Bedankt om het debat hier live mee te volgen.
Schrijf u in voor onze nieuwsbrieven om op de hoogte te blijven. Volg ons ook op Twitter en op Facebook. We starten binnenkort met een razend interessante politieke nieuwsbrief. Laat daarvoor hieronder uw e-mailadres achter:
Politicoloog Dave Sinardet analyseert de laatste ronde: "Waar ik vooral naar zal kijken op 14 oktober is of de huidige coalitie nog een meerderheid heeft. Op dat vlak is de komst van Peeters wel belangrijk. Als CD&V Peeters niet naar hier had gehaald, was CD&V tussen de plooien verdwenen. Zo is het mogelijk dat hij net diegene is die de huidige coalitie van De Wever nog mogelijk maakt."
En anders moet De Wever naar Groen of sp.a kijken om zijn coalitie aan te vullen. "Erg interessant voor een politicoloog als ik", zegt Sinardet. "Mogelijk dreigt dan een vorm van onbestuurbaarheid. Of worden zaken die onmogelijk lijken plotseling wel weer mogelijk."
Jonas Muylaert dankt de lijsttrekkers. En wij danken u. Volgende week organiseert De Morgen opnieuw een lijsttrekkersdebat, dit keer in Gent.
Net wanneer Sinardet wil afsluiten, kaapt Dewinter het debat. "Als derde grootste partij van Antwerpen mag ik toch ook even een conclusie kwijt", zegt hij. "Wij hebben dertig jaar het pad geëffend voor De Wever. De hamvraag is: is de ex-kiezer die nu bij N-VA zit tevreden? Het antwoord is nee."
Jinnih Beels wil ook nog wat zeggen: "Ik ben de enige vrouw in het gezelschap. En ik ben de enige die jullie zo galant overslaan. Maar ik wil benadrukken dat ik hoop dat de campagne niet zal blijven gevoerd worden zoals ze nu wordt gevoerd."
"Durf ik nu nog afsluiten?", grapt moderator Jan De Meulemeester. Peter Mertens pleit tot slot voor een sociale omwenteling in Antwerpen. "Vandaag is het niet over armoede gegaan, hoewel dat wel een grote bezorgdheid is van de inwoners."
'Ik heb het niet altijd fijnzinnig aangepakt'
Zou De Wever niet beter zijn toon verzachten? "Iedereen probeert zich nu te profileren tegenover mij. Als men daar geen inhoudelijke argumenten heeft, dan gaat men andere zoeken. In dat geval speelt men op de persoon. Dat zie je nu."
"Ik heb het ook niet altijd even fijnzinnig aangepakt", geeft De Wever toe over de heisa met Peeters. Dat Peeters geen hechte band zou hebben met Antwerpen vindt hij wel een relevant punt in de kiescampagne.
"Bart is schoner als hij lacht", zegt De Backer over zijn uitspraken over de "emotioneel ongeschikte" De Wever. "Als je de toon in de stad verkeert zet, dan creëer je een verdeelde stad."
"Vreemd dat je dat pas na zes jaar prettig samenwerken in het gemeentecollege beseft", merkt De Wever fijntjes op. "Dat is niet fair."
Welke coalities zien de lijsttrekkers zitten?
We komen aan de laatste ronde van dit debat. Welke coalities zien de lijsttrekkers zitten?
"Ik zal niet besturen met de PVDA en Vlaams Belang", zegt De Backer beslist.
Wouter Van Besien sluit de PVDA echter niet uit. De partij kan nodig zijn voor een progressieve coalitie.
Dit weekend gaven CD&V'ers te kennen dat De Wever wel wat van toon mocht veranderen als hij de huidige coalitie wil verderzetten. "Maar vanavond verloopt het allemaal goed, vind ik", zegt Peeters. Het publiek lacht.
De Wever sluit PVDA en Vlaams Belang uit: "We zullen zien wat op 14 oktober in de urne ligt. Maar ik zit liever niet met de Gouden Dagenraad of de communisten in een coalitie."
"Er zál een fietspad komen op de Turnhoutsebaan", belooft De Wever verder. "We hebben de metro onder de Turnhoutsebaan al in gebruik genomen. Wat mij betreft, moeten we de metrostations onder de baan nu ook snel in gebruik nemen."
Of de Turnhoutsebaan ooit een Ramblas kan worden? "Daar heb je wel érg veel inbeeldingsvermogen voor nodig", zegt politicoloog Dave Sinardet (VUB), die zelf in Antwerpen woont.
Philippe De Backer over de veiligheid van fietsers: "Ik heb deze zomer mijn eigen dochter leren fietsen. Ze woont op enkele honderden meters van school. Fietsveiligheid is geen linkse propaganda, het iets dat bij alle mensen leeft."
Wat wil sp.a: fietsers of auto's? "Dat is een valse keuze", zegt Jinnih Beels, die niet één vervoersmiddel wil kiezen. Ze hekelt de verkeerssituatie op de Turnhoutsebaan in Borgerhout. "Voetgangers, fietsers en auto's vechten er een oorlog uit. Er is gewoon te weinig ruimte."
Wouter Van Besien vergelijkt fietsen in Antwerpen met een Russische roulette: "Ik word heel ongemakkelijk van de hoera-stemming bij het stadsbestuur. Een fietsroute is maar zo veilig als het gevaarlijkste punt. En dat zijn meestal de kruispunten. Die zijn in Antwerpen nog altijd niet veilig." Wouter Van Besien heeft een lijst van vier kruispunten bij, waar het stadsbestuur volgens hem weigert in te grijpen.
'De verkeersdoden worden ons bijna persoonlijk toegeschreven'
"We hebben alle zwarte punten in kaart gebracht en we pakken ze punt per punt aan", antwoordt De Wever. "Ik word niet graag geculpabiliseerd", gaat de burgemeester, nu op dreef, verder. "De verkeersdoden worden ons bijna persoonlijk toegeschreven. Dat zien we op elke gemeenteraad opnieuw."
Thema 5: mobiliteit
Het vijfde thema is mobiliteit. Opnieuw een vraag van een lezer. "Hoe gaan jullie zorgen dat de fiets een veilige plek krijgt in het verkeer?"
Vorig jaar waren er zes fietsdoden in Antwerpen. Burgemeester De Wever: "Even het beeld van Sodom en Gomorra rechtzetten. Na Mechelen zijn wij de meest verkeersveilige stad. Zeer ver voor het walhalla van de zachte weggebruiker: Gent. Het aantal fietsers in Antwerpen is sinds 2003 verdubbeld. Ik kan de investeringen nauwelijks bijhouden."
'Het aantal fietsers in Antwerpen is sinds 2003 verdubbeld. Ik kan de investeringen nauwelijks bijhouden'
"Mag ik iets zeggen over die zes fietsdoden? Twee daarvan zijn doorgereden door een andere fietser", zegt De Wever.
Jinnih Beels pleit voor meer sociale woningen. Ze haalt een Engels spreekwoord boven in de discussie over betaalbaar wonen: "You can't unscramble scrambled eggs." "Je moet ervoor zorgen dat iedereen in Antwerpen terechtkan", vindt ze. "De gezonde mix kan perfect. In het Groen Kwartier zijn er betaalbare woningen voor elke klasse."
Filip Dewinter vestigt de aandacht op "massa-immigratie" naar de stad. "Blijkbaar is er één thema taboe vandaag. Op 30 jaar zijn er 90.000 mensen bijgekomen in Antwerpen. En er komen er nog 30.000 bij." Dewinter ziet dat PVDA-lijsttrekker Mertens lacht. "Natuurlijk lacht u, meneer Mertens. Het zijn uw kiezers."
"De kwaliteit van sociale woningen laat te wensen over. De schimmel staat op de muren", zegt De Backer. Zijn oplossing? "Besteed het uit aan een aantal private operatoren."
Beels vindt dat het Vlaams Belang een karikatuur maakt van het woningprobleem in Antwerpen. "Heus niet alleen vreemdelingen hebben nood aan een sociale woning. Ook veel autochtone Antwerpenaren staan op de lijst. Denk maar aan een alleenstaande moeder met haar twee kinderen."
'Ook veel autochtone Antwerpenaren staan op de lijst voor een sociale woning'
Thema 4: wonen
Om te wonen in Antwerpen, moet je het eerst kunnen betalen. Ons vierde thema is wonen.
Een kwart van de Antwerpenaars hebben het moeilijk om hun huis te betalen, zegt Peter Mertens. "Dit is niet alleen een probleem van de allerarmsten. We moeten het aantal sociale woningen in Antwerpen verdubbelen."
Philippe De Backer: "Ik zie veel jonge tweeverdieners wegtrekken uit de stad. Terwijl zij net onze ruggengraat zouden moeten vormen." Hij pleit onder meer voor een verlaging van de grondbelasting. "We moeten de leegstand ook aanpakken." Een goede woonmix is belangrijk, zegt De Backer. Anders dreigen er banlieus te ontstaan zoals in Parijs. "Als Antwerpen blijft groeien zoals nu, dan moet er een mix tussen betaalbaar wonen, eerste koopwoningen en sociale woningbouw."
Moeten er vanuit Antwerpen trams komen naar Wijnegem, Brasschaat en Wilrijk? "Uw partij houdt die trams mee tegen", zegt moderator Jonas Muylaert tegen Kris Peeters.
Dewinter woont zelf in Ekeren. "Wij hebben al een tram en we noemen hem de trein. Op 11 minuten ben ik in het centrum van Antwerpen." Dewinter weet waarom de inwoners van de Antwerpse randgemeenten geen tram willen. "Het klinkt misschien niet politiek correct, maar zij willen niet dat de grootstedelijke problemen uitwaaieren naar hun gemeente."
Van Besien reageert kort en bondig op de uitspraken van Dewinter: "De tram rijdt ook in de andere richting. U moet het misschien eens proberen." Het publiek kan de sneer appreciëren.
Kris Peeters pleit voor een groene golf voor het openbaar vervoer. "De tram rijdt nu gemiddeld 12 kilometer per uur. Dat moet omhoog naar minstens 20 kilometer per uur."
"Als ik tegenwoordig de bus of tram neem, denk ik dat ik op een vergadering van de Verenigde Naties ben terechtgekomen", grapt Filip Dewinter. "Veel oude mensen in Antwerpen hebben schrik om het openbaar vervoer te nemen. Het is er vies en vuil, staat vol graffiti en jongeren behandelen hen niet met respect. Ik pleit ervoor om een bus-, tram- en metrobrigade van de politie in het leven te roepen." Dewinter stelt vast dat Antwerpen stilstaat: "De stad ligt vol met werven die niet op elkaar afgestemd zijn."
De Backer zet de deur open voor een privatisering van het Antwerpse openbaar vervoer: "Wie de bus en de tram laat rijden, je m'en fous. Maar ze moeten wel op tijd rijden."
Thema 3: openbaar vervoer
We zijn aanbeland bij thema 3: openbaar vervoer. "Waarom kunnen ze het openbaar vervoer van vroeger niet terugbrengen? Buslijn 31 was heel gemakkelijk voor de inwoners van mijn wijk. Maar nu is ze afgeschaft", geeft lezeres Carla een voorbeeld.
Open Vld-lijsttrekker Philippe De Backer neemt zelf niet zo aak de bus, maar stelt wel vast dat er een probleem is met De Lijn. "De Lijn gijzelt de stad", zegt hij. "Toen de knip in de Leien er kwam, schakelde De Lijn over naar een zomerregeling." Hij wil dus graag een vervoersbedrijf voor de regio.
Van Besien: "Het openbaar vervoer in Antwerpen is zoals de loterij. Je weet nooit wat er gaat komen." Groen is tegen een regiobedrijf en wil meer ruimte voor tram en bus in Antwerpen. Van Besien: "Weet je wat ik jammer vind? Dat we met de knip van de Leien een gouden kans hadden om het openbaar vervoer te promoten. Die kans hebben we gemist."
Peter Mertens (PVDA) trekt fel van leer tegen het ruimtelijke beleid van het stadsbestuur. "Bij Park Spoor Oost hadden we de mogelijkheid om groenruimte te creëren, maar jullie weigerden. Ook voor het Moorkensplein lag er een plan klaar, maar dat werd door (nu ex-)schepen Rob Van de Velde (N-VA) redelijk hardhandig afgewezen."
Wordt er te veel beton gegoten in Antwerpen? Van Besien vindt van wel. "We zijn een stad van 50 tinten grijs, terwijl het 50 tinten groen zou moeten zijn."
"Ik denk dat er weinig stadsbesturen zijn die op een legislatuur drie parken aanleggen", weert De Wever zich tegen de kritiek. "Bovendien hebben we een Toekomstverbond gesloten rond de overkapping van de Ring. We investeren nu al miljarden euro's in de leefbaarheid. Luchtbal, Merksem, Borgerhout: voor hen is de overkapping van de Ring een grote kans. Er zal een superpark verrijzen, allemaal gefinancierd door dit stadsbestuur."
Mertens pikt het niet dat De Wever de pluim van het Oosterweelcompromis op zijn eigen hoed steekt. "De actiegroepen hebben daar tien jaar keihard voor moeten vechten."
Peter Mertens (PVDA): "Het maffe van de lage-emissiezone is dat ze zich bevindt tussen drie grote bronnen van uitstoot: de grote cruiseschepen op de Schelde, het doorgaand vrachtverkeer op de Ring en de industrie in de haven. Die zouden we ook moeten aanpakken."
Mertens: "Waterbussen zijn leuk, maar je moet als havenarbeider maar eens op je werk proberen geraken zonder auto voor een vroege shift."
Van alle centrumsteden heeft Antwerpen het laagste autobezit, zegt De Wever. "Zeggen dat de auto hier heer en meester is, staat bovendien haaks op het investeringsbeleid."
Van Besien hekelt de "oubollige angstreflex" van N-VA om het autoverkeer in de stad aan te pakken. "Kijk om u heen, meneer De Wever. Steden die echt kiezen voor duurzame mobiliteit, zoals Kopenhagen en Bordeaux, floreren als nooit te voren." Een deel van het publiek applaudisseert.
'Kijk om u heen, meneer De Wever. Steden die echt kiezen voor duurzame mobiliteit, zoals Kopenhagen en Bordeaux, floreren als nooit te voren'
"Wij staan op plaats 7 in de Kopenhagen-index", repliceert De Wever fijntjes. "Zo slecht zal het hier dus wel niet zijn."
Hoe kan de luchtkwaliteit beter in Antwerpen?
Filip Dewinter en Jinnih Beels mogen even uitblazen in de zetel, terwijl Peter Mertens en Wouter Van Besien het podium opkomen. Zij vervoegen Kris Peeters en Bart De Wever in het tweede thema van de avond: leefbaarheid.
De Wever ziet hoe de inwoners van zijn stad steeds gevoeliger worden aan luchtkwaliteit: "Vroeger vonden mensen het normaal om op de A12 door een soort groene waas te rijden. Nu zijn mensen veel meer bezorgd over de luchtkwaliteit."
Groen-lijsttrekker Wouter Van Besien pleit voor schonere lucht in Antwerpen. "Vroeger moest je bij de geboorte van je kind suikerbonen gaan halen. Nu moet je eerst een puffertje kopen." Groen wil de kernstad van Antwerpen autoluw maken. "Dat wil niet zeggen dat er geen auto's meer binnen mogen. Maar bezoekers moeten kunnen rekenen op een sterker openbaar vervoer en betere fietspaden."
"Door dat concept van de 'war on drugs' te lanceren, heeft De Wever zes jaar geleden te veel verwachtingen gecreëerd", vindt politicoloog Dave Sinardet. "Verwachtingen dat de oorlog ooit gewonnen zou kunnen worden."
Filip Dewinter ziet de invloed van de drugsmaffia almaar toenemen. "De drugbarons nemen de macht van de burgemeester en de politie stilaan over. Antwerpen krijgt steeds meer no go-zones."
De Wever blaast terwijl Dewinter tekeer gaat tegen zijn aanpak van drugs. "De stad die Dewinter beschrijft, bestaat niet. Wij hebben geen no go-zones. Maar wij hebben wel kwetsbare jongeren die met drugshandel duizenden euro's per maand kunnen verdienen. Dit is ook een economisch probleem."
"Niemand kan de war on drugs winnen", zegt De Wever. "Je kan het wel onder controle krijgen."
Moet er een parlementaire commissie komen die het drugsbeleid tegen het licht houdt? Sp.a vindt van wel, maar De Wever heeft zijn twijfels. "Ik denk dat die commissie vooral het debat over de legalisering zal aanzwengelen", zegt hij. "Daar zijn wij niks mee. Zo is Nederland ook in een sukkelstraat terechtgekomen."
Peeters en De Wever plagen elkaar
Peeters: "Het drugsprobleem overstijgt Antwerpen. Een burgemeester kan zo'n internationaal probleem niet oplossen. In Colombia is de World City Summit waar u als burgemeester altijd naartoe gaat...."
De Wever: "... Als ik burgemeester ben."
Peeters: "Juist... Maar anders mag u met mij meegaan."
Schietpartijen, dodenlijsten, handgranaten,.. Jinnih Beels, onafhankelijk lijsttrekker voor sp.a, ziet Antwerpen ter plaatse trappelen in de 'war on drugs'. Beels: "De burgemeester heeft de drugsoorlog terug naar de straat gebracht."
"De Wever en Peeters maken meer ruzie dan dat ze oplossingen zoeken voor het probleem", vindt Vlaams Belang-lijsttrekker Filip Dewinter.
De Wever bijt van zich af in de discussie over de 'war on drugs'. "Ik heb meer dan 125 winkels gesloten. Er worden meer mensen betrapt dan vroeger. De grote criminelen zitten echter in Nederland en Dubai. Daarvoor heb je het gerecht nodig."
Jinnih Beels: "Het is volgens De Wever altijd de schuld van de sossen of van de buitenlanders." Ze zegt over het Stroomplan, dat verschillende diensten bundelt in de strijd tegen drugs: "Dat plan is met veel bombarie aangekondigd, maar enkel de federale en de lokale politie zitten samen. De sociale inspectie en de douane zitten niet eens mee in het gebouw. Terwijl heel het concept draait rond de samenwerking van die diensten."
We beginnen met de Antwerpse war on drugs.
Wist De Wever dat een CD&V-kandidaat was aangehouden voor drugstrafiek toen hij zei dat sommige Antwerpse politici "één klik verwijderd" waren van de drugsmaffia? "Natuurlijk niet. Ik heb het interview op 17 augustus gegeven. Op dat moment kon ik onmogelijk weten wat er met die kandidaat zou gebeuren."
Peeters vindt de uitspraak van De Wever over de verweving tussen politiek en drugsmaffia zeer gevaarlijk. "Je kan geen verdachtmaking lanceren zonder harde bewijzen op tafel te leggen. Ik vind dat niet verstandig." Of De Wever en Peeters hun discussie al hebben bijgelegd? "We zijn daar nu volop mee bezig", grapt Peeters.
'Je kan geen verdachtmaking lanceren zonder harde bewijzen op tafel te leggen. Ik vind dat niet verstandig'
'Dit is een vuile politieke oorlog'
"Een vuile politieke oorlog", zo noemt politicoloog Dave Sinardet (VUB) de Antwerpse campagne. "Maar zoals in de meeste oorlogen zie je een escalatie. Maar uiteindelijk zijn er alleen maar slachtoffers."
Of Kris Peeters de meest getormenteerde lijsttrekker van Vlaanderen is? Er kan nog een grapje af, zo blijkt. "Het is nog maar woensdag, de week is nog niet uit."
En wat Donald Trump kan, dat kan Filip Dewinter ook. "Ik ben nauwelijks 56 jaar. Ik heb nog een grote toekomst in Antwerpen."
"Voelt u zich een beetje emotioneel geschikt", vraagt onze moderator aan Bart De Wever (N-VA), een kwinkslag naar de uitspraak van Philippe De Backer (Open Vld). De Wever cynisch: "Iedereen weet dat ik karakterieel en emotioneel gehandicapt ben, maar ik zal vanavond mijn best doen."
Het debat is begonnen
We zijn eraan begonnen. In dit debat met alle Antwerpse lijsttrekkers willen we meer inzicht krijgen in waar de verkiezingen echt om gaan.
Moderatoren Jonas Muylaert en Jan Demeulemeester heten onze lezers en de politici op het podium welkom. "We zijn 32 dagen voor de verkiezingen. We bespreken vanavond zes thema's: war on drugs, leefbaarheid, openbaar vervoer, wonen, fietsveiligheid en participatie.
Het Zuiderpershuis stroomt stilaan vol. Nog even geduld… Dadelijk beginnen we aan het grote kopstukkendebat van De Morgen. Het is de eerste keer dat de zeven lijsttrekkers in Antwerpen elkaar in de ogen kijken.
Kris Peeters en Bart De Wever leggen het bij
Kris Peeters (CD&V) en Bart De Wever (N-VA) praten in de backstage van ons debat over het nachtelijke bezoek dat Peeters kreeg van de Antwerpse politie. Peeters werd onlangs gewekt na een zogezegde oproep van een alarmcentrale. "Die inval van de politie was een menselijke fout", zegt De Wever daarover. Hij begrijpt dat het niet leuk is om 's nachts gewekt te worden. "Ik heb het ooit zelf voorgehad toen iemand in mijn haag aan het plassen was."
De Wever ontkent ook dat hij de heisa rond de aanhouding van een CD&V-kandidaat voor drugstrafiek orkestreerde. Enkele dagen voordat zijn aanhouding bekendraakte, had De Wever gezegd dat sommige politici maar één klik verwijderd zijn van de drugsmaffia. "Met de hand op het hart: toen ik dat interview gaf, wist ik niet dat hij betrapt was. Dat kon op dat moment ook niet", zegt De Wever. "Moest ik echt een aanval willen lanceren, dan zou ik het niet via een Nederlandse krant doen."
We beginnen er straks aan
Welkom op dit liveblog over het Antwerpse lijsttrekkersdebat. We beginnen er zometeen aan.