Zijn er nog prangende vragen, oppert de voorzitter. Iemand vraagt naar het wachtwoord van deze blackberry. Advocaat Derk Wiersum belet zijn cliënt daarop antwoord te geven. Wel is de kroongetuige het wachtwoord te zijner tijd te verstrekken -  'dat heb ik ook van mijn andere blackberries gedaan'.

Officier De Jong zegt dat ze net bericht heeft gekregen dat de blackberry bij het OM wordt ingeleverd. 

De voorzitter zegt dat de kans heel klein is dat de advocaten morgen vragen aan de kroongetuige kunnen stellen, omdat van de meeste verdachten nog moet worden behandeld of ze langer in voorarrest moeten blijven.

Mohamed R. maakt bezwaar tegen zijn plaatsing in de EBI (extra beveiligde inrichting) in Vught, en zegt dat daar geen goed contact met zijn advocaat, Nico Meijering, nodig is. 'Dat moet achter glas.' Hij kan zo niet goed zijn verdediging voeren, zegt hij. 'Ik heb er geen vertrouwen in dat mijn advocaat en ik in de EBI niet worden afgeluisterd.' Ook stelt hij dat hij wordt getraineerd en op achterstand gezet in zijn verdediging, zo wordt een usb-stick afgepakt, waarvan later blijkt dat dit niet terecht was, en worden zijn brieven naar verkeerde adressen gestuurd. 

Daar heeft de rechtbank geen invloed op, zegt de voorzitter. Dat geldt ook voor het OM, zegt officier De Jong. 

'Er is in die tussentijd iets verschrikkelijks gebeurd', zegt de kroongetuige. 'Mijn broer is vermoord. En daarom leek het me beter die telefoon niet in te leveren.'

'U vond kroongetuige de zwaarste beslissing uit uw leven?'Ja.

'Dus niet de slachtoffers van de doden waarmee u mede verantwoordelijk was?' Op dat moment niet. 

'Dus dat was geen reden om naar de politie te gaan?' Nee - je praat niet met de politie. Dan zou ik en mijn familie worden vermoord.

'Maar u werkte wel mee aan een moord?' Ja.

'Waarom ging u meewerken aan die tweede moord?' Elke liquidatie is heftig, zegt de kroongetuige. Er speelde een oorlog. 

'Hoe was de relatie tussen u en de drie hoofdverdachten, vraagt Meijering. Vriendschappelijk en zakelijk. Je gaat samen drinken, eten, oefent samen hobby's uit en gaat samen op vakantie, zegt de kroongetuige. Het meeste contact had hij met Mohamed R. 

'Waaruit bestond het zakelijke contact?', vraagt Meijering. 'Geld verdienen.'

'Hoe heeft u in die vijf jaar de kost verdiend?' Met handel, geld verdienen. Dat kan hasj zijn, cocaïne, drugs. 

'In hoeverre is dat met cocaïne het geval geweest?' De kroongetuige zegt dat hij 'best wel ver' ging in cocaïne.

'Heeft u weleens cocaïne uit het buitenland ingevoerd?' Daarop geef ik geen antwoord.

'Heeft u weleens cocaïne gestasht in Nederland? ' Ja. Ook heeft hij gehandeld buiten de groep die hier terechtstaat. 

'Bent u lid geweest van een andere groepering?' Nee. 

'Hoe zou u uw eigen positie binnen de organisatie (van Ridouan T., red.) willen duiden?' 

Misschien is het goed het hier bij te laten, zegt Meijering. 'Meneer trapt voortdurend op de rem. En het is kwart voor vijf.'

'Om een uur of vijf wilde ik zelf ook op de rem trappen', zegt de rechtbankvoorzitter. 

Toch gaat Meijering nog even door: 'Wat heeft u destijds precies met Mohamed R. (Meijerings cliënt, red.) gecommuniceerd?  Dat ik vast zat. Het liep buiten uit de hand. Mijn veiligheid. Ik kwam erachter dat Ridouan T. mij wilde vermoorden.'

'Hoe kwam u daar achter?' Door mijn gesprek met SaÏd R., zowel buiten als binnen. In eerste instantie zeiden ze, na de liquidatie van Hakim Changazi: 'Die kleine wil jou opruimen. T. is nogal gewiekst. Mijn vriend kon niet over zijn hart verkrijgen om mij dood te maken. Ik heb in drie dagen een beslissing moeten nemen. Ik kwam tot de conclusie: dit is game over. Mijn eigen vrienden willen me vermoorden.'

Toen besloot u kroongetuige te worden?, vraagt Meijering. Ja. 

'Heeft u alle pgp-berichten vernietigd?' Die kun je instellen dat ie alle berichten zelf verwijdert, antwoordt de kroongetuige. 'Anders was ik niet één broer kwijtgeraakt, maar was ik nog meer familieleden kwijtgeraakt.'

De advocaat van de Kroongetuige, Derk Wiersum, zegt dat zijn cliënt vragen zal beantwoorden over de betwiste blackberry. Ook zal hij ervoor zorgen dat die telefoon zo snel mogelijk bij het OM wordt ingeleverd. 

Meijering vervolgt zijn verhoor: 'Waarvoor heeft u die telefoon gebruikt?' Om geruchten de wereld uit te helpen. 

'Met wie heeft u die gebruikt?' De kroongetuige noemt de namen van drie hoofdverdachten. 

 'Heeft u tijdens detentie nog andere elektronische middelen gebruikt?' Nee. 

Meijering springt naar de periode vijf jaar voor de arrestatie van de kroongetuige. 'Heeft u het nieuws gevolgd? Ja, de crime-berichtgeving volgde de kroongetuige. Crimesite, Telegraaf, Parool, RTV Utrecht en het algemene nieuws. 

'Heeft u ook zoekslagen gedaan op misdrijven die werden gepleegd?' Vast wel, antwoordt Nabil B.

'Heeft u bij het verklaren over personen die betrokken waren bij misdrijven, iedereen benoemd of sommigen uit de wind gehouden?' Hij heeft niet verklaard over mensen die losstaan van de organisatie, zegt B. Op verzoek van Meijering noemt hij namen die volgens de kroongetuige deel uitmaken van de criminele organisatie. De kroongetuige had vooral contact met de broers R., en met de voortvluchtige Ridouan T.  en diens broer Murat.  Sinds 2006 had hij vrijwel dagelijks contact, via blackberries, met de broers Saïd en Mohamed R.. Ook ontmoette hij ze regelmatig.

'Wanneer was uw laatste contact met Mohamed R. voordat u naar binnen ging?' Vrijwel dagelijks voordat ik werd gearresteerd, zegt de kroongetuige. 

'Waarover ging het?' Met name over veiligheid, zegt Nabil B. 'Op het moment dat ik vastzat kwamen geruchten op gang dat ik kroongetuige zou worden.'

Hij kreeg de blackberry van Mohamed R. Met  Mohamed en zijn broer Saïd besprak hij de vraag of hij wel of geen kroongetuige zou worden. Hij gebruikte die blackberry om geruchten daarover de kop in te drukken. 

'Dat speelde dus eind 2017?', vraagt Meijering. Ja. 'Waar zat u toen vast?' Ik belet die vraag te beantwoorden, zegt het OM, 'om veiligheidsredenen. 'Interessant', antwoordt Meijering. 'Dus die blackberry kreeg hij tussen alle veiligheidsmaatregelen door.'

Officier De Jong zegt dat de Blackberry 'kennelijk gevoelig ligt, en zal worden onderzocht.'

Meijering: 'Ik leid hieruit af dat u hier geen kennis van had.'

Advocaat Boom dringt erop aan dat nu helderheid wordt verschaft waar die blackberry is. De rechtbankvoorzitter zegt: 'Meneer B., het lijkt me verstandig dat u even overleg pleegt met uw advocaat', en schorst de zitting. 

Verdachte Mohamed R., Meijerings cliënt, krijgt het woord. 'Ik ken die jongen beter dan zijn eigen familie. Ik weet dat hij liegt. Als hij liegt gaat hij veel zweten. Hij liegt. Hij heeft de eed afgelegd. Als u niet kritisch bent over hem - hij is een leugenaar, als het zijn belangen kan behartigen. Wij willen ergens naartoe met die vragen, dat heeft niks met veiligheid te maken. Hij weet donders goed waarom wij die vragen stellen.'

Meijering vervolgt: 'Waar is die telefoon nu?' Daarop ga ik geen antwoord geven, zegt de kroongetuige. 'Die telefoon ligt nogal gevoelig. Die kreeg ik toen ik in detentie zat. Ik heb een beslissing genomen kroongetuige te worden, daar heb ik heel lang de tijd voor genomen, zwaarste beslissing in mijn leven. Daar had ik die Blackberry voor nodig. De emoties lopen me nu hoog op. Die Blackberry is nu veilig. Als vragen niet relevant zijn, hoef ik ze niet te beantwoorden.'

Meijering: 'Heeft u de politie geïnformeerd over die Blackberry?' Ook daar ga ik geen antwoord op geven.

Het beeld en geluid in de perskamer vallen weg - er komt assistentie.