Filmindustrie Californië mag weer aan de slag
De opnames van films en tv-producties in Californië kunnen op 12 juni worden hervat. Dat hebben de autoriteiten van de Amerikaanse staat vrijdag bekendgemaakt toen ze nieuwe richtlijnen ter voorkoming van de verspreiding van het coronavirus naar buiten brachten.
Tv- en filmproducenten hebben wel goedkeuring van lokale gezondheidsfunctionarissen nodig om aan de slag te mogen, aldus een verklaring van het volksgezondheidsministerie van de staat.
Het maken van films ligt sinds halverwege maart wereldwijd grotendeels stil. Een werkgroep van Hollywood-studio's en vakbonden stelde eerder deze week voor om uitgebreide coronatesten uit te voeren en acteurs en filmmedewerkers dagelijks te checken op symptomen van het longvirus.
De richtlijnen zijn ontwikkeld door grote studio's als Walt Disney, Netflix en Warner Bros en moeten door producenten gevolgd worden om weer te mogen werken. Daarnaast is toestemming nodig van lokale gezondheidsfunctionarissen.
ANP
G20 maakt 21 miljard dollar vrij voor coronabestrijding
De G20-landen, de twintig belangrijkste economieën, hebben 21 miljard dollar (18,6 miljard euro) toegezegd om het coronavirus te bestrijden. Dat heeft de groep zaterdag bekendgemaakt.
'De G20 heeft, samen met uitgenodigde landen, de wereldwijde inspanningen gecoördineerd om de strijd tegen de Covid-19-pandemie te ondersteunen. Tot op heden hebben de G20-leden en uitgenodigde landen meer dan 21 miljard dollar toegezegd ter financiering van de wereldwijde gezondheidszorg', aldus de verklaring.
ANP
Coronabesmetting bij twee fruitbedrijven Betuwe
Bij twee fruitbedrijven in de Betuwe zijn 34 medewerkers positief getest op het coronavirus. Dat is ongeveer 11 procent van het personeel dat preventief is getest, meldt de GGD Gelderland-Zuid. Alle besmette mensen zijn direct in isolatie gegaan en hun huisgenoten in quarantaine. Ook is de GGD gestart met het contactonderzoek.
De GGD is medewerkers van de fruitbedrijven gaan testen, nadat vorige week al enkele besmettingen aan het licht kwamen. Het gaat om fruitveiling Fruitmasters in Geldermalsen en fruitverpakkingsbedrijf Vogelaar-Vredehof in Enspijk.
Bij Fruitmasters zijn in totaal 202 medewerkers getest. Van hen waren 23 mensen positief (11,4 procent). Bij Vogelaar-Vredehof zijn 104 mensen getest, van wie 11 positief testten (10,5 procent).
De GGD meldde eerder deze week dat de besmettingen waarschijnlijk deels plaats hebben gevonden in een kantoorruimte bij elk van de twee bedrijven. Beide bedrijven hebben maatregelen genomen om de kans op besmetting op het werk te verkleinen.
ANP
Suriname twee weken in strenge lockdown
Vanaf maandag gaat Suriname voor twee weken in een totale lockdown met extra strenge maatregelen. De verscherping van de maatregelen is nodig om de explosieve groei van het aantal coronabesmettingen in te dammen. Dat heeft Danielle Veira, directeur van de Nationale Veiligheidsdienst, vrijdag gezegd.
Eerder deze week stelden de autoriteiten al een lockdown in die tot volgende week vrijdag zou duren en minder streng was. De afgelopen dagen is gebleken dat er toch veel mensen op straat waren, terwijl ze geen essentiële activiteiten moesten doen. Het aantal besmettingen is in anderhalve week van 10 naar 90 gegroeid. Hiervan zijn 80 mensen ziek, negen geïnfecteerden zijn hersteld. Eén persoon is overleden.
Hoe de verscherpte maatregelen eruit zien, wordt zaterdag bekendgemaakt. Dan komt de regering met nadere details.
ANP
Bolsonaro dreigt met vertrek uit WHO
De Braziliaanse president Jair Bolsonaro heeft gedreigd om net als de Verenigde Staten uit de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) te stappen, zo melden media in Brazilië. Hij beschuldigt de organisatie ervan 'politiek', 'partijdig' en 'ideologisch' te handelen. 'We bekijken het. Ofwel de WHO werkt zonder ideologische inslag, of we gaan eruit, net als de VS. We hebben geen mensen van buiten nodig die ons advies geven over onze gezondheid', aldus Bolsonaro.
Brazilië ligt internationaal onder vuur vanwege het gebrekkige coronabeleid van de regering-Bolsonaro. Het virus grijpt nog altijd hevig om zich heen en heeft volgens de cijfers die het ministerie van Gezondheid vrijdagavond bekendmaakte inmiddels 645.771 Brazilianen besmet en 35.026 mensen in het land gedood. De afgelopen 24 uur werden 30.830 nieuwe besmettingen gemeld en 1005 doden. Het is voor de vierde dag op rij dat meer dan duizend doden worden geregistreerd.
Bolsonaro's dreigement komt een dag nadat de Pan-Amerikaanse gezondheidsautoriteit (OPAS) Brazilië namens de WHO maande om een nog openstaande betaling van 24,2 miljoen dollar (bijna 21,5 miljoen euro) te voldoen. Het bedrag omvat niet verrichte betalingen aan de WHO uit 2019 en 2020, de jaren van Bolsonaro's bewind.
Redactie
Sterfte wereldwijd neemt toe
Terwijl het aantal sterfgevallen door covid-19 zich in Nederland lijkt te stabiliseren, neemt de sterfte wereldwijd juist weer toe. Afgelopen week werden er wereldwijd 31.579 sterfgevallen vanwege covid-19 gemeld, de week daarvoor waren dat er 26.633. In mei was er nog sprake van een dalende trend. De sterfte stijgt in elk continent, maar de grootste toename van het aantal sterfgevallen is te zien in Europa. In het continent overleden afgelopen week 6.405 mensen aan de gevolgen van het nieuwe coronavirus. Vooral in het Verenigd Koninkrijk en Rusland was de sterfte door covid-19 hoog. Ook in Azië nam het aantal sterfgevallen per week fors toe. Het aantal officieel bevestigde besmettingen kwam daar afgelopen week op 3.805. In totaal zijn er nu bijna 400 duizend mensen aan covid-19 gestorven volgens de officiële cijfers. Het werkelijke aantal sterfgevallen zal hoger liggen.
Hessel von Piekartz en Serena Frijters
Ongeveer 1,5 miljard euro staatssteun voor ov-bedrijven
Het kabinet trekt ongeveer 1,5 miljard euro uit om de exploitatieverliezen bij het openbaar vervoer te stelpen. De overheid vergoedt tot het einde van het jaar circa 93 procent van de exploitatieverliezen. Het geld wordt verdeeld tussen de NS, de stads- en streekvervoerders en de Waddenveren.
Staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur) heeft dat aan het eind van de middag aan de Tweede Kamer gemeld. Van Veldhoven heeft vele weken met de ov-bedrijven onderhandeld over financiële compensatie. De onderhandelingen hadden eigenlijk al half mei afgerond moeten zijn. De gesprekken verliepen moeizaam, omdat de ov-bedrijven meer geld vroegen dan de 600 miljoen euro die het kabinet in eerste instantie bereid was beschikbaar te stellen. Vrijdagmiddag bereikte Van Veldhoven alsnog een akkoord met de ov-sector door het steunbedrag fors te verhogen. De steun komt ten goede aan alle ov-bedrijven die opereren op basis van een concessie, dus ook de regionale spoorvervoerders.
Yvonne Hofs
WHO past advies over dragen van mondkapjes aan
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) raadt het dragen van mondmaskers in de openbare ruimte aan in regio’s waar het coronavirus in opmars is. Ook mensen boven de 60 en mensen met medische problemen moeten een masker dragen. Het advies geldt voor alle publieke situaties waar afstand bewaren niet goed mogelijk is, zoals in het openbaar vervoer en in winkels. Het advies geldt niet voor Nederland, want hier is het virus vooralsnog op zijn retour.
Tot nu toe beval de WHO vanwege de wereldwijde tekorten aan (medische) mondmaskers het dragen van maskers alleen aan voor mensen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg en voor mensen met covid-19 en hun verzorgers. In veel landen, waaronder Nederland, is het dragen van een niet-medisch mondkapje in bijvoorbeeld het openbaar vervoer al verplicht.
‘We adviseren overheden mensen aan te moedigen in openbare gelegenheden een maskertje te dragen, om precies te zijn een niet-medisch masker’, zei Maria Van Kerkhove, technisch expert van de WHO inzake covid-19. ‘We hebben nu bewijs dat als zo’n mondkapje op de juiste manier wordt gebruikt het een barrière kan vormen voor potentieel besmettelijke druppeltjes.’
WHO-directeur-generaal Tedros Adhanom Ghebreyesus benadrukte tijdens een persconferentie over de aangepaste richtlijn in Genève wel ‘dat mondmaskers op zichzelf niet beschermen tegen covid-19’ en dat handen wassen, social distancing en andere preventieve maatregelen van groot belang blijven.
Ben van Raaij
Lees ook: Mondkapjes in het openbaar vervoer: alleen bij de veerpont knelt het
Utrecht: kom niet naar het Jaarbeursplein
De gemeente Utrecht roept iedereen op om het Jaarbeursplein te mijden. Daar demonstreren betogers tegen institutioneel racisme en politiegeweld. Het is inmiddels zo druk op het plein naast het Centraal Station dat er onvoldoende ruimte is om anderhalve meter afstand te houden.
Vooraf zijn demonstratiezones op de grond aangegeven. Op borden wordt iedereen opgeroepen voldoende afstand te bewaren. Burgemeester Jan van Zanen houdt de demonstratie vanuit een hooggelegen pand in de gaten. De demonstratie begon volgens de organisatie om half 7 vanavond en duurt tot half 9. De gemeente concludeerde echter na een halfuur al dat het plein vol was.
De organisatie van Black Lives Matter demonstreert vrijdag ook in het Nijmeegse Goffertpark. Naar verluidt zijn daar duizenden betogers op de been, maar is er voldoende ruimte om anderhalve meter afstand te bewaren.
Eerder deze week besloot de Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb om een antiracismebetoging vroegtijdig te stoppen, omdat het te druk was. Zijn Amsterdamse collega Femke Halsema kwam onder vuur te liggen omdat ze niet ingreep bij een betoging op de Dam, waar duizenden demonstranten op afkwamen.
Thomas Borst
KNVB-plan: ‘Eredivisiewedstrijden volgend jaar weer in volle stadions’
De KNVB heeft vrijdagmiddag een plan ingediend bij minister Martin van Rijn (Sport) over het nieuwe voetbalseizoen. De Nederlandse voetbalbond hoopt dat de clubs in juli weer kunnen beginnen met ‘trainingswedstrijden’ tegen elkaar. De bond zet in op het herstarten van de Eredivisie en Keuken Kampioen Divisie zonder publiek in september. Daarna breekt de fase aan van ‘gedeeltelijk publiek’. Het is de bedoeling dat de stadions zich in januari 2021 weer volledig zullen vullen.
Dat blijkt uit een samenvatting van het plan, die in handen is van De Telegraaf. Momenteel trainen alle Eredivisieclubs op basis van de RIVM-richtlijnen, waarbij spelers en trainers anderhalve meter afstand bewaren. Volgens het KNVB-plan kunnen de trainingen per 24 juni weer volledig worden hervat, inclusief contact. Een maand later breekt een ‘testfase’ aan met ‘trainingswedstrijden tussen verschillende profteams’.
Het huidige eredivisieseizoen is per 8 maart beëindigd; er zijn geen kampioen en degradanten aangewezen. De verdeling van de Europese tickets gebeurt op basis van de huidige eindstand.
Thomas Borst
Minister van Onderwijs Madagascar ontslagen om ‘snoepjesplan’ tegen corona
In Madagascar is de minister van Onderwijs ontslagen wegens haar plan om het coronavirus te bestrijden door alle schoolkinderen te trakteren op drie snoepjes. Lollies en andere zoetigheden kunnen volgens Rijasoa Andriamanana helpen tegen de bittere nasmaak van de kruidendrank die door de president van Madagascar wordt aangeraden als geneesmiddel tegen het virus. Maar na publieke ophef over de kostenpost voor het snoep - ruim 2 miljoen dollar - is de Onderwijs-minister samen met haar plan aan de kant geschoven.
De president, Andry Rajoelina, houdt intussen vol dat er een helende werking uitgaat van zijn Covid-Organics, een drankje met bestanddelen van de plant zomeralsem. ‘Groen goud’, noemt Rajoelina de Malagassische kruidenmix. Niet iedereen is overtuigd: volgens de Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft zomeralsem, ondanks zijn werking tegen malaria, geen bewezen nut tegen het coronavirus. Rajoelina heeft echter niet te klagen over belangstelling voor zijn drankje, hij heeft het in flinke hoeveelheden weten te versturen naar Nigeria, Tanzania, Guinee-Bissau en een reeks andere Afrikaanse landen.
Afrika-correspondent Mark Schenkel
Trump bepleit aanpassen aanpak coronacrisis
De Amerikaanse president Donald Trump heeft vrijdag opgeroepen de maatregelen tegen het coronavirus aan te passen. Bij bescherming tegen het virus wil hij vooral de focus leggen op ouderen, zieken en andere kwetsbare groepen.
Jongere en gezonde Amerikanen moeten weer zo snel mogelijk aan het werk kunnen gaan, aldus de president in een toespraak op het Witte Huis. Volgens Trump heeft de VS op het gebied van de coronacrisis inmiddels het ergste achter de rug.
Het coronavirus heeft in de Verenigde Staten ruim 108.000 levens geëist. Dat is het hoogste dodental van alle landen in de wereld.
ANP
Minder dan 100 covid-patiënten op intensive care
Het aantal patiënten dat met covid-19 op de intensive care ligt, is vandaag weer verder afgenomen.
Er liggen 16 minder patiënten dan gisteren op ic-afdelingen. Het totaal komt daarmee op 97. Dat blijkt uit cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding. De covid-bezetting buiten de ic nam eveneens af. Er liggen nu nog 467 patiënten vanwege het virus in normale ziekenhuisbedden, een daling van 14 ten opzichte van een dag eerder.
Op dit moment liggen er 543 patiënten met een andere aandoening dan covid-19 op ic-afdelingen, dat zijn er 23 minder dan gisteren. Dat zijn er nog altijd minder dan de gebruikelijke ic-bezetting voor de reguliere zorg.
‘De overall bezetting blijft met 640 patiënten laag’, zegt Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg. ‘Twaalf weken na dato is het aantal covid-patiënten op de IC met 97 terug onder het niveau ten tijde van de lockdown.’
Serena Frijters en Hessel von Piekartz
Lees ook: onze verslaggever reist door de EU en ontdekt de gevolgen van corona.
Opvallend: werkloosheid Amerika daalt
De werkloosheid in de Verenigde Staten is in mei gedaald tot 13,3 procent, dat meldt het Amerikaanse ministerie van arbeid vrijdag. Er kwamen, verrassend genoeg, 2,5 miljoen banen bij. Inmiddels hebben 42 miljoen Amerikanen een werkloosheidsuitkering aangevraagd.
In april bereikte de grootste economie ter wereld nog een historisch dieptepunt: 14,7 procent van de Amerikanen was toen werkloos. Dat was het hoogste niveau sinds de Grote Depressie in de jaren dertig. Economen verwachtten dat de werkloosheid in mei verder zou toenemen tot 20 procent maar in plaats daarvan kwamen er juist banen bij.
De werkgelegenheid nam vooral toe in de horeca en vrijetijdssector en lijkt dus een direct verband te hebben met de beperkte versoepeling van de coronamaatregelen in veel staten. De Amerikaanse overheid heeft bovendien steunpakketten aangekondigd om de economie te stutten.
In Nederland noteerde het UWV vorige maand de sterkste stijging in het aantal werklozen ooit gemeten.
Marieke de Ruiter
Verder lezen: Ook in Europa zijn historische steunpakketten op komst om de economische schade van het coronavirus te beperken. De ECB drukt nog eens 500 miljard euro bij, zo werd donderdag bekend.
Dodental corona passeert 6.000, aantal nieuwe meldingen stabiel
Het aantal door het RIVM gemelde ziekenhuisopnamen en sterfgevallen is nagenoeg stabiel gebleven ten opzichte van gisteren. Ook werden er vrijwel evenveel besmettingen gemeld als een dag eerder.
Er kwamen 11 nieuwe ziekenhuisopnamen bij, waar dat er gisteren 12 waren. In totaal zijn er nu 11.782 mensen opgenomen (geweest) vanwege covid-19.
Vandaag werden er 15 nieuwe sterfgevallen gemeld. Dat waren er gisteren 13. Volgens de officiële cijfers zijn er tot nu toe 6.005 mensen gestorven aan de gevolgen van een besmetting met het nieuwe coronavirus. De afgelopen maanden stierven er in totaal zo’n 9 duizend mensen meer dan normaal in deze tijd van het jaar. Sinds drie weken is de totale sterfte juist weer wat lager dan het CBS zou verwachten zonder corona-epidemie. Het gebeurt vaker dat er na een periode met veel sterfte enige tijd sprake is van zogeheten ‘ondersterfte’.
De uitwerking van de uitbreiding van het testbeleid is ook vandaag weer duidelijk te zien in het aantal gemelde besmettingen. Er werden vandaag 210 nieuwe positief geteste personen gemeld, gisteren waren dat er 209. De week daarvoor was het aantal meldingen elke dag ruim lager dan 200.
Het totaal aantal positief geteste personen komt daarmee op 47.152. In werkelijkheid zullen er meer besmettingen zijn geweest omdat tot 1 juni nog niet iedereen met symptomen kon worden getest. Het RIVM schat dat er eind mei zo’n 1.190 tot 2.291 mensen besmettelijk voor anderen waren.
Inmiddels kan iedereen met (milde) klachten bellen met het landelijk afsprakennummer om getest te worden op het virus. De verwachting is dat er door het ruimhartige testbeleid de komende tijd meer besmettingen zullen worden gemeld dan voorheen. Dat betekent niet noodzakelijk dat er een groei is van het daadwerkelijke aantal besmette personen.
Serena Frijters, Hessel von Piekartz
Lees ook: De belangrijkste grafieken en kaarten over de uitbraak van het coronavirus in Nederland.