn de hekken afgesloten. Zo'n twintig mensen proberen vanachter de hekken toch iets mee te krijgen van de herdenking.
© Patrick Meershoek — Toeschouwers proberen een glimp op te pakken van de herdenking. Katja en Dorothy zijn gekomen om een bloemetje te leggen bij het monument. Ze zijn erg teleurgesteld dat ze niet bij de herdenking mochten zijn.
© Patrick Meershoek — Katja & Dorothy. Na taptoe volgt de kranslegging
Na het taptoe gespeeld door een trompettist van Defensie, worden er zeven kransen neergelegd. Dat wordt gedaan door mensen uit een huishouden vanwege het coronavirus. Er worden door het virus minder kransen gelegd dan normaal.
© Patrick Meershoek — Er worden in totaal zeven kransen gelegd. Linda Nooitmeer: 'Keti Koti opgenomen in de Nederlandse canon'
De voorzitter van het Ninsee Linda Nooitmeer sluit de herdenking af met een laatste toespraak. Ze spreekt onder meer over de geschiedenis van de slavernij, en de aanloop naar de afschaffing van de slavernij in 1873.
Nooitmeer is blij met de recente aandacht voor het slavernijverleden en institutioneel racisme in Nederland. "Keti Koti is sinds vandaag opgenomen in de canon van Nederland. Dat is de aanvaarding en bevestiging van het feit dat het slavernijverleden een gedeeld verleden is."
Optreden van Jada Sluisdom
De toespraak van burgemeester Halsema wordt gevolgd door een optreden van Jada Sluisdom. Ze wordt begeleid door haar docent Quincy Adolphin op de piano.
Burgemeester Halsema: 'Er is een kantelpunt bereikt'
Na een optreden van zanger Typhoon neemt burgemeester Femke Halsema het woord. Ze spreekt over een 'kantelpunt'. "Wat begon met een paar activisten die het durfden om onrecht ter discussie te stellen en confronterende gesprekken te beginnen. Die genegeerd werden en belachelijk gemaakt, of vaker nog gehaat en bedreigd. Dat is de laatste maand uitgegroeid tot een onstuitbare nieuwe volksbeweging van moeders en dochters, vaders en zonen, grootouders en kleinkinderen. Van winkeliers, onderwijzers, verpleegkundigen en politieagenten," aldus Halsema. Het is volgens haar een beweging die 'nieuwe tradities' zal scheppen.
Ze stond stil bij de rol van Amsterdam in de tijd van de slavenhandel, de tijd dat veel kooplieden er rijk van werden en grachtenpanden bouwden van de opbrengst. "Amsterdam - een toevluchtsoord voor religieus vervolgden - was ook de stad waar minutieus werd bijgehouden hoeveel menselijke handelswaar het transport over de Atlantische Oceaan zou overleven." Maar die tijd is echt voorbij, aldus Halsema: "Wegkijken, wegmoffelen, ontkennen: dat kan niet en willen wij ook niet. Het onrecht, de pijn, de vernedering en het verdriet verdienen erkenning."
Zoals verwacht maakte de burgemeester geen excuses. Dat gebeurt waarschijnlijk op een later moment, als de resultaten bekend zijn van een groot onderzoek naar de precieze rol van Amsterdam in de slavenhandel. Die worden in het najaar verwacht.
Minister Engelshoven: 'Vandaag begint het dialoog'
Het lukt de regering niet altijd om ongelijke behandeling en uitsluiting te voorkomen. “Als ik namens deze regering in de spiegel kijk, dan moet ik erkennen dat dit nog steeds niet altijd lukt. Wie de pijn van uitsluiting en ongelijkheid voelt, verdient deze eerlijkheid.”
Dat zegt minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs) namens het kabinet in haar speech bij Keti Koti, de herdenking van het slavernijverleden. “Zolang de ene Nederlander de andere discrimineert, op basis van zijn of haar huidskleur, zijn we nog elke dag getuigen van een vreselijk verleden.”
Discriminatie wordt, stelt de D66-bewindsvrouw, ‘onvoldoende erkend en doorbroken’. “De stille, witte meerderheid wordt nerveus als het woord ‘racisme’ valt. Dat is van tóen, zeggen we. Toen was het er óók, wil ik daarvan maken.” Lees hier verder.
Burgemeester Halsema is aanwezig bij herdenking
© Patrick Meershoek — Burgemeester Femke Halsema arriveert in het Oosterpark. Na het plengoffer een optreden van Njtam Rosie
Na het plengoffer van winti-priesteres Marian Markelo volgt een optreden van zangeres Njtam Rosie.
Marian Markelo: 'Zolang er geen excuus komt, blijft de pijn'
"Zolang het excuus niet is uitgesproken, zal de rouw blijven," zegt Marian Markelo. "Dan zal de pijn blijven bestaan. De Afrikaanse nabestaanden van de slaven zijn nog steeds in de rouw." Ze roept de Nederlandse staat op om excuus te maken. "Maak van Nederland een correcte natie met plaats voor iedereen die hier geboren is en hier is komen wonen."
