Etappeverslag
‘Het was het proberen waard’, zei Steven Kruijswijk (Lotto-Jumbo) met een onderkoeld lachje net na de finish. Dat was eufemistisch uitgedrukt. Want het was ruim 70 kilometer voor de finish dat hij uit de kopgroep vertrok op de loodzware Col de la Croix de Fer, een monster van 29 kilometer met een gemiddeld stijgingspercentage van 5,2 procent.
Hij reed vanaf dat moment alleen. Moederziel alleen. Begonnen aan solo zoals maar zelden vertoond. Langs grote stuwmeren, de weg recht en lang, moest Kruijswijk zijn voorsprong verdedigen. Zoekend naar ritme, zoekend naar de juiste houding. Dan weer handen in de beugels, soms op het stuur.
In de achtervolging waren het meerdere Sky-renners die zich helemaal kapot reden om Nederlander terug te halen. Zelfs met nog wat hulp van AG2R. Maar alsnog kwam hij met ruim vier minuten voorsprong aan onderaan de Alpe d’Huez. De hoop op een Nederlandse winnaar op de gecultiveerde Hollandse berg groeide: zou het dan toch? De laatste winnaar was alweer 29 jaar geleden, zijn naam: Gert-Jan Theunisse.Op de Alpe d’Huez werd het een gevecht van Kruijswijk tegen de groep met favorieten. Daarbij nog geletruidrager Geraint Thomas, Chris Froome, Mikel Landa, Romain Bardet en Tom Dumoulin. Nairo Quintana en Vincenzo Nibali moesten lossen, nadat ze in de aanval waren gegaan.
Van de schermutselingen in de groep met favorieten kon Kruijswijk niet meer profiteren. Hij werd op een paar kilometer van de finish bijgehaald. Een heroïsch avontuur ten einde.
'Ik stond zesde in het klassement, dus het was wel een gewaagde actie. Als ik niet alleen was doorgegaan, had ik het zeker niet gehaald. Ik houd er wel van om op zo'n manier te koersen. Gewoon kijken waar het schip strandt in plaats van drie weken achtervolgen. Het was een mooie dag', aldus Kruijswijk, met een diepe zucht voor de camera's van de NOS. Een zucht van bewondering zal door de Nederlandse huiskamers zijn gegaan.
De strijd om de etappewinst ging boven op de Alpe d'Huez uiteindelijk tussen Thomas, Froome, Bardet en Dumoulin. Een teleurgestelde Dumoulin zei na de finish: 'Ik verkloot het in de laatste paar honderd meter. Een schakelfout. Mijn fout. Anders had ik zeker kans gemaakt.'
Dylan Groenewegen, ploeggenoot van Kruijswijk, stapte af in de twaalfde etappe. De Amsterdammer, deze Tour al goed voor twee ritzeges, had te veel last van de gevolgen van een valpartij zondag in de kasseienrit. Ook erkende sprinters als Fernando Gaviria en André Greipel haalden de finish niet. Mark Cavendish en Marcel Kittel overschreden woensdag al de tijdslimiet.
Het nieuwe algemeen klassement:
1. Geraint Thomas (GBR) Team Sky 49:24:43
2. Chris Froome (GBR) Team Sky +1:39
3. Tom Dumoulin (NED) Team Sunweb +1:50
4. Vincenzo Nibali (ITA) Bahrain - Merida +2:37
5. Primož Roglic (SLO) Team LottoNL - Jumbo +2:46
Het was druk op de Alpe d'Huez. Vincenzo Nibali kwam ten val, hoogstwaarschijnlijk omdat hij werd opgehouden door het publiek langs de kant. En op onderstaande beelden is te zien hoe Chris Froome een tikje krijgt wat een gek op de weg.
Geraint Thomas wint, Dumoulin tweede
De sprint wordt gewonnen door Geraint Thomas. Dumoulin wordt net tweede. Het lijkt nu wel duidelijk dat Thomas de beste man is bij Sky.
Nog twee kilometer: aanval Dumoulin
Dan toch: de aanval van Tom Dumoulin. in zijn wiel krijgt hij Geraint Thomas mee, in zijn gele trui. Die mag nooit op kop. Want ook Chris Froome zuigt zich weer vast aan het tweetal.
Nog 3 kilometer: Dumoulin met Froome/Thomas
Oké, dat worden alsnog een paar zinderende kilometers voor de Nederlandse wielerliefhebbers. Nee, het avontuur van Kruijswijk is ten einde. Maar dan is daar altijd nog Tom Dumoulin. Nu in de groep met Chris Froome, Geraint Thomas en Romain Bardet.
Komt Vincenzo Nibali dan nog terug? Want ze staan bijna stil in de laatste kilometers.
Einde avontuur Kruijswijk
Dat was de eenzame vlucht van Kruijswijk. Want Chris Froome sluit aan. De viervoudig Tourwinnaar. Die de hele dag van zijn teamgenoten heeft kunnen profiteren.
Kan hij nog aanhaken? Met zijn superbenen? Daar lijkt het niet op.
Wat een geweldige dag van Kruijswijk. Een diepe buiging maken we. Hij zakt er nu echt doorheen.
Nog 3,5 kilometer
En daar is natuurlijk Chris Froome. In de aanval. Zoals verwacht. Achter Froome rijden Geraint Thomas en Tom Dumoulin samen.
Nog 4 kilometer: houdt Bardet stand?
Ook een belangrijke vraag: houdt Romain Bardet stand? Want achter hem is het inmiddels geletruidrager Geraint Thomas die de achtervolging heeft ingezet.
Nog 5 kilometer: houdt Kruijswijk stand?
Met Romain Bardet in aantocht lijkt het een lastig verhaal te worden voor Steven Kruijswijk. Want Bardet reed niet de hele dag in de aanval, maar kon rustig volgen in de Sky-trein.
De voorsprong van Kruijswijk is al minder dan een minuut. We vrezen het ergste.
Nog 6 kilometer
Er klinkt onheilspellend boe-geroep langs het parcours als Froome daar lang rijdt. Het is druk. Laten we hopen dat ze van hem afblijven.
Steven Kruijswijk moest ook even uitwijken. Omdat er twee meerennende idioten op elkaar botsten.
Nog 6,5 kilometer
Dit zagen we niet aankomen: Nairo Quintana moet lossen uit de groep met favorieten. En het lijkt er niet op dat hij er weer snel bij komt. Moet hij zijn aanval dan direct bekopen?
Nog 7 kilometer: aanval Landa en Bardet
En daar is de volgende aanval. Ja, we vallen in herhaling. Maar goed, opnieuw is het Bernal, de Sky-knecht die langzaam het gat dicht rijdt. In ieder geval naar Landa.
Romain Bardet, de Franse hoop in bange Tourdagen, heeft nog een tweede versnelling. Hij krijgt iets meer ruimte.
Ondertussen loopt de voorsprong van Kruijswijk steeds sneller terug. Hij heeft nog meer iets meer dan twee minuten voorsprong over.
Nog 8,5 kilometer: aanval Quintana
En daar is de volgende aanval. Nu is het Nairo Quintana.
We schreven het al bij de aanval van Nibali: 'Wat doet Sky dan? Eigen tempo blijven rijden. Zoals ze dat altijd doen.'
Ook hij lijkt het niet te redden.
Update: Quintana weer terug.Nog 9 kilometer: Nibali
En daar is de eerste aanval uit de groep favorieten: Vincenzo Nibali probeert weg te springen. Wat doet Sky dan? Eigen tempo blijven rijden. Zoals ze dat altijd doen.
We wachten. Het lijkt erop dat hij niet weg kan komen.
Achteraan dit groepje lijkt Dumoulin het moeilijk te hebben. Of is hij aan het sparen in de staart van de groep favorieten?
De voorsprong van Kruijswijk zakt terug naar 2 minuten en 50 seconden.
Update: Nibali weer terug.Nog 10 kilometer: 3,5 minuut
Oké, daar ging even iets mis met de tijdsmeting op de Alpe d'Huez. De tijd liep ook wel heel snel terug. Nu krijgen we ede officiële voorsprong van Kruijswijk. Zo rond de 3,5 minuut.
Nog 11,5 kilometer: nog één Sky-man
Er is nu één Sky-knecht over voor Chris Froome en Geraint Thomas. Egan Bernal, het jonge Colombiaanse klimtalent. Hoe sterk is hij nog? Zouden de kopmannen naar elkaar gaan loeren zodra hij wegvalt. Want dan rijdt ineens Geraint Thomas in zijn gele trui op kop.
Peloton ook begonnen
En het peloton is ook begonnen aan de klim. Houdt Sky nog even het tempo hoog? Of gaan er direct andere klassementsrenners in de aanval?
Robert Gesink kan al vanaf de eerste kilometer niet meer volgen. Maar die zal zo wel een duw krijgen op de Alpe die vol staat met Nederlanders. Zou ook Kruijswijk een stiekem duwtje krijgen zo?
Nog 13,8 kilometer: Kruijswijk gaat
Daar gaat Steven Kruijswijk. De Alpe d'Huez op. Hij voert twee gevechten. De eerste is de etappewinst. Op de Hollandse berg. Voor de eerste Nederlandse zege sinds Gert-Jan Theunisse in 1989.
Maar wat we ook niet moeten vergeten: zijn achterstand op Geraint Thomas in het algemeen klassement. Die is nu: 2 minuten en 40 seconden.
Zijn voorsprong op het groepje met favorieten: 4 minuten en 20 seconden. Wat houdt hij over? We zullen u zo goed mogelijk op de hoogte houden. Want het zal straks chaos worden, voorspellen we nu al, als de andere klassementsmannen ten aanval gaan.
Nog 17,5 kilometer: Alpe dichterbij
De Alpe d'Huez komt dichterbij. Het zal mentaal voelen als een laatste hoofdstuk in deze geweldige etappe van Steven Kruijswijk. Nog één doel: naar boven, zo hard als je kunt. Aangemoedigd door drommen Nederlanders. Op een berg die hij goed kent. 13,8 kilometer.
Want alleen op het vlakke is ondankbaar als je al ruim 50 kilometer in de aanval bent.
Nog 20 kilometer: wat doet Sky?
Ook bij Sky zullen ze zo toch aan de komende klim denken? Dan komt de keuze: alle krachten verspelen in de achtervolging of nog wat overhouden voor het begin van de klim, over een kilometer over zeven.
De voorsprong van Kruiswijk wordt nu gegeven op 4.50 minuten.
Nog 20 kilometer: voorsprong zakt terug
Het is ook bijna niet te doen. Als eenzame vluchter strijden tegen een jagende groep klassmentsrenners. Zeker als de weg kaarsrecht is, het asfalt goed en het uitzicht tot honderden meters ver reikt.
Maar goed: de voorsprong van Kruijswijk blijft alsnog vijf minuten. Het is hopen dat de klassementsrenners straks elkaar het licht in de ogen niet meer gunnen.
Het gaat niet meer vanzelf bij Steven Kruijswijk, zo veel is duidelijk. Hij schudt. Hij beeft. Hij wisselt veel van greep met zijn handen - bovenop het stuur, onderin de beugels. Wel goed nieuws: de wind staat dadelijk vol in de rug.