Zaterdag 23 mei
Dit liveblog is afgesloten. Volg het coronanieuws in ons nieuwe liveblog.
Autoverhuurder Hertz failliet in VS en Canada
Autoverhuurbedrijf Hertz, dat zwaar getroffen is door de coronacrisis, heeft faillissement aangevraagd in de Verenigde Staten en Canada. Dat heeft het bedrijf vrijdag bekendgemaakt.
"De impact van Covid-19 op de vraag naar reizen was zo plotseling en dramatisch en veroorzaakte een abrupte daling van de inkomsten van het bedrijf en op toekomstige boekingen", aldus Hertz in een persbericht. De faillissementsaanvraag is niet van toepassing op de belangrijkste regio's, waaronder Europa, Australië en Nieuw-Zeeland, waar het bedrijf actief is.
Eerder meldde persbureau Bloomberg op basis van ingewijden dat overleg tussen de autoverhuurder en zijn schuldeisers over uitstel van betaling was vastgelopen. Later op vrijdag verliep een deadline. Hertz kwam in de problemen toen zowel zakenreizen als vakanties niet meer doorgingen vanwege de coronamaatregelen die in veel landen gingen gelden. Daardoor werden nauwelijks nog auto's verhuurd.
De schuldeisers verleenden Hertz in april uitstel van betaling voor een afbetaling van ongeveer 400 miljoen dollar op leasecontracten. Toen deden ze daar niet moeilijk over, omdat de prijs van tweedehands auto's met ruim 15 procent was gedaald en ze bang waren dat ze bij een faillissement van Hertz hun geld niet zouden terugverdienen. Inmiddels zijn occasions weer wat meer waard en durven de schuldeisers hoger in te zetten.
Voor het eerst geen nieuwe besmettingen in China
China heeft zaterdag voor het eerst nul nieuwe besmettingen met het coronavirus gemeld sinds het in januari begon met het bijhouden. Het longvirus stak eind vorig jaar voor het eerst de kop op in de Chinese stad Wuhan, maar sinds de piek in februari is het aantal nieuwe gevallen sterk afgenomen. Het virus lijkt in China nu grotendeels onder controle.
Het officiële dodental in het land van 1,4 miljard mensen ligt op 4634, ruim onder het aantal dodelijke slachtoffers in veel kleinere landen. Volgens de autoriteiten zijn 84.081 Chinezen besmet geraakt. Er is echter twijfel gerezen over de betrouwbaarheid van de Chinese cijfers en de Verenigde Staten betwijfelen zeer of Peking alle informatie met de internationale gemeenschap heeft gedeeld.
De mijlpaal komt een dag na de opening van het Chinese parlement, het Nationaal Volkscongres (NPC). Premier Li Keqiang zei vrijdag dat het land "belangrijke strategische prestaties heeft geleverd met zijn reactie op Covid-19". Hij waarschuwde echter dat China nog steeds voor "immense" uitdagingen staat.
Sinds het virus in Wuhan voor het eerst opdook, heeft het zich over de hele wereld verspreid en zijn wereldwijd meer dan 335.000 mensen aan de gevolgen van het virus overleden.
Dagelijkse aantal coronadoden in de VS stijgt iets
In de Verenigde Staten zijn in het afgelopen etmaal 1260 coronadoden gerapporteerd. Dat blijkt uit cijfers van de Johns Hopkins Universiteit in Baltimore. Het dagelijkse dodental ligt fractioneel hoger dan een dag eerder, toen 1255 doden als gevolg van het coronavirus werden geregistreerd.
Volgens de meest recente cijfers zijn in de VS sinds het begin van de corona-uitbraak 95.921 mensen overleden aan het virus. Dat is het hoogste dodental ter wereld.
In het land zijn tot dusver bijna 1,6 miljoen besmettingen vastgesteld. De Amerikaanse president Donald Trump wil dat alle gebedshuizen in de Verenigde Staten weer opengaan. Hij heeft vrijdag de gouverneurs van alle staten opgedragen de gebedshuizen onmiddellijk te laten heropenen nu het land geleidelijk aanstuurt op een opheffing van de beperkende maatregelen tegen verspreiding van het coronavirus.
Brazilië na VS nu land met meeste besmettingen
Het aantal mensen in Brazilië dat besmet is met het coronavirus is de afgelopen 24 uur gestegen met 20.803, het hoogste aantal sinds het begin van de uitbraak. Het totaal aantal geregistreerde besmettingen bedraagt nu ruim 330.000. Daarmee neemt het Zuid-Amerikaanse land wereldwijd plek 2 in qua besmettingen. Alleen in de Verenigde Staten zijn meer ziektegevallen, bijna 1,6 miljoen.
Het afgelopen etmaal zijn 1001 Brazilianen overleden aan de gevolgen van de longziekte. Sinds het begin van de uitbraak stierven 21.048 inwoners, aldus het ministerie van Volksgezondheid. Het werkelijke aantal geïnfecteerden en doden ligt vermoedelijk veel hoger, omdat het land pas laat is begonnen met testen.
'Johnson wil rol Huawei bij 5G-netwerk reduceren'
De Britse premier Boris Johnson wil de betrokkenheid van Huawei bij het 5G-netwerk in het land verminderen na de uitbraak van het coronavirus. Dat schrijft The Daily Telegraph. Johnson heeft ambtenaren opgedragen plannen op te stellen waarmee de betrokkenheid van China bij de Britse infrastructuur in 2023 tot nul wordt gereduceerd.
De minister-president reist volgende maand mogelijk naar de VS voor een G7-top, zijn eerste buitenlandse reis sinds het begin van de coronacrisis. Johnson heeft opgeroepen het Verenigd Koninkrijk meer zelfvoorzienend te maken en minder afhankelijk te laten zijn van Chinese goederen. Naar verwachting worden de handelsbesprekingen met de VS opgevoerd, aangezien de brexit-onderhandelingen met de EU steeds moeizamer verlopen.
De heroverweging van de Huawei-deal volgt op toenemend verzet binnen Johnsons eigen Conservatieve Partij tegen Chinese investeringen na de coronapandemie, die begon in de Chinese stad Wuhan. China wordt ervan beschuldigd de omvang van de uitbraak te hebben verdoezeld, terwijl Chinese hackers ervan worden verdacht in te breken in Amerikaans Covid-19-onderzoek. Een recente cyberaanval waarbij de gegevens van ongeveer 9 miljoen klanten van de Britse luchtvaartmaatschappij EasyJet op straat kwamen te liggen is ook terug te herleiden naar Beijing.
Er zijn steeds meer vermoedens dat de Chinese overheid economisch voordeel probeert te halen uit de pandemie. Insiders hebben tegen de The Daily Telegraph gezegd dat Johnson altijd 'ernstige zorgen' had over de 5G-overeenkomst, die werd opgesteld door de regering van Theresa May, maar in januari dit jaar werd ondertekend door haar opvolger.
WHO noemt Zuid-Amerika nieuw epicentrum coronavirus
Zuid-Amerika is het nieuwe epicentrum van het coronavirus. Dat stelt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vrijdag. En binnen dat continent is Brazilië 'het zwaarst getroffen', aldus Mike Ryan van de WHO op een persconferentie.
"In zekere zin is Zuid-Amerika het nieuwe epicentrum van de ziekte geworden," zei hij. Ryan maakt zich vooral zorgen om Brazilië, dat het malariamedicijn hydroxychloroquine grootschalig wil gebruiken in de strijd tegen het coronavirus. Vrijdag wees nieuw onderzoek erop dat het medicijn alleen maar extra gevaren met zich meebrengt en niet werkt tegen het virus.
Afrika is volgens de WHO het minst getroffen continent. Wel zagen negen Afrikaanse landen het sterftecijfer deze week met zeker de helft stijgen ten opzichte van die daarvoor. Het relatief lage aantal coronadoden in Afrika heeft vermoedelijk te maken met het feit dat ongeveer de helft van de totale bevolking 18 jaar of jonger is. Kinderen verspreiden het virus nauwelijks.
Boete van 1000 pond bij overtreden quarantaineregels in VK
Reizigers die in het Verenigd Koninkrijk aankomen, worden twee weken in quarantaine geplaatst en krijgen boetes van 1000 pond (1117 euro) als ze de regels overtreden.
Dat zei de Britse minister van Binnenlandse Zaken, Priti Patel, die de details van het nieuwe quarantainesysteem vrijdag uiteenzette tijdens de dagelijkse persconferentie van de regering.
Het plan, dat 8 juni van kracht wordt, is bedoeld om te voorkomen dat reizigers het coronavirus naar het land brengen nadat ze in het buitenland besmet zijn geraakt. De maatregel wordt elke drie weken geëvalueerd, samen met de andere maatregelen van de regering tegen het coronavirus.
"We nemen deze maatregel op een moment dat deze het meest effectief zal zijn," zei Patel. "Nu de piek van dit virus voorbij is, moeten we stappen ondernemen om ons te beschermen tegen geïmporteerde gevallen."
Aantal doden per dag door corona in Italië daalt
Italië heeft vrijdag 130 nieuwe sterfgevallen als gevolg van het coronavirus geregistreerd, tegen 156 de dag ervoor, meldden de autoriteiten. Het aantal nieuwe besmettingen op een dag steeg marginaal tot 652, vergeleken met 642 een dag eerder.
Het totale dodental in Italië sinds de uitbraak op 21 februari aan het licht kwam, bedraagt nu 32.616, het op twee na hoogste ter wereld, na dat van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië.
Statistici geloven echter dat Italië, net als veel andere landen, aanzienlijk meer sterfgevallen telt door het virus dan de officiële gegevens suggereren, omdat veel slachtoffers nooit zijn getest.
Een onderzoek deze week door het Italiaanse socialezekerheidsagentschap INPS toonde aan dat er tussen 1 maart en 30 april bijna 47.000 meer doden vielen dan gemiddeld in dezelfde periode in de vijf jaar van 2015 tot 2019.
Hiervan werden ongeveer 28.000 officieel geteld als Covid-19-doden. INPS zei dat het redelijk was om te veronderstellen dat 'een groot deel' van de 19.000 andere sterfgevallen ook te wijten was aan het coronavirus.
Het totale aantal bevestigde coronagevallen in Italië sinds het begin van de uitbraak bedraagt nu 228.658, het hoogste wereldwijde cijfer achter dat van de Verenigde Staten, Rusland, Spanje, Groot-Brittannië en Brazilië.
'Malariamedicijn werkt niet tegen coronavirus en vormt gevaar'
Hydroxychloroquine en chloroquine werken niet tegen het coronavirus. Dat zeggen wetenschappers in een nieuw onderzoek dat vrijdag in het medische tijdschrift The Lancet is gepubliceerd. De medicijnen, die respectievelijk worden gebruikt tegen malaria en reuma, kwamen in het nieuws nadat de Amerikaanse president Donald Trump zei hydroxychloroquine te nemen tegen het coronavirus. Die uitspraak leidde tot veel kritiek van doktoren en wetenschappers.
In The Lancet zeggen onderzoekers dat de middelen geen effect hebben op Covid-19 patiënten. Het is zelfs zo dat de medicijnen juist een gevaar vormen voor de gezondheid van mensen. Zo kan hydroxychloroquine bijwerkingen zoals hartritmestoornissen veroorzaken. Het sterfterisico is ook groter bij gebruik van het medicijn.
De wetenschappers onderzochten ongeveer 100.000 coronapatiënten in verschillende ziekenhuizen. Die verdeelden ze in vijf groepen: patiënten die met hydroxychloroquine zijn behandeld, zieken die chloroquine kregen toegediend en vervolgens twee groepen die de middelen binnenkregen in combinatie met antibiotica. Ook werden patiënten onderzocht die geen van de medicijnen toegediend kregen.
Het sterftepercentage van die laatste groep lag op 9 procent, staat in het artikel. Van de groepen die hydroxychloroquine of chloroquine kregen, stierven respectievelijk 18 en 16,4 procent. Dat percentage lag nog hoger bij coronapatiënten die de medicijnen kregen in combinatie met antibiotica.
De onderzoekers stellen dat mensen die hydroxychloroquine en chloroquine gebruiken 45 procent meer kans hebben om dood te gaan dan als zij de middelen niet innemen.
Na de omstreden uitspraken van Donald Trump begonnen enkele landen massaal met de aanschaf van hydroxychloroquine, waaronder Groot-Brittannië. Dat land bestelde voor omgerekend 40 miljoen euro aan het medicijn. Medisch personeel begint daar donderdag met een proef die moet uitwijzen of het middel tegen malaria ook bruikbaar is in de strijd tegen het coronavirus. Iets dat vrijdag dus wordt weersproken in The Lancet.
Het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) liet eerder deze week al weten dat er geen enkel bewijs is dat het medicijn werkt tegen het coronavirus. Wel was al duidelijk dat het risico's met zich meebrengt.
Portugal zet deuren voor toeristen weer open
De deuren van Portugal staan weer open voor toeristen, zei de minister van Buitenlandse Zaken van het land, Augusto Santos Silva, vrijdag. Portugal is een van de eerste Europese landen die bezoekers uit andere landen na versoepeling van de coronamaatregelen weer verwelkomt.
"Toeristen zijn welkom in Portugal," vertelde Santos Silva aan de krant Observador. Hij legde uit dat wel enkele gezondheidscontroles worden ingevoerd op luchthavens, maar dat er geen verplichte quarantaine zal zijn voor degenen die binnenvliegen.
Portugal, dat tot nu toe 30.200 bevestigde gevallen van Covid-19 en 1289 doden heeft geregistreerd, versoepelt langzaam de geldende beperkingen sinds het halverwege maart in lockdown ging.
Het is minder hard getroffen dan zijn buurland Spanje of Italië, die beide van plan zijn volgende maand te heropenen.
Aantal coronabesmettingen in Afrika passeert 100.000
Het aantal coronabesmettingen in Afrika is de 100.000 gepasseerd. Dat blijkt uit een telling van persbureau AFP. In het hele continent raakten zeker 100.002 mensen besmet, terwijl 3095 de dood vonden als gevolg van het virus.
De landen in Noord-Afrika zijn het hardst getroffen door het coronavirus. Egypte (15.003 besmettingen en 696 doden) en Algerije (7728 besmettingen en 575 doden) registreerden de hoogste aantallen. In het zuiden zijn vooral Zuid-Afrika en Nigeria hard geraakt.
Afrika is vergeleken met Europa en de Verenigde Staten minder hard getroffen door het coronavirus. In de VS raakten meer dan 1,5 miljoen mensen besmet, terwijl het land bijna 100.000 doden registreerde. Europese landen tellen in totaal bijna 2 miljoen besmettingsgevallen. Meer dan 170.000 mensen zijn door het virus overleden.
Deskundigen zijn bang dat de werkelijke omvang van het coronavirus in Afrika groter is dan gedacht. Dat komt onder meer omdat er te weinig testcapaciteit is.
Aantal coronapatiënten op ic weer gedaald
Het aantal coronapatiënten op intensive cares is gedaald tot 252, meldt het Landelijke Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Dat zijn er drie minder dan donderdag. Er liggen daarnaast 481 patiënten op de intensivecareafdelingen met andere aandoeningen dan Covid-19. Dat zijn er 46 minder dan woensdag.
Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg: "De tragere daling is vermoedelijk gerelateerd aan het weekendrooster tijdens Hemelvaart, waarbij ontslag van de ic gemiddeld later op de dag optreedt. We verwachten dat de daling verder door zal zetten richting de 150, medio volgende week."
Van de Nederlandse coronapatiënten op de ic liggen er 251 in Nederland, 3 minder dan donderdag. Eén wordt verpleegd op een Duitse ic, hetzelfde aantal als donderdag. Verpleegafdelingen van ziekenhuizen behandelen nu nog 863 coronapatiënten, 59 minder dan de voorgaande dag.
Bloedbank Sanquin ontvangt subsidie voor mogelijk Covid-19-geneesmiddel
De Amsterdamse bloedbank Sanquin krijgt van het ministerie van Volksgezondheid subsidie om bloedplasma in te zamelen voor een mogelijk geneesmiddel tegen Covid-19. Zo’n geneesmiddel kan helpen bij een tweede golf coronabesmettingen. Lees hier verder.
Kabinet neemt zorgen over slachthuispersoneel 'heel serieus'
Het kabinet neemt de oproep van Gelderse burgemeesters om in te grijpen bij slachterijen waar het coronavirus om zich heen grijpt 'heel serieus'. De drie betrokken ministeries gaan in gesprek met de bezorgde burgemeesters.
De Apeldoornse burgemeester Ton Heerts en zijn Arnhemse collega Ahmed Marcouch sloegen eerder op de dag alarm over de opmars van het virus in slachterijen. Heerts gaf de werknemers van een bedrijf in Groenlo opdracht thuis af te wachten tot de uitbraak onder het personeel is uitgewoed. Ook het personeel van een slachterij in Scherpenzeel zit in quarantaine.
De ministeries van Volksgezondheid, Landbouw en Sociale Zaken laten weten de noodkreet van de burgemeesters te hebben ontvangen. Ze gaan met Heerts en Marcouch in gesprek over onder meer hun pleidooi om uitzendbureaus of verhuurders te kunnen aanpakken die niet genoeg meewerken aan het opsporen en bestrijden van het virus.
De inspectiedienst van Sociale Zaken neemt waarschijnlijk het voortouw, omdat de burgemeesters zich met name zorgen maken over de arbeidsomstandigheden van de slachters. Dat zijn vaak kwetsbare arbeidsmigranten.
De burgemeesters willen werknemers, uitzendbureaus of huisbazen kunnen dwingen om mee te werken als het virus rondwaart onder slachterijpersoneel. Als het nodig is, moeten die kunnen worden verplicht te helpen bij het opsporen van mogelijke nieuwe patiënten. Ook willen de burgemeesters kunnen afdwingen dat mensen in quarantaine gaan.
Minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) zette eerder oud-SP-leider Emile Roemer aan het werk om te kijken wat er moet gebeuren om arbeidsmigranten tegen de epidemie te beschermen. Die wijst werkgevers op de gevaren en bedenkt maatregelen om te voorkomen dat het virus deze werknemers te pakken krijgt.
Partijen boos dat kabinet uitstel verkiezingen niet uitsluit
Dat het kabinet niet uitsluit dat de komende verkiezingen wegens de coronacrisis moeten worden uitgesteld, valt verkeerd bij een flink deel van de Tweede Kamer. Onder andere PvdA en PVV willen opheldering, al benadrukt verantwoordelijk minister Kajsa Ollongren dat juist alles erop gericht is om de verkiezingen te laten doorgaan.
'Mensen moeten hun stem kunnen laten horen, juist in een crisis,' twittert PvdA-Kamerlid Attje Kuiken. 'Van uitstel kan geen sprake zijn.' Thierry Baudet van Forum voor Democratie noemt het 'een grof schandaal' dat de regering uitstel 'überhaupt overweegt'. PVV-leider Geert Wilders twittert in hoofdletters dat er wat hem betreft geen uitstel van de verkiezingen komt en ook de nieuwe partij van Henk Krol is kritisch.
Ollongren wijst erop dat ze slechts gaat uitzoeken of en hoe de komende herindelings- en Tweede Kamerverkiezingen mogelijk zijn als het coronavirus nog rondwaart. Ze gaat eerst navragen of stemlokalen zo kunnen worden ingericht dat kiezers er bijvoorbeeld 1,5 meter afstand kunnen bewaren. Mocht dat niet mogelijk blijken, dan 'kunnen andere opties worden overwogen'. De minister noemt uitstel van de verkiezingen en stemmen per post. De mogelijkheden voor dat laatste gaat ze onderzoeken.
Uitstel van de verkiezingen is 'nu niet aan de orde', onderstreept Ollongren.
'Crisisscenario's raken snel verouderd in coronacrisis'
De economische en financiële omstandigheden veranderen tijdens de coronacrisis zodanig snel dat scenario's om beleid op te baseren snel verouderd raken. Daarover hebben de beleidsmakers bij de Europese Centrale Bank (ECB) hun zorgen geuit.
Het punt komt naar voren in de notulen van de beleidsvergadering van de ECB eind april. Tijdens het topoverleg waren de beleidsmakers het erover eens dat een scenario met slechts milde economische gevolgen niet meer realistisch was. Ook een snel economisch herstel lijkt al uitgesloten. Maar hoe erg de klap van de coronacrisis wel wordt, was volgens de centralebankiers nog lastig te zeggen. Dit hangt van veel factoren af.
De centrale bank kondigde bij zijn rentebesluit toen extra crisissteun aan. Zo hanteert de ECB vanaf juni een lagere rente voor goedkope leningen aan banken dan eerder het geval was. Ook werden nieuwe monetaire operaties in het leven geroepen, die vanaf mei tot en met september 2021 zullen lopen. De ECB benadrukte verder 'klaar te staan' om zijn noodopkoopprogramma van 750 miljard euro uit te breiden of te verlengen.
RIVM: 13 nieuwe sterfgevallen en 9 ziekenhuisopnames
In Nederland zijn de afgelopen 24 uur 13 doden als gevolg van Covid-19 gemeld bij het RIVM. Ook werden 9 ziekenhuisopnames geregistreerd.
Dat zijn minder sterfgevallen en minder ziekenhuisopnames dan donderdag, toen het RIVM 27 doden en 13 opnames meldde.
Verzet tegen 'asociale' huurverhoging door corporaties neemt toe
Duizenden Amsterdamse huurders eisen een tijdelijke stop op huurverhogingen. Door corona hebben veel mensen minder inkomsten. Minister Ollongren voelt niets voor een bevriezing.
OM telt 207 misdrijven wegens corona
Het Openbaar Ministerie heeft in twee maanden 207 misdrijven in behandeling genomen die verband houden met het coronavirus. Het gaat vooral om hoesten of spugen richting agenten en andere mensen met een publieke taak, zoals bijzondere opsporingsambtenaren (boa's) of zorgmedewerkers. De verdachten beweerden in die gevallen besmet te zijn met het coronavirus.
Daarnaast zijn de afgelopen weken 7400 strafbeschikkingen opgelegd wegens overtredingen van de regionale noodverordeningen, bijvoorbeeld omdat mensen zich niet hielden aan afstandsregels, zich bevonden in een verboden gebied of omdat zij andere beperkende maatregelen niet naleefden.
76 van de coronagerelateerde misdrijfzaken waren gericht tegen politieagenten. In 34 gevallen ging het om andere beroepsbeoefenaren, zoals boa's of medewerkers van een ziekenhuis. Verder werden zes zaken in het openbaar vervoer in behandeling genomen, aldus het Openbaar Ministerie in een overzicht. In de meeste gevallen gaat het om bedreiging, in sommige gevallen ook om geweld.