Raadplegingen
De koning consulteert vanaf morgen de partijvoorzitters die een fractie in de Kamer hebben. Dat zijn MR, CD&V, Open Vld, N-VA, sp.a, Ecolo/Groen, cdH en PS.
Koning houdt beslissing in beraad
Koning Filip heeft vandaag nog niet meteen gereageerd op het ontslag van de regering. Hij houdt de beslissing in beraad, zo laat het Paleis weten.
Charles Michel heeft het koninklijk paleis ondertussen verlaten.
Ondertekening VN-migratiepact niet in gedrang
Het VN-migratiepact, dat het einde betekende van de Zweedse coalitie, wordt morgen nog steeds ondertekend. Dat meldt de Belgische VN-ambassadeur. "Het feit dat regering ontslagnemend is, verandert daar niets aan."
Motie van wantrouwen niet ingediend
De motie van wantrouwen door sp.a, PS en Groen/Ecolo is uiteindelijk niet ingediend. Toen premier Charles Michel daar lucht van kreeg, nam hij immers na de schorsing van de zitting als eerste het woord in de Kamer om het ontslag van zijn regering aan te kondigen.
Wat nu?
De oppositie kondigde aan een motie van wantrouwen in te dienen, maar premier Michel kondigde daarop aan naar de koning te trekken om het ontslag van zijn regering in te dienen. Nu valt af te wachten wat Filip daarmee zal doen. Aanvaardt hij dat ontslag, dan zijn er twee opties: de regering gaat in lopende zaken tot mei, of Michel dient een motie in om de Kamer te ontbinden. In dat laatste geval moeten er binnen 40 dagen opnieuw verkiezingen plaatsvinden.
Als de koning het ontslag van de regering Michel weigert, zal de minderheidsregering moeten verder ploeteren tot de verkiezingen in mei.
Lees ook: Michel dient ontslag regering in. Wat gebeurt er nu?
Ontslag
Premier Michel kondigt aan dat hij het ontslag van zijn regering zal indienen bij de koning. Hij zal zich nu rechtstreeks richting het koninklijk paleis begeven.
"Ik heb de kans gehad om daarnet op het spreekgestoelte mijn overtuiging uit te leggen en ik heb een eerlijke oproep tot samenwerking gedaan", sprak de premier. "Maar ik moet vaststellen dat die oproep niet overtuigd heeft. Ik heb begrepen tijdens de schorsing dat de oproep niet gehoord werd. Ik moet dat respecteren en daar akte van nemen", aldus de premier.
De korte toespraak van Michel wordt op applaus onthaald.
De zitting is opnieuw geschorst. Er wordt meteen een conferentie van voorzitters samengeroepen.
Het is nu nog de vraag of de koning het ontslag van de regering zal aanvaarden. Koning Filip kan zijn beslissing mogelijk ook nog even in beraad nemen.
Motie van wantrouwen
Sp.a en PS dienen, gesteund door Groen/Ecolo, een motie van wantrouwen in. Ze geven premier Michel nog 48 uur de tijd om met concrete voorstellen of daden te komen.
De socialisten en de groenen willen dat de premier de "vage engagementen" die hij volgens hen in de Kamer deed concreet maakt. De linkse oppositie is dus voorlopig niet overtuigd. Ook de reactie van Open Vld-voorzitter Gwendolyn Rutten, die zei dat haar partij vasthoudt aan de begroting en de arbeidsdeal, deden het vertrouwen van de linkse oppositie geen goed.
Stand van zaken
Premier Michel stelde vanmiddag in de Kamer een ‘feuille de route’ voor waarmee zijn regering tot april voort kan, wanneer de Kamer sowieso wordt ontbonden voor de verkiezingen van mei. Voor Michel lijkt het duidelijk dat de door de N-VA nog mee opgestelde begroting donderdag niet raakt goedgekeurd. Zijn oranje-blauwe regering gaat hierom een begroting met voorlopige twaalfden indienen in het parlement. Als de Kamer die goedkeurt, kan de overheid nog uitgaven doen en belastingen innen. De begroting per maand mag dan wel niet hoger liggen dan een twaalfde van de begroting van vorig jaar.
Michel somde heel wat punten op waarvoor hij wil samenwerken met het parlement rond koopkracht, klimaat en veiligheid. Hij lijkt daarbij vooral de centrumlinkse partijen de hand te reiken. Wat koopkracht betreft pleit hij voor een dialoog met de sociale partners en het parlement en wil hij bekijken hoe de energiefactuur lichter gemaakt kan worden. Over de aanpak van de krapte op de arbeidsmarkt wil hij het overleg met de sociale partners “maximaal” voeren. Ook in de eindeloopbaandiscussie moeten vakbonden en werkgevers een sleutelrol spelen.
Michel blijft dus pleiten voor een minderheidsregering, die voor concrete dossiers steun van het parlement vraagt. “Ik weet dat deze situatie geen traditie in België is, maar uitzonderlijke omstandigheden vragen een uitzonderlijke oplossing”.
Wetgevende initiatieven moeten voor de premier dan vooral via wetsvoorstellen gebeuren, die het parlement zelf uitwerkt. Besluiten van de regering zouden ook aan het parlement voorgelegd worden, net als standpunten die ons land moet innemen op internationale fora.
Hij wil “zo snel mogelijk, als het moet onmiddellijk” samenzitten met partijen die daartoe bereid zijn. Zijn feuille de route is niet te nemen of te laten, zei hij. Bereidwillige partijen mogen zijn lijst nog aanvullen.
De zitting is momenteel geschorst. Of de sp.a alsnog een motie van wantrouwen indient, is niet duidelijk. Die kan pas na 48 uur - donderdag dus - worden gestemd. Om zo’n motie van wantrouwen goed te keuren moet een meerderheid van Kamerleden (76 dus) voor die motie stemmen. Cruciaal daarbij is wat N-VA doet. De andere oppositiepartijen hebben al aangegeven dat ze die gaan steunen, maar zonder N-VA is er geen meerderheid om die motie goed te keuren.
PS niet overtuigd
Bij de PS valt de boodschap van Michel voorlopig op een koude steen. Fractieleider Ahmed Laaouej: "Hij heeft ons absoluut niet overtuigd. Zijn plannen voldoen niet, ze waren te ontwijkend. De eerste minister draait bij al zijn voorstellen rond de pot." "Nadenken over het beleid is niet genoeg", reageert ook Elio di Rupo. "De premier moet met precieze teksten komen, bijvoorbeeld over de verlaging van de prijzen van medicijnen. Dit was te vaag."
'Coalitie van de goede wil'
Michel eindigt zijn toespraak door te zeggen dat hij weet dat de regering geen meerderheid heeft in het parlement. Maar hij hoopt wel een meerderheid te kunnen opbouwen in overleg met de verschillende partijen. Hij roept hen op "zo snel mogelijk rond de tafel te gaan zitten rond een beperkt aantal punten die ons zullen toelaten een 'coalitie van de goede wil' te bouwen. Hij vraagt geen vertrouwensstemming.
"Ik herhaal dat deze situatie geen traditie is in België. Dat betekent dat we duidelijk moeten zijn en misverstanden moeten voorkomen. Ik herhaal dat het voor een beperkte periode zal zijn, tot we overgaan tot de ontbinding van de Kamer op weg naar de verkiezingen. Tot het begin van de kiescampagne. Het is een voorstel wat ik doe en dat is niet te nemen of te laten.Om het te laten werken moeten vorige wetsontwerpen opnieuw kunnen worden geamendeerd. Over toekomstige wetsontwerpen moet in het parlement bekeken worden of er een meerderheid is. En telkens ons land op internationaal niveau vertegenwoordigd moet worden, zal een mandaat van de volksvertegenwoordiging worden gevraagd."
Opening naar linkse oppositie
Premier Michel kondigt aan een meerderheid in het parlement te willen zoeken voor een verlaging van de BTW op elektriciteit, een duidelijke opening naar de linkse oppositiepartijen. Michel belooft ook "een maximale dialoog" met de sociale partners. Zelfs de prijs van de energiefactuur kan mogelijk naar omlaag.
"Willen we er samen op toezien dat de versterking van de koopkracht wel degelijk gerealiseerd kan worden voor de lage en middenlonen? Willen we blijven werken aan de versterking van de koopkracht? Dan is het nodig om de discussies te openen en hierover beslissingen te nemen."
De premier richt zich uitdrukkelijk tot de linkse oppositie in de Kamer. "Als we daden nodig hebben voor het klimaat, dan hebben we ook mensen nodig die de maatregelen uitvoeren", zegt Michel tegen de groenen. De socialisten probeert hij te overtuigen met meer sociale dialoog en een mogelijke verlaging van de energiefactuur.
De premier lanceert tegelijk een waarschuwing: "België is geen eiland. Wie dat denkt, is een dromer." De realiteit is dat ons leven in grote mate afhangt van wat er op internationaal niveau gebeurt, zegt Michel. Zo zal de brexit grote gevolgen hebben voor ons land. "Is het realistisch om in het licht van die uitdaging te kiezen voor het einde van de regering? Het is de burger die de prijs zal betalen."
Michel: "Regering gaat in voorlopige twaalfden"
Premier CharlesMichel (MR) begint aan zijn repliek. "Ons land wordt geconfronteerd met een moeilijke situatie. Het is belangrijk te kijken waar we staan en wat er mogelijk is." Hij gaat opnieuw in op het VN-Migratiepact en de crisis in de regering daarover. "Ik heb akte genomen van het ontslag (van de N-VA-ministers, red.)."
Zonder de N-VA bij naam te noemen zegt Michel dat de eisen van de partij rond de begroting "onaanvaardbaar" zijn. De premier kondigt ook aan dat zijn regering in voorlopige twaalfden gaat omdat de begroting niet goedgekeurd zal raken.
"Er zijn drie keuzes", aldus Michel. De eerste keuze is naar vervroegde verkiezingen te gaan, maar Michel benadrukt dat er sowieso Europese en regionale verkiezingen komen in mei. Hij waarschuwt dan ook voor immobilisme en "verarming" bij de bevolking.
Als tweede keuze ziet premier Michel een nieuwe meerderheid, maar dat is dan de keuze van parlement via een constructieve motie van wantrouwen.
De derde weg is "geen traditie" in België, zegt Michel, maar wel in dertien andere landen: een minderheidsregering tot aan de verkiezingen van mei, in samenwerking met het parlement.Beke: "Geen vervroegde verkiezingen"
CD&V-voorzitter Wouter Beke wil niet dat er vervroegde verkiezingen komen. Dat zei hij in Villa Politica. "Dat willen we niet, dat heeft geen zin, dat zou leiden tot langlopende zaken want tussen twee verkiezingen in maak je geen regering. De vraag is niet of er vervroegde verkiezingen komen, maar wel of de regering nog iets kan doen voor de koopkracht van de mensen, hogere uitkeringen, lagere energieprijzen."
Beke had geen goed woord over voor N-VA en merkte op dat de partij "regelmatig van standpunt verandert". "Laat ons een beetje ernstig blijven, dit gaat over ernstige zaken."
Motie van wantrouwen hangt in de lucht
Zonder de woorden letterlijk in de mond te nemen, dreigt sp.a met een motie van wantrouwen tegen de oranje-blauwe restregering Michel. "Jullie hebben het leven van de mensen de voorbije vier jaar moeilijker gemaakt", zegt fractieleider Meryame Kitir (sp.a). "Mensen moeten langer werken voor minder pensioen, de elektriciteitsfactuur werd verhoogd en de grote vermogens bleven buiten schot."
"U heeft een week de tijd gekregen om te overleggen en u deed dat vooral met rechtse partijen. Er is nog niets veranderd: er is geen regeerverklaring, geen plan, er heerst nog altijd chaos", wierp fractieleidster Meryame Kitir de premier voor de voeten.
Het moet gedaan zijn met de sociale afbraak, vindt Kitir. Daarom mag de begroting die donderdag ter stemming ligt niet zomaar worden goedgekeurd. Zij staat immers symbool voor de voortzetting van het huidige beleid. Kitir richt zich tot Charles Michel (MR): "Meneer de premier, wat is uw plan?"
Premier moet kiezen tussen 'coalition of the willing of N-VA'
De fractie Ecolo-Groen legt een zogenaamde 'motie van aanbeveling' neer. Daarmee willen ze premier Michel een laatste kans geven om uit de impasse te raken. Maar ze koppelen daar wel een aantal eisen aan vast, zoals een humaner migratiebeleid.
Als de premier daar niet op ingaat, zullen de groen en zich aansluiten bij de aangekondigde motie van wantrouwen van de socialisten. Fractieleider Kristof Calvo zet de keuze voor de premier scherp: "Ofwel kiest u voor een coalition of the willing, ofwel kiest u voor N-VA."Wat als de oppositie vandaag een motie van wantrouwen indient?
Dan komen twee opties naar boven:
Premier krijgt geen applaus van N-VA
Tekenend voor de nieuwe machtsverhoudingen in de Kamer: premier Charles Michel (MR) krijgt na zijn klimaatspeech enkel applaus van MR, Open Vld en CD&V. Op de banken van N-VA blijft het stil.
Regering bereidt alvast begroting met voorlopige twaalfden voor
De regering bereidt een begroting met voorlopige twaalfden voor. Dat is vernomen na afloop van de Conferentie van Voorzitters in de Kamer. Begrotingsminister Sophie Wilmès (MR) bevestigt de informatie.
De Kamer stemt normaal gezien donderdag over de begroting die de Zweedse coalitie, met N-VA dus, heeft opgesteld. De N-VA heeft intussen de regering verlaten en koppelt voorwaarden aan het goedkeuren van de begroting. Dat het budget wordt goedgekeurd, is dus hoogst onzeker. Bovendien is het niet uitgesloten dat de oppositie een motie van wantrouwen indient.
Voor het geval de reguliere begroting niet gestemd geraakt, zou de regering alvast een zogenaamde Financiewet voorbereiden. Daarin wordt een begroting met voorlopige twaalfden voorzien. Per maand mag de overheid dan niet meer uitgeven dan een twaalfde van de begroting van vorig jaar. De goedkeuring ervan is wel nodig om de overheid toe te laten om belastingen te kunnen innen of uitgaven te doen. Zonder zo'n begroting met voorlopige twaalfden zou de overheid geen lonen of facturen meer kunnen betalen.