Europese staatshoofden en regeringsleiders aanvaarden brexitakkoord
Het brexit-deel van de Europese top in Brussel zit erop. De 27 Europese staatshoofden en regeringsleiders hebben het brexitakkoord aanvaard, meldt de woordvoerder van de Europese Raad. De Europese Raad vraagt "alle nodige stappen te nemen om te verzekeren dat het akkoord in werking kan treden op 1 november 2019, om een ordelijke terugtrekking mogelijk te maken".
De Europese leiders keurden ook de politieke verklaring over de toekomstige relaties goed en herhaalden hun mening dat er best een "zo hecht mogelijk partnerschap" tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie komt.
Belangrijkste horde nu wordt het Britse parlement op zaterdag.
Ook het Europees Parlement moet instemmen. Dat komt volgende week bijeen, maar daar wordt weinig tegenstand verwacht.
EU-leiders beslissen over uitstel, niet Juncker
Ging Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker vanmiddag te ver met zijn uitspraken dat er geen uitstel van de brexit meer komt, als het Britse parlement het akkoord zaterdag verwerpt?
Junckers uitspraken - een dreigement volgens sommigen - worden gezien als een poging premier Johnson te helpen zijn akkoord te verkopen in Londen. Maar sowieso is het niet de Commissie die daar over beslist, maar de 27 Europese staatshoofden en regeringsleiders. Onder andere de Deense premier Mette Frederiksen zei dat uitstel wel nog altijd mogelijk is.
Zo ziet het Lagerhuis eruit
Premier Boris Johnson moet zaterdag een meerderheid voor het akkoord vinden in het Lagerhuis. Zijn eigen partij heeft geen meerderheid van de 650 zitjes in het parlement, zelfs niet met de steun van zijn gedoogpartner DUP, sinds meer dan 20 Conservatieve parlementsleden enkele maanden geleden uit de partij werden gezet. Zij zetelen nu als onafhankelijke.
Zowat alle oppositiepartijen, waaronder Labour, de SNP en de Liberal Democrats, hebben al aangekondigd de deal niet te zullen steunen. Mogelijk kan Johnson wel enkele Labour-leden aan boord krijgen met het argument 'deze deal' of een chaotische exit zonder akkoord, maar het zal sowieso een dubbeltje op zijn kant zijn.
Johnson heeft 320 stemmen nodig, merkt de BBC op. Dat komt omdat de zeven Sinn Féin-parlementsleden sowieso niet zetelen, en de Speaker en drie vicevoorzitters niet meestemmen.
Brexit-discussie gestart
Brits premier Boris Johnson heeft de Europese top verlaten, de andere 27 EU-leiders bespreken de brexit nu. Volgens een Europese diplomatieke bron zou Johnson de leiders gezegd hebben "relatief positief" te zijn over de kansen dat het akkoord zaterdag door het Britse parlement geraakt.
VBO en Voka tevreden
De werkgeversorganisaties VBO en Voka reageren tevreden op het brexit-akkoord dat de Europese en Britse onderhandelaars bereikt hebben. Maar de werkgevers zijn er zich ook bewust van dat het Britse parlement dit weekend het licht nog op groen moeten zetten. "Het is nu aan de Britten", dixit het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO).
"Nu goedkeuren en uitvoeren", heet dat bij Voka. "We pleiten al jaren voor een onderhandeld akkoord en zijn blij dat dit er op de valreep gekomen is. Dit is goed voor onze Vlaamse bedrijven", zegt gedelegeerd bestuurder Hans Maertens.
Zet het Britse parlement het licht op groen, dan moet ook voor Voka nadien snel gepraat worden over de toekomstige handelsrelaties tussen Europa en de overzijde van het Kanaal. In het andere geval, moet de weg van onderhandelingen bewandeld blijven worden: "Indien het voorstel zaterdag opnieuw sneuvelt, moet men blijven onderhandelen om een no deal-brexit alsnog te vermijden, zelfs al betekent dat opnieuw uitstel", dixit Maertens. Voka wil een harde brexit te allen tijde vermijden.
De twee werkgeversorganisaties tonen zich onder meer tevreden dat in het net afgesloten akkoord er garanties staan voor een goede werking van de Europese interne markt.
Juncker wordt niet graag onderbroken
Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker kreeg vanmiddag een reeks vragen voorgeschoteld of de EU nu wel of niet uitstel zou verlenen als het Britse parlement het akkoord zaterdag verwerpt. Toen een ongeduldige journalist een vraag probeerde te stellen terwijl Juncker nog op de vorige aan het antwoorden was, verloor ook die laatste zijn geduld:
Johnson spreekt 27 collega's toe
Op de Europese top is het thema 'brexit' begonnen. Brits premier Boris Johnson spreekt daarbij de 27 andere staats- en regeringsleiders toe.
Als Johnson zijn introductie heeft afgerond, moet hij de vergaderzaal verlaten. Daarna moeten de overige leiders besluiten of ze instemmen met het akkoord. Het kan zijn dat leiders meer tijd vragen om de documenten goed te bestuderen. Dan zou een besluit naar morgen kunnen worden doorgeschoven, aldus een EU-diplomaat.
EU-onderhandelaar Michel Barnier en Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker hebben wel al een positieve aanbeveling gegeven. Veel leiders toonden zich al verheugd over de deal.
© AP — Johnson met Hongaars premier Viktor Orban en Duits bondskanselier Angela Merkel. © EPA — Met de Luxemburgse premier Xavier Bettel. © EPA — Met de Spaanse premier Pedro Sanchez. © EPA — Met oa. de Ierse premier Leo Varadkar. © AFP — Met de Franse president Emmanuel Macron. Varadkar: "We wilden absoluut een akkoord"
De Ierse premier Leo Varadkar, een hoofdrolspeler in de brexit-onderhandelingen, reageert opgelucht op het nieuwe brexit-akkoord. "Voor Noord-Ierland werd een unieke oplossing gevonden, die rekening houdt met zijn unieke geschiedenis en geografie", zei Varadkar.
De Ierse premier toonde zich voor de start van de Europese top tevreden met het nieuwe ontwerpakkoord. "Er komt geen harde grens, de handelsstromen op het Ierse eiland blijven onaangeroerd, het Goedevrijdagakkoord wordt gerespecteerd en de Europese interne markt wordt gevrijwaard." Varadkar gaat de andere Europese leiders dan ook aanbevelen het akkoord goed te keuren.
Anders dan in het brexit-akkoord van Theresa May is in de nieuwe tekst geen sprake meer van een backstop, die grenscontroles tussen Noord-Ierland en de Ierse republiek moest vermijden. Er werd een ander systeem uitgedokterd, dat geen noodoplossing is maar meteen in werking treedt, en dat een grote mate van inspraak biedt aan het Noord-Ierse parlement. Geconfronteerd met die ogenschijnlijke toegeving, zei Varadkar: "Ik wilde per se een akkoord. Een akkoord dat een ordelijke brexit toelaat."
Concreet staat in het akkoord dat het Noord-Ierse parlement ermee moet instemmen of hun autoriteiten de Europese regels rond onder meer de interne markt en btw blijven toepassen, zoals voorzien in het nieuwe akkoord. Wijst 'Stormont' de regeling op een bepaald moment af, dan start een afkoelingsperiode van twee jaar waarin maatregelen kunnen worden genomen "om onze eenheidsmarkt te beschermen". Op de vraag wat er op het einde van de afkoelingsperiode moet gebeuren, antwoordde Varadkar dat dat een hypothetisch scenario is. "Daar zitten we sowieso nog ver vandaan."
© AFP — De Ierse premier Leo Varadkar samen met minister van Europese Zaken Helen McEntee. © AP — Boris Johnson samen met andere Europese leiders bij het begin van de Europese top. Waarom is de DUP zo belangrijk?
De belangrijkste partij van de pro-Britse Noord-Ieren, de DUP, stemt zaterdag in het Lagerhuis niet voor de deal die premier Johnson met de EU heeft gesloten. De DUP blijft erbij dat de nieuwe deal, net als eerdere, "de eenheid van het Verenigd Koninkrijk ondermijnt" en niet gunstig is voor de economie in het Britse deel van Ierland.
Maar waarom is hun stem zo doorslaggevend? Lees hier meer over.
© AP Juncker: "Geen verlenging"
Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker zegt dat er geen uitstel van de brexit meer komt. Eerder lekte al uit dat Boris Johnson de EU zou vragen om dat met zoveel woorden te zeggen, en dat doet Johnson nu ook.
De uitspraak lijkt vooral bedoeld om de Britse oppositie mee aan boord te krijgen: die hebben nu nog maar twee opties: ofwel het akkoord van Johnson steunen, ofwel verantwoordelijk worden gehouden voor een chaotische brexit zonder akkoord.
Uiteindelijk zijn het wel de lidstaten die beslissen over eventueel uitstel, en niet Juncker.
© REUTERS Michel: "Blij en optimistisch, maar ook voorzichtig"
"Ik ben blij en optimistisch. Maar we moeten ook voorzichtig zijn, want het Britse parlement moet dit nog goedkeuren", zei premier Charles Michel bij aanvang van de Europese top in Brussel. "Dit is een belangrijke stap en een positief moment. Ik hoop dat dit sereniteit en stabiliteit zal brengen."
© REUTERS — Premier Charles Michel. Regering verliest achtste stemming in Lagerhuis
De regering heeft zopas een achtste stemming verloren in het Britse Lagerhuis. Een oppositievoorstel dat amendementen mogelijk maakt bij het debat over het brexit-akkoord zaterdag raakte tegen de zin van de regering in goedgekeurd.
Volgens de Twitter-account van het Lagerhuis werd de motie over de zitting zelf met 287 stemmen tegen 275 goedgekeurd, wat betekent dat het House of Commons voor het eerst sinds de Falklandoorlog van 1982 op een zaterdag zal zetelen.
© AP — Niets dan blije gezichten in Brussel. Al zei Juncker ook dat hij "blij was met de deal, maar triest over de brexit". © Photo News © AFP — Vlnr. de Britse brexit-minister Stephen Barclay, premier Boris Johnson, Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker en Europees hoofdonderhandelaar Michel Barnier. Enthousiasme beleggers al voorbij
Het enthousiasme op de beurzen over de brexit-deal was van korte duur. De koerswinst van het Britse pond is al weggeveegd en ook de Europese beurzen nemen wat gas terug.
Net na de bekendmaking van het akkoord ging het pond naar zijn hoogste peil in vijf maanden, maar daarna ging de koers tegenover de dollar en de euro in het rood.
Op de Brusselse beurs was er een opstootje tot 1 procent winst meteen na de aankondiging, maar dat werd gevolgd door een terugval. Om 14.45 uur stond de Bel20 wel nog 0,60 procent in het groen. De beurs van Londen staat op 0,8 procent winst.
Juncker: "Geen uitstel meer nodig"
De persconferentie met Boris Johnson en Jean-Claude Juncker begint. "Dit is een eerlijke en evenwichte deal", zegt Commissievoorzitter Juncker. "Er is geen nood aan uitstel." Hij kondigt aan dat snel al nieuwe onderhandelingen starten over de toekomstige relaties tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie.
"Dit is een heel goede deal voor de EU en het VK", zegt Johnson. "Een eerlijke oplossing. Dit beschermt het vredesproces in Noord-Ierland. In het VK kunnen we nu een echte brexit afleveren. Het Verenigd Koninkrijk verlaat de EU op 31 oktober. Noord-Ierland en andere delen van het VK kunnen nu gaan deelnemen aan nieuwe handelsakkoorden. Als één Verenigd Koninkrijk kunnen we nu eigen beslissingen nemen over hoe wij het Verenigd Koninkrijk willen organiseren."
Johnson hoopt dat de Britse parlementsleden zaterdag voor het akkoord zullen stemmen. "Dit is het moment om de brexit te volbrengen en te starten aan onze toekomstige relaties."
Daarmee is de persconferentie afgelopen.
© REUTERS Ierland blij met brexitdeal, maar maant aan tot voorzichtigheid
Ierland, een erg belangrijke pion in de brexitonderhandelingen omwille van de gevoelige grens tussen Ierland en Noord-Ierland, is blij met het akkoord dat de Europese Unie met Londen heeft gesloten over het vertrek van de Britten uit de EU. Minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney prijst de overeenkomst omdat die "de meest wezenlijke belangen van de Ieren dient".
"Een grote stap vooruit", zegt hij, maar "er moet nog veel gebeuren voor er zekerheid is. Dit is niet het einde van het proces."
Persconferentie Johnson en Juncker
Zodadelijk geven Brits premier Boris Johnson en Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker een persconferentie.
Farage: "Nieuwe deal is geen brexit"
Brexit Party-leider Nigel Farage is niet onder de indruk van het nieuwe brexitakkoord van de Britse premier Boris Johnson. "Geen brexit," zegt hij, "ondanks enkele verbeteringen op vlak van douane-unie."
"Wij zullen nergens anders voor gaan dan voor een duidelijke brexit, Boris", zegt de partij in een aparte tweet .
Volgens Farage zal het akkoord leiden tot "jarenlange onderhandelingen over een vrijhandelsakkoord waarvan we al weten dat we het niet zullen krijgen. Ik vind eerlijk gezegd dat het verworpen moet worden."
© Getty Images DUP: "Akkoord niet in belang Noord-Ierland"
De Noord-Ierse Unionisten van DUP kraken het akkoord van premier Boris Johnson af. "Na de bevestiging van de premier dat hij denkt dat hij een 'geweldige deal' heeft gesloten, zal de Democratische Unionistische Partij deze voorstellen niet kunnen steunen in het parlement", klinkt het in een officiële mededeling.
"De voorgestelde deal is niet in de langetermijnbelangen van Noord-Ierland", zegt de partij nu ook openlijk. "Ze ondermijnen de integriteit van de Unie. Onze belangrijkste handelsroute op oost-west-basis (van Noord-Ierland naar Ierland en omgekeerd, red.) zal afhankelijk zijn van regels uit de Europese douane-unie. Alle goederen zullen onderworpen zijn aan douane-controles, ongeacht hun uiteindelijke bestemming."
Na verloop van tijd "bestaat het gevaar dat Noord-Ierland zal afwijken" van de rest van het Verenigd Koninkrijk. "Dit is niet aanvaardbaar binnen de grenzen van het Verenigd Koninkrijk. (...) Deze bepalingen ondermijnen de heiligheid van de Belfast-Akkoorden (over vrede op het Ierse eiland, red.)"
Volgens de DUP zullen burgers in Noord-Ierland zich ook geconfronteerd zien met hogere prijzen.
Europese leiders komen aan voor top
In Brussel maken de Europese regeringsleiders zich ondertussen op voor de start van de top.
© AFP — Angela Merkel. © AFP — Hoofdonderhandelaar Michel Barnier en Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker. © AFP — Belgisch premier Charles Michel. © REUTERS DUP zal niet voor deal stemmen
Het was al duidelijk dat de Noord-Ierse Unionisten tegen het akkoord waren, nu blijkt dat ze zaterdag ook tegen de deal zullen stemmen. Daarmee zijn de Conservatieven voorlopig de enige partij die het akkoord zullen steunen, en is er dus geen meerderheid voor.
