Rutten: "Samen met MR naar de inhoud kijken"
Ook Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten benadrukt dat Magnettes opdracht nog tot 9 december loopt. "Wij blijven daar heel rustig bij. Samen met de MR kijken we naar de inhouden: mensen die werken en gewerkt hebben, vooruit laten gaan en zorgen dat het land vooruit kan. Dat hebben we ook altijd heel duidelijk gezegd: wij gaan het land nooit blokkeren."
"Aan iedereen die vandaag verklaringen aflegt en meent in onze plaats te moeten bepalen wat wij doen, is mijn boodschap heel duidelijk: dat zullen wij zelf wel bepalen."
Rutten spreekt zich niet uit over een voorkeur voor paars-groen of paars-geel.
Open Vld kiest nog niet: "Mandaat Magnette loopt nog een week"
Het partijbestuur van Open Vld zit erop. Egbert Lachaert en Vincent Van Quickenborne verlaten het partijbureau als eersten, zonder commentaar.
Alexander De Croo verklaart dat Open Vld zelf haar keuzes zal maken, op basis van wat inhoudelijk kan. "De keuze is nog niet gemaakt."
In een mededeling zegt de partij dat het mandaat van informateur Magnette nog een week loopt. "Voor ons primeert de liberale inhoud. Daar zal het van afhangen. (...) Dat betekent dat we opkomen voor de mensen die werken en gewerkt hebben en dat we passen voor een blokkering van het land."
"Wij zullen als partij zelf wel bepalen wat we goed vinden en wat niet, en wat onze houding is tegenover een mogelijke regeringsvorming", klinkt het nog in een sneer naar N-VA en CD&V. Die beide partijen herhaalden vanmorgen het onbegrijpelijk te vinden dat Open Vld meestapt in het paars-groene verhaal van informateur Magnette.
Het partijbestuur schaart zich volgens de verklaring ook "unaniem" achter hoofdonderhandelaars Gwendolyn Rutten en Alexander De Croo.
De Wever: "Magnette wilde alleen op pad"
N-VA-voorzitter Bart De Wever ontkende bij aanvang van het partijbureau dat het wat gemakkelijk is om nu plots na zes maanden te zeggen dat hij een initiatief wil nemen. Volgens De Wever heeft hij nog geen kans gekregen om aan zet te komen.
"Mijnheer Magnette wilde absoluut alleen op pad gaan" aldus De Wever aan VTM Nieuws over de aanstelling van de PS-voorzitter tot informateur. "Paars-groen heeft een meerderheid en ik kan hem ook niet tegenhouden. Het is alleen geen meerderheid in Vlaanderen en een regering die totaal niet bezig is met de Vlaamse belangen."
Of hij dan een initiatief zal vragen aan de koning? "Je kan niets vragen aan de koning. Ik heb alleen gezegd aan zij die zeggen dat wij niet willen onderhandelen, dat dat niet juist is. Ik wil wel een poging doen als mij de vraag wordt gesteld. Ik wil alles op alles zetten om paars-groen te voorkomen."
Zetelverdeling
Ook al zou een paars-groene regering 400.000 stemmen minder behaald hebben dan de oppositie (zie 09.07 uur), wat uiteindelijk in het parlement telt, is het aantal zetels. Maar ook daar is het bijzonder nipt, met slechts 76 op 150. Eén dissidente stem zou dus volstaan om de regeringsmeerderheid te breken.
Bovendien heeft een paars-groene regering geen meerderheid langs Vlaamse kant. Dat moet wettelijk gezien niet, maar de minderheid is met 30 op 89 zetels toch bijzonder klein. Met 34 procent is dat ongeveer een even kleine minderheid als langs Franstalige kant in de vorige Zweedse coalitie (20 zetels op 63 of 32 procent).
Geens: "Regering heeft bij paars-groen 400.000 stemmen minder dan oppositie"
Een opvallend argument dat CD&V-vicepremier Koen Geens vanmorgen bovenhaalde om aan te tonen dat een paars-groene regering weinig legitimiteit heeft: socialisten, liberalen en groenen hebben in de Kamer weliswaar een nipte meerderheid van 76 zetels op 150, in stemmenaantal hebben ze er 400.000 minder dan de verenigde oppositie.
Dat klopt ook: de zes partijen in een eventuele paars-groene coalitie haalden op 26 mei samen net iets meer dan 3 miljoen stemmen. De oppositie haalde er net geen 3,5 miljoen. Stapt bijvoorbeeld cdH uiteindelijk toch mee in de regering, dan pas hebben de regeringspartijen zowel meer stemmen achter zich als meer zetels. Met de vijf zetels van die partij erbij zit de coalitie dan ook in de Kamer bovendien iets comfortabeler (81 zetels op 150).
Parys: "De laatste liberaal mag het licht uitdoen"
Ook N-VA-ondervoorzitter Lorin Parys reageert scherp op het uitlekken van het paars-groene gesprek. "Er is geen communicatie meer met Open Vld. Wij hebben het ook maar moeten vernemen via de nieuwssites. Maar het is duidelijk dat Gwendolyn Rutten haar eigen persoonlijke ambities om premier te worden voorkeur geeft op de belangen van de Vlamingen", zegt hij in De ochtend op Radio 1.
De nota die informateur Magnette heeft opgesteld, werd door een aantal liberalen nochtans afgeschoten, merkt Parys op. "Als Rutten hiermee toch naar de Zestien gaat, mag de laatste liberaal het licht uitdoen in de Melsensstraat (Open Vld-hoofdkwartier, red.). Ik hoop dat de hele Open Vld terug bij haar verstand komt."
Net als CD&V-vicepremier Koen Geens roept Parys op Bart De Wever alsnog een rol te geven.
Voor Parys is het vertrouwen tussen N-VA en Open Vld duidelijk geschaad. "Zelfs een blinde kan zien dat mevrouw Rutten de Zweedse entente die geboren is bij de Vlaamse onderhandelingen, hiermee schaadt. Maar er is wel een regeerakkoord, het is nog niet zo ver."
"Er is stront aan de knikker"
CD&V-vicepremier Koen Geens, die voor zijn partij aan de onderhandelingen deelneemt, tilt vanmorgen op Radio 1 bijzonder zwaar aan de gesprekken van afgelopen weekend waar zijn partij, net als N-VA, niet bij betrokken was.
Geens begrijpt naar eigen zeggen niet “hoe de liberalen zich hier in kunnen vinden”. "De houding van Open Vld is voor mij een enigma (een groot raadsel, red.). Het is een raadsel hoe je je als liberale partij die in de Vlaamse regering zit die toch op budgettaire orthodoxie gesteld is, daarin kunt vinden."
Geens ziet vier punten in de nota van informateur Paul Magnette waar alvast CD&V niet mee akkoord kan gaan:
- Er is geen budgettair kader
- Er zijn geen garanties dat de realisaties van de vorige regering worden behouden
- Er is geen aandacht voor de ethische bekommernissen van CD&V
- En, opvallend, ook het uitzicht op een staatshervorming is voor CD&V nu belangrijk, zodat het op termijn "goedkoper wordt om dit land te runnen"
"Als men ons wil, zonder N-VA erbij, zal men toch uit een ander vaatje moeten tappen. In ons vindt men altijd een partner als het ernstig gaat", aldus Geens. "En als het niet ernstig gaat, zullen wij beter oppositie voeren dan men denkt."
De CD&V-vicepremier gaf ook N-VA-voorzitter Bart De Wever rugdekking. Die verklaarde gisteren dat hij gerust een initiatief wil nemen. "Wat ik niet begrijp is dat men De Wever niet de kans geeft om te bewijzen dat hij niet wil als men denkt dat hij niet wil", aldus Geens. "Voor ons kan paars-groen enkel als de N-VA uitdrukkelijk niet wil. Het probleem van paars-groen is dat ze 400.000 stemmen minder vertegenwoordigt dan de oppositie. Men speelt met vuur."