"Die knuffel was een diepmenselijke daad"
Op het einde van procesdag spreekt Godelieve T., een van de beklaagde artsen, de vader van Tine Nys rechtstreeks aan. "Ik wil u nog één iets vragen waar ik lang van heb wakker gelegen", zegt ze. "U heeft me persoonlijk gevraagd om iets voor te lezen op de begrafenis van Tine. Ik had dat gedaan. Nadien heeft u mij zelfs een knuffel gegeven. Waarom hebt u dat gedaan?"
"Die knuffel was een diepmenselijke daad", antwoordde Guido Nys. Hiermee sluiten we deze geladen namiddag af. Morgen komen de artsen aan bod die Tine in het verleden behandelden.
Vader Tine bespreekt het moment waarop hij naald vasthield
Tijdens de euthanasie moest Guido Nys, de vader van Tine, de naald die in de arm van zijn dochter zat vasthouden. Ook dit pijnlijke moment kwam tijdens de getuigenis van Nys ter sprake.
Eén van de juryleden vroeg hoe lang de vader de naald moest vasthouden. Volgens sommigen zou dit amper één seconde geduurd hebben. "Dat klopt niet", zei Nys. "Hoelang het exact duurde, weet ik niet. Tijd deed er op dat moment niet toe. Ik was er compleet kapot van."
"Als mijn gezin wordt aangevallen klim ik op de barricades"
Rechter Martin Minnaert sloot de getuigenis van Guido Nys, de vader van Tine, af met een erg innemende vraag. Hij gaf de man een forum om te zeggen wat hij eigenlijk vindt van het hele proces.
"Ik voel mij zwaar beschadigd", antwoordde Tines vader. "Wat ik allemaal heb moeten horen, daar heb ik het enorm moeilijk mee. Ik ben een rustig man, maar mijn gezin wordt langs alle kanten aangevallen."
"Op zo'n moment klim ik op de barricades. Ik had gehoopt dat dit proces op een serene manier zou verlopen. Ik ben verbijsterd hoe dit allemaal is kunnen gebeuren."
Bewonderaar van Etienne Vermeersch
Dat Etiennne Vermeersch, die een jaar geleden overleed, vaak de revue zou passeren op dit proces stond in de sterren geschreven. De filosoof was een stevig voorvechter van euthanasie.
"Ik ben een bewonderaar van Vermeersch", gaf Guido Nys, de vader van Tine toe. "Meer zelfs, na de dood van Tine schreef ik hem een brief met ons verhaal. Hij nodigde ons uit voor een gesprek."
"Op een dag ben ik bij hem langs geweest met mijn vrouw en de kinderen. Die ontmoeting vond plaats op de Blandijn in Gent. De hele middag hebben we samengezeten. Professor Vermeersch was ontsteld. 'Dit zijn dingen die niet zouden mogen gebeuren', zei hij. Jammer genoeg is de man intussen gestorven."
Wat was de laatste wens van Tine?
De laatste wens van Tine speelt een belangrijke rol in dit proces. De jongedame zou gevraagd hebben om de dokters nooit aan te klagen. Haar vader, Guido Nys, spreekt dit echter stellig tegen.
"Men doet hier aan naamsverwarring. Er zijn maar twee mensen die gevraagd hebben om geen klacht in te dienen. Dat zijn dokter V.H. (de uitvoerende arts; nvdr) en psychiater Godelieve T..
"V.H. vroeg het op de dag van de euthanasie, T. enkele weken voordien. T. zei zelfs letterlijk: 'Dien geen klacht in, want dit valt onder moord'."
"Tine heeft tegen mij nooit letterlijk gezegd dat ze niet meer wou"
Tijdens zijn getuigenis stelt Guido Nys zijn dochter voor als een gedreven dame. Tien jaar na haar dood is hij nog steeds vol lof. Toch had haar doorzettingsvermogen een donker randje.
"Als Tine zich vastbeet in iets, was dat tot het einde. Zowel in de goede als in de slechte zin. Ik zag haar euthanasie dan ook als een queeste. (...) Mijn dochter heeft tegen mij nooit letterlijk gezegd dat ze niet meer wou."
"Dat Tine van ons geen euthanasie mocht plegen is pure fantasie"
"We hebben geprobeerd om het waarom te begrijpen", vertelt Guido Nys, de vader van Tine, over de euthanasie van zijn dochter. "Toch klopt het niet dat ze niet mocht van ons. Dat is pure fantasie. Ook het feit dat wij van Tine niks mochten weten over de euthanasie klopt niet."
Nys ontkende daarentegen niet dat hij zijn dochter graag een andere weg zag volgen. "Tine bulkte van de talenten en iedereen hield van haar. Als je dan plots hoort dat ze uitbehandeld is, kan je je daar moeilijk mee verzoenen. Uitbehandeld. Zoiets zeg je over een autowrak. Tine was geen hond, kat of koe. Het was een mens. Ik heb mijn dochter zien geboren worden en ik heb haar zien sterven. Dat wens je niemand toe."
Tine erfelijk belast door vader?
Tine vreesde er volgens rechter Martin Minnaert voor dat ze erfelijk belast was. "Ik ben rond 2008-2009 een tijdje opgenomen geweest", vertelt haar vader Guido Nys hierover. "Toen is ontdekt dat ik het syndroom van Asperger heb. Daar ben ik toen erg van geschrokken."
Guido Nys leefde in die periode van zijn leven niet in de ouderlijke woning. "Van 2005 tot 2012 heb ik alleen gewoond. Ik vond dat mijn familie beter af was zonder mij dan met mij. Dat was mijn donkere kant."
Rechter Minnaert apprecieerde de moed van Nys om ook hierover te spreken. "Niet iedereen heeft het geluk een leven lang gelukkig te blijven", zei hij. "We begrijpen dat het ook voor jou een moeilijke situatie moet geweest zijn."
Commotie om niets
Blijkbaar gaat rechter Martin Minnaert verschillende getuigen die vanavond nog gepland stonden verschuiven naar volgende week maandag. "We gaan hier niet tot negen uur 's avonds zitten", liet de rechter verstaan. Het 'incident' waarvan sprake in de vorige post blijkt dus een slag in het water. Het getuigenverhoor van Guido Nys, de vader van Tine, wordt verdergezet.
Zitting geschorst door 'incident'
De spanning is even te snijden in de zittingszaal. Rechter Martin Minnaert stopte de getuigenis van Guido Nys, de vader van Tine, abrupt. Hij moest even duidelijkheid krijgen over "een incident" voor het proces verder kan gaan. Niemand wil lossen wat er juist gebeurd is. "Zwijgplicht", klinkt het overal. Binnen tien minuten waarschijnlijk meer nieuws.
"Ik was een afwezige vader"
"God, Jezus... Wat is dit moeilijk." Guido Nys, de vader van Tine, houdt zich verrassend sterk tijdens zijn getuigenis. Traag, maar gestaag doet hij zijn verhaal. Ook de moeilijkste momenten uit de opvoeding van zijn kinderen gaat hij niet uit weg. "Ik had een job waardoor ik vaak van thuis weg was. Toch was ik ook in de figuurlijke zin een afwezige vader. Dat spijt me vandaag enorm."
"Tine had het soms moeilijk om eerlijk te zijn"
"Je krijgt geen opleiding om je kind op te voeden", begint Guido Nys, de vader van Tine, zijn verhaal. "Tine was een vurig temperament, mijn echtgenote des te meer. Als je ze bij elkaar zette, dan kreeg je de ene keer liefdesverklaringen, de andere keer vlammende ruzie."
"Tine had het soms moeilijk om eerlijk te zijn. Ze had de pech dat het altijd uitkwam. Uiteindelijk is ze vertrokken toen ze 18 was. Dat was voor mij wel ellende."
Vader Guido aan de beurt
De getuigenis van Lotte Nys, de zus van Tine, is voorbij. Nu is vader Guido Nys aan de beurt. Onder meer over de alcoholproblemen van de man was tijdens dit proces heel wat te doen. Het is de vraag hoe hard de rechters en advocaten hierop zullen doorvragen.
"In haar laatste relatie nam Tine actief cocaïne"
In haar laatste relatie gebruikte Tine "actief cocaïne" volgens haar zus Lotte Nys: "Er was cocaïne in huis. (...) Ook tijdens haar euthanasie was ze onwaarschijnlijk kalm. Ik kan me achteraf niet van de indruk ontdoen dat ze middelen had genomen." Hiermee bevestigt ze wat haar oudere zus Sophie Nys eerder zei. Sophie liet in haar getuigenis weten dat Tine erg kleine pupillen had de dag van de euthanasie.
"Moest ik me hier maar gewoon bij neerleggen?"
Lotte Nys stelt zich tijdens haar getuigenis vragen over hoe wij als maatschappij omgaan met dit hele proces: "Er wordt van jou verwacht dat je alles doet om mensen te redden. Maar als je dan hoort dat iemand euthanasie wil plegen, moet je er je maar gewoon bij neerleggen? Er waren voor mij meer dan genoeg reden om haar erdoor te sleuren, al klinkt dat misschien te negatief. Ik deed dit niet uit egoïsme. Ze had nog een heel leven voor de boeg. (...) Hoe de beoordeling van dit mensenleven is gebeurd, is gewoonweg choquerend."
"Dat is nu net het probleem, ik ben niet normaal"
"Toen ik hoorde dat ze euthanasie wou plegen, gooide ik mijn gsm tegen de muur. Gelukkig was het een Nokia." Lotte getuigt in de rechtbank over het moment waarop haar oudste zus Tine vertelde over de euthanasie.
"Ze belde me omdat ze problemen had met haar wagen. Ze vroeg of ik haar naar ergens kon brengen, maar dat was moeilijk. Mijn kind was op dat moment nog erg jong. Tine reageerde hier geagiteerd op.Ik weet nog dat ik zei: 'Doe eens normaal'. Daarop riep ze door de telefoon: 'Dat is nu net het probleem. Ik ben niet normaal. Ik ga euthanasie plegen.' Ik wist niet wat ik hoorde."
"Ze lag boven in bed als een hoopje ellende"
Na een periode waarin Tine erg gelukkig was, ging het in 2009 steil bergaf. De man van haar dromen maakte een einde aan hun relatie. "Ik ben dan naar de woning van haar toenmalige vriend gegaan", getuigt haar jongste zus Lotte. "Ze lag boven in bed als een hoopje ellende. Ik meen me te herinneren dat Frank D.G. (een van de beklaagde artsen, red.) daar ook was. Hij kwam eens kijken hoe het met haar ging."
Jongste zus Lotte: "Tine heeft ervoor gezorgd dat ik twee prachtige kinderen heb"
© photo_news — Lotte, de jongste zus van Tine Nys (1972-2010) wil niet herkenbaar in beeld. Rechter Martin Minnaert stelt momenteel vragen aan Lotte Nys. De jongste zus van Tine zegt moeilijk te kunnen inschatten hoe Tine zich als kind gedroeg: "Ik was tien jaar oud toen Tine thuis vertrok. Mijn zoon heeft nu ongeveer dezelfde leeftijd. Als ik naar hem kijk, merk ik dat hij zich niet volledig bewust is van zijn omgeving. Ik weet dus niet hoe het er exact aan toeging. Wel weet ik dat Tine een leuke zus was."
Ook Lotte heeft het net als haar oudere zus Sophie erg moeilijk om te praten over Tine. Tussen de tranen door vertelt ze hoe de relatie met hun oudste zus was: "Tine stelde me voor aan mijn partner. Zij heeft ervoor gezorgd dat ik twee prachtige kinderen heb."
"Toen ik in 2005 naar Sint-Niklaas verhuisde, zagen we elkaar erg vaak. Soms gingen we op weekend naar de zee om samen te gaan feesten. Ik mag zeggen dat onze band erg goed was. Ze was zelfs meter van mijn oudste kind."
Broer Bram: "Ik weet niet of het echt haar eigen wil was"
© BELGA — De drie beschuldigde artsen: psychiater Godelieve T., huisarts Frank D.G. (midden) en uitvoerende arts Joris V.H. De getuigenis van Bram Nys zit er al op. Tines broer zag zijn zus naar eigen zeggen uit vele dalen kruipen. "Ze had een sterke persoonlijkheid en was zeker niet uitbehandeld," zei hij.
"De euthanasie was een heel pijnlijke zaak. Ze zei dat ze euthanasie wou, maar ik weet niet of dat echt haar eigen wil was. Volgens mij was het eerder in een flits dat ze dat zei."
Na Bram, neemt Lotte, de jongste zus van Tine plaats in de getuigenstoel.Niet vader, maar broer getuigt eerst
© BELGA — Broer Bram Nys. Volgens de planning zou Guido Nys, de vader van Tine, nu getuigen. De rechter besliste echter om Bram Nys te laten verschijnen.
De broer lag destijds niet aan de basis van de klacht tegen de dokters. Hij heeft het nog steeds emotioneel moeilijk met het proces. "Tine is thuis vertrokken toen ik 12 was", vertelt hij. "Heel veel herinner ik mij niet meer van die periode. Er waren turbulente momenten, maar we hebben ook geluk gekend. (...) Of de relatie van Tine met mijn ouders echt slecht, slecht was durf ik niet te zeggen."Bram is nogal kort van stof tijdens zijn getuigenis. "Ik ben geen open boek", zegt hij. Verder sluit hij zich aan bij de visie van zijn zussen: "Ik heb nooit begrepen dat de euthanasie heeft kunnen plaatsvinden. Euthanasie om psychisch lijden, dat was nieuw voor mij."
