Ben Weyts: "Regering Charles Di Rupo I nipt vermeden"
Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts sneert op Twitter naar de linksgezinde toegevingen waartoe premier Michel vandaag bereidheid toonde.
NSZ: "Orde in chaos scheppen"
Het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen betreurt net als het VBO dat er onzekere economische maanden aanbreken voor een miljoen Belgische ondernemers, zo luidt het vanavond in een reactie. Ook het NSZ wijst erop dat het werk nog niet af was, met verschillende economische en ondernemersdossiers.
"Meer dan ooit heeft onze economie nood aan ondernemersvertrouwen om terug met zijn allen vooruit te gaan", dixit NSZ-voorzitter Christine Mattheeuws. "Hopelijk scheppen onze politici zo spoedig mogelijk orde in de chaos, stilstand is achteruitgang."
Francken: "Ik vind het heel spijtig"
In een videoboodschap op Facebook laten voormalig staatssecretaris van Asiel en Migratie Theo Francken en Kamerlid Peter Buysrogge (N-VA) hun licht over de recente ontwikkelingen schijnen. "Michel moet nu maar op de blaren zitten", zegt Francken, verwijzend naar het VN-migratiepact waarop deze regering uiteindelijk strandde. "Ik vind het heel spijtig. We hebben 4,5 jaar heel goed samengewerkt en een goed beleid gemaakt."
Sinardet: "Vervroegde verkiezingen lang niet zeker"
Bij vervroegde verkiezingen zijn we zeker nog niet, duidt politicoloog Dave Sinardet.
Dat de koning het ontslag zou weigeren, lijkt hem in de huidige situatie weinig realistisch. "Eigenlijk zitten we de facto al een paar weken in een soort van beraad, in een soort kroniek van een aangekondigd ontslag", aldus Sinardet.
"Theoretisch gezien" zou de koning een bemiddelaar met een of andere nieuwe titel het veld kunnen insturen, maar die kans lijkt klein met de geplande verkiezingen van 26 mei hoe dan ook in aantocht. Of het voordien al tot vervroegde verkiezingen zal komen, lijkt hem lang niet zeker. "Dat hangt af van welke partijen daar op aansturen. En dat lijkt voorlopig enkel N-VA te doen", oordeelt Sinardet. "Zij vrezen dat de hele discussie over het VN-migratiepact tegen mei naar de achtergrond zal verdwijnen. Het zou dus kunnen dat zij hun verzet daartegen nu willen verzilveren."
Ook aan Franstalige kant ziet Sinardet voorlopig weinig animo voor vervroegde verkiezingen. "Ik weet niet of de PS dat echt wil. Het zou inderdaad niet goed zijn voor de MR nu, maar de vraag is of de PS wel zou winnen. Afgaand op de jongste peiling zou de winst wel eens eerder voor de groenen kunnen zijn." Een meerderheid om het parlement te ontbinden lijkt dus weinig waarschijnlijk.
Nog een half jaar lopende zaken dan maar? Het valt natuurlijk af te wachten wat er de komende dagen nog allemaal gebeurt. Maar de kans is reëel. "In Nederland hebben ze intussen een soort traditie van dergelijke 'rompregeringen'", aldus nog Sinardet. Lees: een beperkte ploeg die de lopende zaken bestiert en de verkiezingen voorbereidt in aanloop naar 26 mei.
VBO: "Onzekere situatie"
Het VBO betreurt ten zeerste dat met het ontslag van de regering-Michel een politieke situatie van onzekerheid is aangebroken. "Heel wat dossiers waren bijna rond en wachtten op hun goedkeuring in plenaire zitting. Hoe het nu verder moet, is koffiedik kijken", zegt gedelegeerd bestuurder Pieter Timmermans van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO).
"De huidige politieke situatie is er één van onzekerheid, wat ondernemers en investeerders altijd verafschuwen. Dit valt danig te betreuren. Ook de niet-afhandeling van dossiers zoals de arbeidsdeal, is een gemiste kans", voegt de VBO-topman toe.
Het VBO zal de situatie de komende dagen verder opvolgen.
© BELGA — VBO-topman Pieter Timmermans. "Linkse oppositie heeft haar trofee"
"De socialistische en groene oppositie wilden een trofee en ze hebben die ook gekregen", reageert MR-fractieleider David Clarinval vandaag. "Ze weigerden de uitgestoken hand van de premier, die zeer ver is gegaan in het doen van concrete voorstellen" zegt hij. "Maar we hebben tijdens de schorsing van de zitting goed begrepen dat de oppositie het hoofd van de premier wilde. Dat is dan ook bevestigd met het indienen van een motie van wantrouwen."
De MR is vooralsnog geen vragende partij voor vervroegde verkiezingen, aldus Clarinval. Het is nu aan de koning om zich uit te spreken, zegt hij. Naar een regering in lopende zaken gaan is een van de mogelijke pistes.
© BELGA — MR-voorzitter David Clarinval Raadplegingen
De koning consulteert vanaf morgen de partijvoorzitters die een fractie in de Kamer hebben. Dat zijn MR, CD&V, Open Vld, N-VA, sp.a, Ecolo/Groen, cdH en PS.
Donderdag stemming over voorlopige twaalfden
De plenaire Kamer komt donderdag normaal gezien opnieuw samen om te stemmen over de Financiewet, die een begroting van voorlopige twaalfden mogelijk moet maken. Dat zei Kamervoorzitter Siegfried Bracke vlak voor de zitting voor vandaag werd opgeheven.
Peeters: "Toestand is zeer ernstig"
CD&V-vicepremier Kris Peeters hoopt dat de regering in lopende zaken nog een aantal belangrijke dossiers kan behartigen, zoals de brexit of het loonoverleg.
Volgens Peeters is de situatie "zeer ernstig": de kans is groot dat de brexit eindigt met een 'no deal' en dat heeft grote gevolgen voor ons land. "Dan zitten we echt in hoge zee", zei hij. Ook het loonoverleg ligt nog op de plank. "Vraag is wat kan daar nog ten goede van gebruikt worden als we in lopende zaken terecht komen".
"Ofwel zijn het verkiezingen, ofwel lopende zaken", zei Peeters. "Schrik heb ik niet van vervroegde verkiezingen, maar we moeten rustig kijken wat in het belang is van burgers en bedrijven", zei Peeters. "Mocht de indruk ontstaan dat we voor de postjes blijven zitten, komen er vervroegde verkiezingen."
Van 'crisette' naar 'crisette'
Hoe kon de “kamikazeploeg” met N-VA, MR, CD&V en Open Vld ‘crisette’ na ‘crisette’ overleven, maar uiteindelijk vallen over een op het eerste zicht onschuldig migratiepact van de Verenigde Naties? Lees hier het overzicht.
Koning houdt beslissing in beraad
Koning Filip heeft vandaag nog niet meteen gereageerd op het ontslag van de regering. Hij houdt de beslissing in beraad, zo laat het Paleis weten.
Charles Michel heeft het koninklijk paleis ondertussen verlaten.
Mertens: "Geen tranen"
PVDA-voorzitter Peter Mertens reageert opgelucht op de aankondiging van het ontslag van Michel I. "Roemloze ondergang van een roemloze regering", zegt hij op Twitter.
Almaci: "Michel I vakkundig opgeblazen door de N-VA"
Groen-voorzitster Meyrem Almaci legt het falen van de regering-Michel bij interne twisten binnen die regering. "En zo sterft Michel I echt", tweet ze. "Ten onder gegaan aan de ruzies en electorale berekening."
"Schuld van Open Vld"
Het was uiteindelijk Open Vld die de federale regering het finale duwtje gaf en premier Charles Michel geen andere optie liet dan zijn ontslag aan te bieden, zeggen de socialistische oppositiepartijen sp.a en PS. "De premier kwam in het parlement met een lijst maatregelen waar de oppositie al jaren om vraagt, maar het is Open Vld die zelf die piste de grond inboorde", zei sp.a-voorzitter John Crombez vanavond in Terzake.
"Maar terwijl de schorsing van de parlementaire vergadering bezig was, liet Open Vld weten dat de jobsdeal en de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen moeten doorgaan. Daarmee ging de partij rechtstreeks in tegen de premier", ging Crombez verder.
De oppositie is "in geen geval verantwoordelijk" voor de val van de regering-Michel, zegt PS-voorzitter Elio Di Rupo. "Uiteindelijk is de eerste minister de verantwoordelijke. Het is niet de oppositie die 4,5 jaar geregeerd heeft en het sociale weefsel heeft doen scheuren, vooral in Franstalig België."
Lees ook: Sp.a en PS leggen finale verantwoordelijkheid voor val regering bij Open Vld en Gwendolyn Rutten
Ontbinding Kamer
Als koning Filip het ontslag van de regering aanvaardt, kan hij ook de Kamer ontbinden. Die moet die motie met een volstrekte meerderheid uiterlijk binnen een week aannemen, verduidelijkt politicoloog Carl Devos.
Minister van Justitie Koen Geens beklemtoont de loyauteit van premier Michel.
Ondertekening VN-migratiepact niet in gedrang
Het VN-migratiepact, dat het einde betekende van de Zweedse coalitie, wordt morgen nog steeds ondertekend. Dat meldt de Belgische VN-ambassadeur. "Het feit dat regering ontslagnemend is, verandert daar niets aan."
Motie van wantrouwen niet ingediend
De motie van wantrouwen door sp.a, PS en Groen/Ecolo is uiteindelijk niet ingediend. Toen premier Charles Michel daar lucht van kreeg, nam hij immers na de schorsing van de zitting als eerste het woord in de Kamer om het ontslag van zijn regering aan te kondigen.
Premier Michel aangekomen bij koning
De premier is ondertussen aangekomen bij de koning om het ontslag van zijn regering aan te bieden.
© BELGA © BELGA Rutten: "Ontzettend jammer"
"Ik vind het eigenlijk ontzettend jammer. We zijn vier jaar geleden aan een heel sterk verhaal begonnen met vier partijen", reageert Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten in Terzake. "Maar ik heb vastgesteld dat een van die partijen uit die regering is weggelopen op een niet-bindende tekst van de Verenigde Naties. Onbegrijpelijk eigenlijk als je samen een sociaal-economisch project maakt. Dan probeer je er nog voor te zorgen dat de begroting en de jobsdeal die voor iedereen ontzettend belangrijk waren er nog door komen, maar vandaag hebben we moeten vaststellen dat dat niet gelukt is."
Excuseer, maar ik heb eigenlijk al de hele week gehoord dat ze naar verkiezingen willen gaan. Als je dat wil, zeg dat dan.
De bewering van Peter De Roover dat N-VA in feite wel bereid was om de begroting te steunen als ze heel strikt zou worden opgevolgd, aanvaardt Rutten niet. "Excuseer, maar ik heb eigenlijk al de hele week gehoord dat ze naar verkiezingen willen gaan. Als je dat wil, zeg dat dan", klinkt het. "Als je het confederalisme op tafel legt, dan weet je dat je met MR en Open Vld niet verder kunt".
Over Michels charmeoffensief naar links, zegt Rutten: "Het is nooit de bedoeling geweest dat er nu een ander soort regering zou komen. We hadden een regeerakkoord gemaakt en dat wilden we samen uitvoeren. We hebben de hand gereikt naar wie dat mee wilde uitvoeren, maar een nieuwe regering op links, daar is nooit sprake van geweest."
Rutten is alvast geen voorstander van vervroegde verkiezingen, klinkt het.
Voor CD&V-voorzitter Wouter Beke zijn het donkere tijden. "De uitgestoken hand aan het parlement is geweigerd", zegt hij.
"Laatste kans"
Groen/Ecolo steunde de motie van wantrouwen, al was het kalf nog niet helemaal verdronken, beklemtoont Kristof Calvo. "Michel III klonk een stuk beter dan Michel I en II", zegt hij, verwijzend naar Michels toespraak waarin de premier een charme-offensief richting links lanceerde.
"Ik steek niet onder stoelen of banken dat we gecharmeerd waren door een aantal zaken die we gehoord hebben. We wilden de premier vragen dat heel snel concreet te maken, dat was ook de boodschap geweest als we die kans nog hadden gehad", zegt Groen-fractieleider Calvo. "Van ons kreeg hij twee dagen de tijd, hij heeft minder tijd gekregen van zijn eigen coalitiepartners. Dat heeft ons verrast."
Maar het ontslag van de regering kan meteen ook een nieuw begin zijn, meent Calvo. "Dit kan ons alleen maar aanmoedigen om eraan te beginnen. Het parlement is nog open, Michel III klonk voor ons als een stuk beter dan Michel I en II, dus wat ons betreft kan daarrond samengewerkt worden. We wachten af wat de koning plant, maar we hopen dat de regering snel een regering van lopende zaken kan worden en het parlement een parlement van belangrijke zaken. Dat is iets waar we al een tijdje op aandringen."
"In beraad"
Federaal minister van Werk Kris Peeters verwacht dat de koning het ontslag van Michel II in beraad zal houden. Dat vertelde hij daarnet in Terzake. "Mijn partij heeft geen schrik van vervroegde verkiezingen. Maar we moeten nu rustig alles op een rijtje zetten om te kijken wat de beste oplossing is in het belang van de burgers en de bedrijven."
Ook Open Vld-voorzitster Gwendolyn Rutten verwacht dat de koning eerst de verschillende partijen zal consulteren voor hij een beslissing neemt.
Wat nu?
De oppositie kondigde aan een motie van wantrouwen in te dienen, maar premier Michel kondigde daarop aan naar de koning te trekken om het ontslag van zijn regering in te dienen. Nu valt af te wachten wat Filip daarmee zal doen. Aanvaardt hij dat ontslag, dan zijn er twee opties: de regering gaat in lopende zaken tot mei, of Michel dient een motie in om de Kamer te ontbinden. In dat laatste geval moeten er binnen 40 dagen opnieuw verkiezingen plaatsvinden.
Als de koning het ontslag van de regering Michel weigert, zal de minderheidsregering moeten verder ploeteren tot de verkiezingen in mei.
© HLN Lees ook: Michel dient ontslag regering in. Wat gebeurt er nu?
Ontslag
Premier Michel kondigt aan dat hij het ontslag van zijn regering zal indienen bij de koning. Hij zal zich nu rechtstreeks richting het koninklijk paleis begeven.
"Ik heb de kans gehad om daarnet op het spreekgestoelte mijn overtuiging uit te leggen en ik heb een eerlijke oproep tot samenwerking gedaan", sprak de premier. "Maar ik moet vaststellen dat die oproep niet overtuigd heeft. Ik heb begrepen tijdens de schorsing dat de oproep niet gehoord werd. Ik moet dat respecteren en daar akte van nemen", aldus de premier.
De korte toespraak van Michel wordt op applaus onthaald.
De zitting is opnieuw geschorst. Er wordt meteen een conferentie van voorzitters samengeroepen.
Het is nu nog de vraag of de koning het ontslag van de regering zal aanvaarden. Koning Filip kan zijn beslissing mogelijk ook nog even in beraad nemen.
Zitting hervat
De Kamerleden zijn teruggekeerd naar de Kamer. Premier Michel neemt als eerste het woord.
Motie van wantrouwen
Sp.a en PS dienen, gesteund door Groen/Ecolo, een motie van wantrouwen in. Ze geven premier Michel nog 48 uur de tijd om met concrete voorstellen of daden te komen.
De socialisten en de groenen willen dat de premier de "vage engagementen" die hij volgens hen in de Kamer deed concreet maakt. De linkse oppositie is dus voorlopig niet overtuigd. Ook de reactie van Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten, die zei dat haar partij vasthoudt aan de begroting en de arbeidsdeal, deden het vertrouwen van de linkse oppositie geen goed.
Tegenstelling
Bij Open Vld wordt in de wandelgangen verbaasd gereageerd op de bocht van Michel, zo verneemt onze redactie. De Vlaamse liberalen willen niet afwijken van wat beslist is. "Zowel de begroting, de taxshift als de arbeidsdeal moeten uitgevoerd worden, inclusief de degressiviteit van de werkloosheidsuitkering", valt te horen.
Premier Charles Michel reikte de (centrum-)linkse oppositie vandaag de hand in de Kamer in een poging zijn regering te redden. Hij spiegelde hen een resem thema's voor waarover hij "met de bruggenbouwers in het parlement" wil praten. Maar dat is tegen de zin van coalitiepartner Open Vld. Voorzitter Gwendolyn Rutten houdt vast aan de begroting - die al in Commissie is goedgekeurd en normaal gezien donderdag plenair gestemd moet worden - en de arbeidsdeal.
In de arbeidsdeal was afgesproken dat de werkloosheidsuitkering verder degressief zou worden gemaakt, een maatregel die de krapte op de arbeidsmarkt moet helpen aanpakken. Premier Charles Michel zei dat hij over maatregelen om die krapte aan te pakken wil praten met de sociale partners en het parlement.
Groen-fractieleider Kristof Calvo wijst op de tegenstelling tussen de beloftes van Michel II en wat Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten wil.
De schorsing van de zitting is ondertussen al opgelopen tot een uur. Sp.a, PS en Groen/Ecolo zouden nog gezamenlijk overleg voeren om hun strategie te bepalen. Het is nog niet duidelijk of er een motie van wantrouwen ingediend zal worden en door wie.
De PS voelt zich vandaag gesterkt.
Voor burgemeester van Lubbeek en Kamerlid Theo Francken draait Michel II in cirkeltjes.
Stand van zaken
Premier Michel stelde vanmiddag in de Kamer een ‘feuille de route’ voor waarmee zijn regering tot april voort kan, wanneer de Kamer sowieso wordt ontbonden voor de verkiezingen van mei. Voor Michel lijkt het duidelijk dat de door de N-VA nog mee opgestelde begroting donderdag niet raakt goedgekeurd. Zijn oranje-blauwe regering gaat hierom een begroting met voorlopige twaalfden indienen in het parlement. Als de Kamer die goedkeurt, kan de overheid nog uitgaven doen en belastingen innen. De begroting per maand mag dan wel niet hoger liggen dan een twaalfde van de begroting van vorig jaar.
Michel somde heel wat punten op waarvoor hij wil samenwerken met het parlement rond koopkracht, klimaat en veiligheid. Hij lijkt daarbij vooral de centrumlinkse partijen de hand te reiken. Wat koopkracht betreft pleit hij voor een dialoog met de sociale partners en het parlement en wil hij bekijken hoe de energiefactuur lichter gemaakt kan worden. Over de aanpak van de krapte op de arbeidsmarkt wil hij het overleg met de sociale partners “maximaal” voeren. Ook in de eindeloopbaandiscussie moeten vakbonden en werkgevers een sleutelrol spelen.
Michel blijft dus pleiten voor een minderheidsregering, die voor concrete dossiers steun van het parlement vraagt. “Ik weet dat deze situatie geen traditie in België is, maar uitzonderlijke omstandigheden vragen een uitzonderlijke oplossing”.
Wetgevende initiatieven moeten voor de premier dan vooral via wetsvoorstellen gebeuren, die het parlement zelf uitwerkt. Besluiten van de regering zouden ook aan het parlement voorgelegd worden, net als standpunten die ons land moet innemen op internationale fora.
Hij wil “zo snel mogelijk, als het moet onmiddellijk” samenzitten met partijen die daartoe bereid zijn. Zijn feuille de route is niet te nemen of te laten, zei hij. Bereidwillige partijen mogen zijn lijst nog aanvullen.
De zitting is momenteel geschorst. Of de sp.a alsnog een motie van wantrouwen indient, is niet duidelijk. Die kan pas na 48 uur - donderdag dus - worden gestemd. Om zo’n motie van wantrouwen goed te keuren moet een meerderheid van Kamerleden (76 dus) voor die motie stemmen. Cruciaal daarbij is wat N-VA doet. De andere oppositiepartijen hebben al aangegeven dat ze die gaan steunen, maar zonder N-VA is er geen meerderheid om die motie goed te keuren.
PS niet overtuigd
Bij de PS valt de boodschap van Michel voorlopig op een koude steen. Fractieleider Ahmed Laaouej: "Hij heeft ons absoluut niet overtuigd. Zijn plannen voldoen niet, ze waren te ontwijkend. De eerste minister draait bij al zijn voorstellen rond de pot." "Nadenken over het beleid is niet genoeg", reageert ook Elio di Rupo. "De premier moet met precieze teksten komen, bijvoorbeeld over de verlaging van de prijzen van medicijnen. Dit was te vaag."
Zitting half uur geschorst
De zitting is op vraag van de PS geschorst. De oppositiepartijen dienen dus niet meteen een motie van wantrouwen in en lijken de voorstellen van Michel op zijn minst te willen bestuderen. Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) schorst de zitting voor zo'n half uur.
'Coalitie van de goede wil'
Michel eindigt zijn toespraak door te zeggen dat hij weet dat de regering geen meerderheid heeft in het parlement. Maar hij hoopt wel een meerderheid te kunnen opbouwen in overleg met de verschillende partijen. Hij roept hen op "zo snel mogelijk rond de tafel te gaan zitten rond een beperkt aantal punten die ons zullen toelaten een 'coalitie van de goede wil' te bouwen. Hij vraagt geen vertrouwensstemming.
"Ik herhaal dat deze situatie geen traditie is in België. Dat betekent dat we duidelijk moeten zijn en misverstanden moeten voorkomen. Ik herhaal dat het voor een beperkte periode zal zijn, tot we overgaan tot de ontbinding van de Kamer op weg naar de verkiezingen. Tot het begin van de kiescampagne. Het is een voorstel wat ik doe en dat is niet te nemen of te laten.Om het te laten werken moeten vorige wetsontwerpen opnieuw kunnen worden geamendeerd. Over toekomstige wetsontwerpen moet in het parlement bekeken worden of er een meerderheid is. En telkens ons land op internationaal niveau vertegenwoordigd moet worden, zal een mandaat van de volksvertegenwoordiging worden gevraagd."
Opening naar linkse oppositie
Premier Michel kondigt aan een meerderheid in het parlement te willen zoeken voor een verlaging van de BTW op elektriciteit, een duidelijke opening naar de linkse oppositiepartijen. Michel belooft ook "een maximale dialoog" met de sociale partners. Zelfs de prijs van de energiefactuur kan mogelijk naar omlaag.
"Willen we er samen op toezien dat de versterking van de koopkracht wel degelijk gerealiseerd kan worden voor de lage en middenlonen? Willen we blijven werken aan de versterking van de koopkracht? Dan is het nodig om de discussies te openen en hierover beslissingen te nemen."
De premier richt zich uitdrukkelijk tot de linkse oppositie in de Kamer. "Als we daden nodig hebben voor het klimaat, dan hebben we ook mensen nodig die de maatregelen uitvoeren", zegt Michel tegen de groenen. De socialisten probeert hij te overtuigen met meer sociale dialoog en een mogelijke verlaging van de energiefactuur.
De premier lanceert tegelijk een waarschuwing: "België is geen eiland. Wie dat denkt, is een dromer." De realiteit is dat ons leven in grote mate afhangt van wat er op internationaal niveau gebeurt, zegt Michel. Zo zal de brexit grote gevolgen hebben voor ons land. "Is het realistisch om in het licht van die uitdaging te kiezen voor het einde van de regering? Het is de burger die de prijs zal betalen."
