Brexit is een feit
Het Verenigd Koninkrijk heeft de Europese Unie verlaten. De brexit was om 23:00 uur plaatselijke tijd (middernacht in Nederland) een feit. Duizenden Britten verzamelden zich bij het parlement in Londen om dat te vieren.
Het is de eerste keer in de geschiedenis dat een lidstaat uit de EU stapt. De Unie verliest door het vertrek van de Britten 66 miljoen inwoners en ruim 5 procent van haar totale landmassa. Het Verenigd Koninkrijk blijft tot eind dit jaar wel gebonden aan EU-wetgeving. In de tussentijd wordt onderhandeld over de toekomstige relatie.
De Britten traden in 1973 toe tot de Europese Economische Gemeenschap, de voorloper van de EU. Ze mochten zich daar twee jaar later al in een referendum over uitspreken. Toen besloten kiezers met grote meerderheid om lid te blijven. Bij een tweede referendum in 2016 stemden 17,4 miljoen kiezers alsnog voor een vertrek uit de EU, 16,1 miljoen kiezers wilden blijven.
Britten vieren brexit bij parlement
Duizenden Britten vieren het naderende vertrek van hun land uit de EU buiten het parlement in Londen. Feestelijk uitgedoste mensen zwaaien op Parliament Square met Britse vlaggen. Op de ambtswoning van de premier in Downing Street wordt ondertussen een digitale klok geprojecteerd die aftelt naar de brexit.
Een van de grootste pleitbezorgers van de brexit, politicus Nigel Farage, reageerde opgetogen. "Om 23:00 uur (lokale tijd) kunnen we niet meer terug. We worden een onafhankelijk land en ik zou niet blijer kunnen zijn", jubelde Farage bij Sky News.
Niet alleen brexitfans komen af op de festiviteiten in bij het parlement. 'Remainer' Rose vertelde de BBC dat ze de bijeenkomst ziet als "feest voor de democratie". "Ik accepteer dat ik heb verloren", zegt de vrouw, wier partner wel voor een vertrek uit de EU stemde.
Johnson: dit is het begin van een nieuw tijdperk
De Britse premier Boris Johnson heeft zijn landgenoten een "nieuw tijdperk van vriendschappelijke samenwerking" met de Europese Unie in het vooruitzicht gesteld. Hij noemt de brexit "geen einde, maar een begin" van een nieuw hoofdstuk in de Britse geschiedenis.
De Britse regering publiceerde een uur voor de brexit een filmpje met de speech van Johnson. Hij stelde dat veel mensen "dachten dat dit moment nooit zou komen", terwijl anderen ongerustheid of verdriet voelen. "En is er is een derde groep, waarschijnlijk de grootste, die begon te vrezen dat het politieke getouwtrek nooit zou eindigen."
Johnson vertelde het land te willen verenigen en de toekomst in te willen leiden. Hij wil de "herwonnen soevereiniteit" van zijn land gebruiken om de veranderingen te realiseren waar mensen voor hebben gestemd. Hij noemde als voorbeelden onder meer het "controleren van de migratie" en het sluiten van handelsakkoorden.
De premier stelde dat de EU zich, "ondanks al haar kwaliteiten", de afgelopen halve eeuw heeft ontwikkeld op een manier die niet meer past bij zijn land. "En dat oordeel hebben jullie, het volk, geveld in het stemhokje. Niet een, maar twee keer."
Britse vlaggen gestreken in EU-gebouwen
De Britse vlag is vrijdag gestreken bij de Europese Raad en gebouwen van het Europees Parlement in Brussel en Straatsburg. Dat gebeurde enkele uren voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie.
Het Verenigd Koninkrijk is de eerste lidstaat die de EU verlaat. Dat gebeurt vrijdag om 23:00 uur lokale tijd in Londen na bijna een halve eeuw lidmaatschap. Het land trad in 1973 toe tot de toenmalige Europese Economische Gemeenschap.
In het gebouw van de Europese Raad hadden twee medewerkers minder dan een minuut nodig om de zogenoemde Union Jack weg te halen. Ze pakten de mast, vouwden de vlag op en vertrokken in stilte. Bijna een half uur later werd ook een grotere Britse vlag gestreken bij het Europarlement in Brussel, waar de 73 Britse Europarlementariërs na vrijdag geen lid meer zijn.
Brexit speelde rol bij keuze Renewi voor Amsterdam
De aan de Londense beurs genoteerde afvalverwerker Renewi heeft voor een tweede beursnotering in Amsterdam gekozen. Op die manier wil het bedrijf beleggers trekken die in euro's willen of moeten beleggen. De brexit speelde daarbij ook een rol, gaf topman Otto de Bont toe. Sommige institutionele beleggers mogen namelijk niet beleggen op markten buiten de Europese Unie.
De Amsterdamse notering werd daarmee vlak voor de brexitdeadline op vrijdag een feit, terwijl Renewi al langer plannen had. Dat uitstel had volgens De Bont te maken met wat uitdagingen die het bedrijf had. "We wilden met vertrouwen over de toekomst kunnen praten."
Bij de notering in Amsterdam gaf Renewi, dat enkele jaren geleden ontstond uit een fusie tussen het Britse Shanks en het Nederlandse Van Gansewinkel, geen nieuwe aandelen uit. Ook de komende jaren heeft het bedrijf geen plannen voor een emissie, zegt De Bont. "Als er een CO2-taks komt, kan het gebruik van secundaire grondstoffen interessanter worden voor bedrijven. Wellicht dat we dan extra kapitaal nodig hebben voor investeringen," kijkt hij verder vooruit.
De brexit heeft voor het Brits-Nederlandse bedrijf weinig gevolgen. De afvalstromen worden veelal verwerkt in het land waar ze zijn ontstaan. Wel denkt De Bont dat 'de afstand over het Kanaal iets groter' wordt.
De Britten en Brussel zwaaien elkaar uit
Vrijdag is het zover: de brexit. De Britse europarlementariërs zeiden al eerder gedag tegen het Europees parlement. Het was een afscheid met een lach en een traan, schrijft verslaggever David van Unen.
Een deel van de parlementariërs stemde op hun laatste dag in het Europees parlement nog tegen de ratificatie van het brexitakkoord. Nigel Farage daarentegen, was dolblij.
Schots parlement wil weer referendum over onafhankelijkheid
Het Schotse parlement heeft zoals verwacht voor het houden van nog een referendum over onafhankelijkheid gestemd.
De krant The Scotsman berichtte vanuit het parlementsgebouw in Edinburgh dat 64 parlementariërs voor en 54 tegen stemden.
De Schotse premier Nicola Sturgeon wil nog een referendum, omdat het Verenigde Koninkrijk eind deze week uit de Europese Unie stapt. De Schotten stemden in meerderheid (55 procent) tegen onafhankelijkheid in 2014 en in grote meerderheid (62 procent) tegen de brexit in 2016.
Juridisch gezien kan de Schotse regering echter niet op eigen houtje een referendum houden. De Britse regering moet daar ook voorstander van zijn en die is dat niet.
Het Schotse parlement besloot ook dat de EU-vlag na de brexit mag blijven wapperen bij het parlementsgebouw in Edinburgh. Het was eigenlijk de bedoeling dat de vlag vrijdag om 23.00 uur lokale tijd gestreken zou worden, maar Schotse parlementariërs besloten met 63 stemmen voor en 54 tegen om dat besluit terug te draaien.
De Schots-nationalistische SNP en de Groene Partij wilden de blauwe vlag met gele sterren laten hangen uit 'solidariteit' met EU-burgers in Schotland. Die wens leidde volgens de krant tot een verhit debat. Critici vonden dat het parlement zich beter met praktische zaken kon bezighouden.
Europees Parlement stemt in met brexitverdrag
Het Europees Parlement heeft ingestemd met het verdrag dat de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de EU regelt. Een grote meerderheid (621 tegen 49 stemmen) gaf groen licht voor het scheidingsakkoord. Na de stemming werd het Schotse vriendschaps- en afscheidslied Auld Lang Syne gezongen.
De goedkeuring maakt de weg vrij voor de Britten om vrijdag vanaf middernacht alleen verder te gaan na meer dan 47 jaar lidmaatschap. Ruim 3,5 jaar na het brexitreferendum en na herhaaldelijk uitstel van de vertrekdatum is het dan bijna zover. Het Verenigd Koninkrijk blijft tot eind dit jaar wel gebonden aan EU-wetgeving. In de tussentijd wordt onderhandeld over de toekomstige relatie.
"Dit is geen adieu maar een au revoir," klonk het tijdens het voorafgaande debat in het parlement.
Ierland geeft recordaantal paspoorten uit
Ierland heeft dit jaar een recordaantal paspoorten uitgegeven. Er kwamen veel meer paspoortaanvragen binnen van mensen uit het Verenigd Koninkrijk. Daar bestaat relatief veel interesse in de Ierse nationaliteit in verband met alle onzekerheid rond de brexit.
De Ierse overheid kreeg in totaal zo'n 94.000 aanvragen van mensen geboren in het Verenigd Koninkrijk. Alles bij elkaar zijn er meer dan 900.000 Ierse paspoorten verstrekt. Dat is 7 procent meer dan in 2018. Volgens de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney was 2019 daarmee een uitzonderlijk jaar.
Ierland krijgt eigenlijk al sinds de Britten in een referendum voor een vertrek uit de Europese Unie stemden, meer paspoortaanvragen binnen vanuit het buurland. Iedereen met een Ierse grootouder en iedereen die in Noord-Ierland is geboren, kan aanspraak maken op een Iers paspoort. De drukste maanden voor de Britse paspoortaanvragen in Ierland waren dit jaar februari en maart, voorafgaand aan de oorspronkelijke brexitdeadline eind maart.
Von der Leyen: 'Deadline voor handelsakkoord met Britten te krap'
De overgangsperiode om tot een handelsdeal tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te komen na de brexit is te krap. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen spreekt in de Franse krant Les Echos over het mogelijk moeten verleggen van de deadline van eind 2020 die de Britse premier Boris Johnson heeft gesteld.
De Britten verlaten de EU als alles goed gaat op 31 januari. Daarna volgt een overgangsperiode waarin ze zich nog tot eind komend jaar aan de Europese regels moeten houden. Er is afgesproken dat die periode met twee jaar kan worden verlengd, maar Johnson wil dat voorkomen.
Volgens Von der Leyen is het niet mogelijk om tegen die tijd een allesomvattend handelsakkoord te hebben uitonderhandeld. "Dat is te optimistisch," aldus de Duitse.
De onderhandelaars doen er volgens Von der Leyen verstandig aan halverwege het jaar te beoordelen waar ze staan. "En indien nodig moeten ze een akkoord bereiken over een verlening van de overgangsperiode," aldus de commissievoorzitter. De Britten hebben sowieso tot eind juni de tijd om hun standpunt over verlenging van de overgangsperiode te herzien.