Liveblog afgesloten
Dit was het liveblog van dinsdag 30 juni. Lees hier ons nieuwe blog over het coronavirus.
Recordaantal besmettingen in de VS
Het aantal besmettingen van het coronavirus is volgens een telling van persbureau Reuters in de Verenigde Staten met een nieuw recordaantal van meer dan 47.000 toegenomen. Het is de grootste dagelijkse toename in de VS sinds de uitbraak van het virus.
De belangrijkste expert over infectieziekten in het land, viroloog Anthony Fauci waarschuwde dinsdag al dat de cijfers zelfs snel zouden kunnen verdubbelen. "We hebben het duidelijk niet onder controle nu", zei hij.
Het is de vijfde keer in zes dagen tijd dat er meer dan 40.000 nieuwe gevallen werden genoteerd. De VS tellen ondertussen meer dan 2,6 miljoen besmettingen. Het aantal doden in de VS als gevolg van Covid-19 is gestegen tot boven de 127.000.
President Donald Trump haalde nog maar eens uit naar China, het land waar het coronavirus voor het eerst werd vastgesteld. "Als ik zie hoe de pandemie zich met zijn lelijke gezicht over de wereld verspreid, inclusief de enorme schade die is toegebracht aan de VS, word ik meer en meer kwaad op China", liet hij via Twitter weten.
Weer forse toename aantal besmettingen in Brazilië
Brazilië heeft in de afgelopen dag een forse toename van het aantal doden als gevolg van het coronavirus genoteerd. Met 1280 nieuwe doden was het bijna een verdubbeling van de dag ervoor. Het totaalaantal dodelijke slachtoffers van Covid-19 in het Zuid-Amerikaanse land is gestegen tot 59.594.
Het aantal besmettingen in Brazilië nam met ruim 33.000 toe tot 1,4 miljoen. Daarmee telt het land na de VS de meeste besmettingen en de meeste doden.
Braziliaanse militairen hebben dinsdag hulpgoederen en beschermingsmiddelen per helikopter naar indianenstammen in het Amazonegebied gebracht. Ook hebben ze leden van de geïsoleerde stammen in het grensgebied met Venezuela getest op het coronavirus.
Niemand testte positief met de eerste testen, maar de coronapandemie vormt een bedreiging voor honderden stammen in de Amazone, waarvan de mensen geen immuniteit hebben tegen ziektes van buitenaf en die door hun manier van leven lastig sociale afstand tot elkaar kunnen bewaren.
Meer vluchten naar vakantiebestemmingen
Vanaf vandaag vertrekken er weer meer vluchten vanuit Nederland naar vakantiebestemmingen. Onder meer vliegtuigmaatschappijen TUI, easyJet, Corendon en Ryanair hervatten routes naar populaire zonbestemmingen.
De eerste vlucht van TUI vanaf Schiphol vertrekt woensdagochtend naar Kreta. Het Caribisch deel van het Koninkrijk opent per 1 juli weer zijn grenzen voor toeristen. TUI vliegt de dag erop vanaf Schiphol naar Curaçao.
Woensdagochtend vertrekt de eerste easyJet-vlucht vanaf Schiphol sinds eind maart. Het is de bedoeling dat de maatschappij deze zomer uiteindelijk weer vliegt naar 35 bestemmingen vanuit Nederland.
Ryanair voert vanaf 1 juli duizend vluchten uit door heel Europa. In Nederland ziet de prijsvechter een toename in het aantal boekingen naar vooral Spanje, Italië en Ierland. Een woordvoerster van de Ierse luchtvaartmaatschappij laat weten dat er in juli en augustus vanuit Nederland dertig routes worden gevlogen vanaf Schiphol, Eindhoven en Maastricht.
Corendon vliegt vanaf dezelfde dag naar meerdere bestemmingen in Griekenland. Een paar dagen later worden routes naar Turkije weer opgestart.
Surinaamse autoriteiten: curve gaat omlaag
Hoewel er iedere dag nog positieve gevallen van Covid-19 bijkomen, zijn de Surinaamse gezondheidsautoriteiten tevreden over de huidige situatie. ,,De curve gaat omlaag en dat is wat we willen", zei Ingrid Krishnadath, hoofd Public Health van de Anton de Kom Universiteit van Suriname dinsdag tijdens een persconferentie over de virusuitbraak.
Het aantal positieve gevallen staat nu op 515 waarvan er 275 actieve gevallen zijn. Het aantal overledenen is 13, terwijl 227 mensen genezen zijn. 379 mensen zijn in quarantaine geplaatst omdat zij in contact geweest zijn met besmette personen, 7 patiënten verblijven op de intensive care.
Dat het aantal positieve gevallen blijft stijgen, is voor het grootste deel te wijten aan enkele grotere uitbraken in het binnenland van Suriname. Dit is onder andere het geval bij goudmultinational IamGold en in het goudzoekersdorp Antonio do Brinco. Dit dorp, waar vooral Brazilianen wonen, is na de ontdekking van de vele besmettingen afgesloten van de buitenwereld. Ook de buitengrenzen van Suriname, vooral de oostelijke, blijven een zwakke plek als het gaat om het buiten de deur houden van mensen die het virus bij zich hebben, aldus Krishnadath.
'Wijzig bij coronaklachten vliegreis, voorkom instapweigering'
Mensen die een vliegreis hebben geboekt maar toch gezondheidsklachten hebben die mogelijk duiden op corona, doen er goed aan om niet naar de luchthaven af te reizen maar hun vliegreis vooraf te wijzigen. "Wanneer hen namelijk de instap tot het vliegtuig wordt geweigerd, zijn de mogelijkheden tot omboeking bij de meeste maatschappijen erg beperkt en is de passagier diens ticket kwijt", schrijft minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) aan de Tweede Kamer.
Ze verwijst naar een vergelijking die ze op verzoek van de Tweede Kamer heeft laten uitvoeren naar de manier waarop vliegmaatschappijen omgaan met omboekingen en annuleringen vanwege mogelijke besmetting met het coronavirus. Luchtvaartmaatschappijen mogen passagiers weigeren op basis van een gezondheidscontrole op de luchthaven.
Van Nieuwenhuizen wijst erop dat het kabinet mensen nog steeds vraagt om thuis te blijven als zij Covid-19-klachten hebben. Dit betekent ook dat zij hun vliegreis niet kunnen maken.
Als een passagier zijn vlucht annuleert of wijzigt, dan hangen zijn rechten af van het type vliegticket of de vervoersvoorwaarden. De zes vergeleken (Europese) vliegbedrijven hebben in hun basisvoorwaarden versoepelingen doorgevoerd vanwege de coronacrisis. Zo hoeven mensen tijdelijk geen of lagere omboekingskosten te betalen.
Het verschilt volgens de minister per maatschappij tot wanneer een ticket kan worden omgeboekt. "Dit varieert van één week tot enkele uren voor vertrek. Slechts één maatschappij biedt deze mogelijkheid na instapweigering op basis van een gezondheidscontrole op de luchthaven".
De Europese Commissie kijkt nog naar de passagiersrechten als mensen geweigerd zijn voor een vlucht.
Actiegroepen maken 'landingsbaan' richting Tweede Kamer
Meerdere actiegroepen protesteren woensdagmiddag op het Binnenhof tegen het huidige beleid van de regering. Ze maken een 'landingsbaan' van 40 meter richting de Tweede Kamer, daarmee verwijzend naar het steunpakket van 3,4 miljard euro voor KLM.
"We eisen het uitfaseren van de meest vervuilende sectoren, het sluiten van detentiecentra, het beëindigen van de privatisering van de zorg en sterk beleid op het beëindigen van racisme en discriminatie opgesteld overeenkomstig de voorstellen van Black Lives Matter. Maar het is een totaalpakket, want in deze crisis laten we niemand achter," zegt woordvoerder Jerry Afriyie van Nederland wordt beter en Kick Out Zwarte Piet. Verder doen onder meer Fridays For Future, S.P.E.A.K en Comité 21 Maart mee.
De actievoerders hebben commissies van de Tweede Kamer uitgenodigd om naar het Plein te komen en daar een alternatief steunpakket in ontvangst te nemen. "Het is tijd om het leven van mensen centraal te stellen, in plaats van de markt, multinationals en hun winsten. Het is tijd om armoede, racisme en klimaatverandering te bestrijden en de democratie te verbeteren."
Uitzondering op 1,5 meterregel voor praktijkvakken op scholen
Na de zomer kunnen op de middelbare scholen praktijkvakken worden gegeven zonder dat de docent 1,5 meter afstand hoeft te houden van de leerlingen. Dat staat in een aangepast protocol voor het voortgezet onderwijs dat door de bonden en de VO-Raad is opgesteld.
Woensdag worden de coronaregels al versoepeld, maar veel scholen zullen pas na de zomer helemaal opengaan. Dan hoeven leerlingen onderling geen 1,5 meter afstand meer te houden, maar nog wel van de docenten. De vraag was hoe dat moest bij praktijkvakken zoals techniek, handvaardigheid en gym.
In het nieuwe protocol wordt voor die vakken een uitzondering gemaakt. Dat wordt door het RIVM toegestaan, meldt de AOb. Volgens de onderwijsbond moet wel zoveel als mogelijk aan de afstandsregel gehouden worden.
Ook zegt AOb-bestuurder Henrik de Moel dat de schoolleiding eerst in gesprek moet met de betrokken docenten en ondersteuners. "Zij kunnen nooit gedwongen worden. Kijk bijvoorbeeld hoe het vak op een andere manier ingevuld kan worden."
Ondernemers willen 'weeffouten' uit steunregelingen
Ondernemersverenigingen VNO-NCW en MKB-Nederland willen dat de overheid enkele rare situaties die zijn ontstaan in het tweede economische steunpakket aanpakt. Onder meer de tegemoetkomingsregeling voor vaste lasten (TVL) van mkb-bedrijven zou moeten worden uitgebreid. Ook de NOW 2.0-regeling, waarbij de overheid bedrijven ondersteunt bij het betalen van de lonen van personeel, zou geschikter moeten worden gemaakt voor seizoensbedrijven.
Voor de TVL-regeling geldt dat sommige bedrijfstakken uitgesloten zijn omdat de zogeheten SBI-code voor hun sector niet is toegevoegd aan de regeling. Als voorbeelden noemen de werkgeversorganisaties leveranciers voor evenementen, binnenvaartschippers en ballonvaarders "Als sectoren hard getroffen worden door overheidsmaatregelen, is het simpelweg onrechtvaardig om ze geen recht op vastelastenvergoeding te geven," stellen voorzitters Hans de Boer en Jacco Vonhof. "Belangrijker is dat de TVL voor deze bedrijven een verschil kan maken tussen faillissement en overleven."
Verder zouden kapitaalintensieve bedrijven extra steun moeten krijgen. Zij hebben relatief veel vaste lasten, waardoor de TVL niet afdoende is.
Voor de NOW-regeling pleiten VNO-NCW en MKB-Nederland voor het vergelijken van de omzet met dezelfde periode een jaar eerder. Nu wordt nog vergeleken met een periode eerder dit jaar of eind vorig jaar, maar bij bedrijven waar de omzet sterk seizoensgebonden is levert dat een scheve vergelijking op. Tenslotte tellen de tegemoetkomingen die bedrijven krijgen via de TOGS- en TVL-regelingen mee als omzet. Daardoor kunnen minder bedrijven gebruik maken van de NOW-regeling.
Staat New York: nog meer bezoekers in quarantaine
De staat New York met de gelijknamige metropool gaat nog meer bezoekers verplichten twee weken in quarantaine te gaan. In de strijd tegen het coronavirus wil de regering van New York dat reizigers uit zestien Amerikaanse staten in zelfisolatie gaan.
Dat is een verdubbeling sinds de publicatie van de eerste lijst staten een week geleden. New York reageert op de drastische toename van coronabesmettingen in staten als Californië.
Florida en Texas stonden al op de lijst. In de zestien staten woont bijna de helft van de Amerikaanse bevolking.
De staat New York was een tijd het epicentrum van de coronapandemie, met dagelijks achthonderd doden en duizenden besmettingen. Maar het aantal infecties daalde aanzienlijk door allerlei maatregelen. In andere delen van de VS daarentegen stijgt het aantal infecties fors, mogelijk door een te snelle versoepeling van de coronaregels.
'Doorgaan zorg bij tweede coronagolf onmogelijk te beloven'
Als Nederland te maken krijgt met een tweede golf van het coronavirus, dan is het 'vrijwel onmogelijk te beloven dat de reguliere zorg volledig, voor de volle 100 procent, kan doorgaan'. Dat komt onder meer door een 'chronisch tekort aan medisch personeel', waarschuwt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.
Het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) stelt voor om de capaciteit van de intensive cares in Nederland structureel uit te breiden van 1150 naar 1350 bedden. In geval van nood zou de capaciteit moeten worden vergroot naar 1700 bedden. Daar zijn duizenden extra verpleegkundigen voor nodig, ook op de verpleegafdelingen, waar veel nieuwe patiënten komen te liggen. "Een spreekwoordelijk blik opentrekken is gewoon niet mogelijk. Bij een tweede golf opnieuw een groot beroep doen op ons personeel is een groot punt van aandacht," zegt de ziekenhuizenvereniging.
De ziekenhuizen willen dat het ministerie van Volksgezondheid vooraf al de rekening van de uitbreiding betaalt. "Dat kunnen we niet genoeg benadrukken. Zonder die toezegging kan niemand er mee aan de slag," aldus de NVZ. Het LNAZ laat zich in zijn plan niet uit over de kosten van de uitbreiding.
Iets minder coronapatiënten op de intensive care
Het aantal coronapatiënten op de intensive care is gezakt van 32 naar 29. Na twee dagen van stijging is het aantal terug op het niveau van afgelopen zaterdag. Dit is het laagste aantal in de afgelopen maanden.
Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ), zegt dat meer dan de helft van de intensivecareafdelingen in Nederland geen enkele coronapatiënt meer heeft liggen.
Volgens het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) is het aantal coronapatiënten op verpleegafdelingen juist met drie gestegen naar 160. De ziekenhuizen behandelen in totaal dus 189 coronapatiënten, evenveel als op maandag.
Op de intensive cares liggen 559 mensen met andere aandoeningen. Dat zijn er 32 meer dan op maandag. In totaal behandelen de ic's nu 588 mensen. Dit aantal schommelt al tijden rond de 600. Onder normale omstandigheden, zonder corona, zouden de intensivisten ongeveer 900 patiënten behandelen.
EU-landen bevestigen versoepeling inreisverbod
De EU-landen hebben in meerderheid ingestemd met de geleidelijke versoepeling van het inreisverbod naar Europa voor inwoners van veertien landen vanaf 1 juli. Onder meer de Verenigde Staten, Turkije, India, Rusland en Brazilië horen daar vanwege het relatief hoge aantal coronabesmettingen niet bij.
Inwoners van Canada, Marokko, Japan, Australië, Rwanda, Uruguay, Algerije, Georgië, Montenegro, Nieuw-Zeeland, Servië, Thailand, Tunesië en Zuid-Korea zijn vanaf woensdag in principe weer welkom in Europa. Deze landen staan op de lijst van landen waarvan de gezondheidssituatie wat betreft het coronavirus vergelijkbaar of beter is dan gemiddeld in Europa.
China is het vijftiende land op de lijst, maar Chinezen kunnen vanwege het zogenoemde wederkerigheidsprincipe pas Europa in als het land ook EU-burgers toelaat.
De EU-landen moeten de aanbeveling nog wel omzetten in nationale regelgeving, zodat vertraging kan optreden of extra beperkingen kunnen worden opgelegd.
De landenlijst kwam tot stand na langdurig overleg en werd niet door alle landen aanvaard. Zo hadden enkele zuidelijke lidstaten onder meer vanwege het belang van toerisme aangedrongen op een uitgebreidere lijst, terwijl landen als Nederland behoedzaamheid hadden bepleit. Omdat er geen consensus was kwam het op een stemming aan. Het is niet de bedoeling dat reisbeperkingen voor landen die niet op de lijst staan worden versoepeld.
De lijst wordt elke twee weken opnieuw bekeken. Landen waar het aantal nieuwe ziektegevallen gedurende twee weken in de buurt of lager is dan gemiddeld in de EU komen in aanmerking om erop te komen. Ook wordt gekeken naar contactopsporing, het aantal coronatests en de betrouwbaarheid van cijfers.
De EU-landen behalve Ierland en de Schengenlanden Noorwegen, IJsland, Zwitserland en Liechtenstein sloten half maart hun grenzen voor niet-noodzakelijke trips van reizigers van buiten de EU. Het inreisverbod werd twee keer verlengd, de laatste keer tot 30 juni.
Plan: extra bedden, personeel en ambulances voor acute coronazorg
De ziekenhuiszorg moet voor de langere termijn worden klaargestoomd voor nieuwe coronapatiënten. Daarom zijn er extra bedden nodig, is er vooral behoefte aan voldoende gekwalificeerde ic-verpleegkundigen en dienen er meer gespecialiseerde ambulances te komen. Lees hier verder.
'40 procent besmette inwoners Italiaans stadje zonder symptomen'
Meer dan 40 procent van de inwoners van een Italiaans stadje die waren besmet met het nieuwe coronavirus, hadden geen symptomen. Dat stellen wetenschappers in een studie die dinsdag in het gezaghebbende tijdschrift Nature is gepubliceerd. De bevinding wijst erop dat dragers zonder symptomen een grote rol zouden kunnen spelen in de verspreiding van het longvirus.
Het onderzoek is uitgevoerd in het Italiaanse stadje Vo. In die plaats met 3200 inwoners viel eind februari de eerste coronadode van Italië. Daarop ging het stadje in lockdown, waarbij zo'n 85 procent van de inwoners werd getest. Uit die tests bleek dat 2,3 procent van de bevolking besmet was aan het begin van de quarantaine. Aan het eind was nog 1,2 procent geïnfecteerd. Van de besmette inwoners vertoonde 42,5 procent geen symptomen.
De wetenschappers zeggen dat hun onderzoek benadrukt hoe belangrijk het is om op massale schaal te testen en besmette personen te isoleren. De besmette inwoners die geen symptomen vertoonden, hadden volgens de onderzoekers een zelfde hoeveelheid virussen in hun lichaam als de coronapatiënten met symptomen.
"Zelfs dragers van het virus die geen symptomen hebben, kunnen dus bijdragen aan de verspreiding van het virus," aldus mede-onderzoeker Enrico Lavezzo van de universiteit van Padua. "Een drager zonder symptomen is niet bewust van de besmetting en kan, afhankelijk van zijn of haar levensstijl en beroep, veel mensen ontmoeten," aldus Lavezzo.
Een andere bevinding van de Vo-studie is dat geen van de kinderen onder de 10 jaar besmet raakte, ondanks dat sommige van hen met besmette volwassenen woonden. In een vorige week gepubliceerde studie werd al gesteld dat de kans voor kinderen om te overlijden aan Covid-19 zeer klein is.