Zo verliep de zitting
We sluiten hierbij ons liveblog af. U kan in het artikel hierboven en op onze website het laatste nieuws over de zaak van de kasteelmoord volgen.
Hieronder herleest u hoe de zitting verliep.
Van Cauter: "Recht is geschied"
"Recht is geschied." Dat is de eerste reactie van meester Joris Van Cauter op het vonnis van de correctionele rechtbank van Brugge in de kasteelmoord . Zijn cliënt, Roy Larmit, kreeg 15 jaar cel. "We zullen het vonnis eerst bespreken met onze cliënt vooraleer we ons beraden over eventuele verder stappen."
Franciscus 'Roy' Larmit (40) werd veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf voor de moord op Stijn Saelens. De Tilburger voerde zijn oom Antonius van Bommel naar het kasteel Carpentier. Het openbaar ministerie had 24 jaar cel en 15 jaar terbeschikkingstelling gevorderd.
Stijn Saelens werd op 31 januari 2012 doodgeschoten in zijn kasteel in het West-Vlaamse Wingene.
Familie Saelens tevreden
De advocaat van de ouders van Stijn Saelens reageert tevreden op het vonnis in de zaak van de kasteelmoord. Voor meester Jan Leysen was het vooral belangrijk dat de manipulatieve kant van André Gyselbrecht in het vonnis aan bod kwam.
"Het is een evenwichtig vonnis. Voor mijn cliënten is het vooral belangrijk dat het jarenlang besmeuren van Stijn Saelens is rechtgezet en dat de rechtbank die houding niet gewaardeerd heeft."
Werner Saelens en Anne-Marie Dupont kregen van de rechtbank elk een schadevergoeding van 35.000 euro toegewezen. Aan de twee broers en de twee zussen van het slachtoffer moeten de beklaagden een schadevergoeding van elk 20.000 euro betalen. Over de schadevergoedingen voor Elisabeth Gyselbrecht en haar nieuwe vriend wordt later beslist. Zij vroegen immers slechts een voorlopige euro schadevergoeding. Hetzelfde geldt voor de kinderen van Saelens en Gyselbrecht, die vertegenwoordigd werden door voogd ad hoc Rik Demeyer.
"Gyselbrecht geadviseerd strijd verder te zetten"
Advocaat Johan Platteau zegt dat hij zijn cliënt André Gyselbrecht heeft geadviseerd "de strijd verder te zetten". Mogelijk gaat de veroordeelde dokter dus in beroep.
Serry wellicht niet in beroep
Pierre Serry gaat wellicht niet in beroep, zegt zijn advocaat Kris Vincke.
Zitting is opgeheven
De zitting over de kasteelmoord is opgeheven na het uitspreken van de straffen. De vier beklaagden worden weggebracht naar de gevangenis.
Het is nu afwachten of partijen beroep aantekenen.
Strenge straffen voor beklaagden
De vier beklaagden zijn allemaal veroordeeld voor hun rol in de moord op Stijn Saelens op 31 januari 2012.
Opdrachtgever André Gyselbrecht krijgt 27 jaar cel, tussenpersoon Pierre Serry 21 jaar, tussenpersoon Evert de Clercq 27 jaar en Franciscus Larmit 15 jaar.
Het openbaar ministerie had voor Gyselbrecht 30 jaar cel en vijftien jaar terbeschikkingstelling gevorderd.
De rechter spreekt nu nog het deel over de schadevergoedingen aan de burgerlijke partijen uit.
© Photo News Franciscus Larmit krijgt 15 jaar effectief
Evert de Clercq krijgt 27 jaar effectief
De Clercq krijgt een even strenge straf als Gyselbrecht.
Pierre Serry krijgt 21 jaar cel effectief
André Gyselbrecht krijgt 27 jaar cel effectief
De feiten zijn bewezen, de rechtbank veroordeelt André Gyselbrecht tot 27 jaar cel. Dat is minder dan de gevraagde maximumstraf van 30 jaar. Gyselbrecht kijkt bij het uitspreken van het vonnis naar beneden.
© Henk Deleu — André Gyselbrecht, samen met zijn zoon Peter tijdens een persconferentie enkele jaren geleden. Vierde beklaagde Roy Larmit "betoont spijt"
Rechter D'Hondt gaat in op de vierde en laatste beklaagde, Roy Larmit. "Op verzoek van zijn nonkel, wijlen Antonius Van Bommel, heeft hij zijdelings, maar noodzakelijke hulp bij moord geleverd. Hij legde na overleg met zijn raadsman een weloverwogen verklaring af, die het onderzoek heeft vooruit geholpen."
"De psychiater omschreef hem als vriendelijk en correct, maar blijft aan oppervlakte. Laat achterste van z’n tong niet zien. Hij heeft duidelijk schuldbesef en toont empathie voor de familie van de slachtoffers."
Ook effectieve gevangenisstraf voor Serry en De Clercq
"Serry ontkent in februari 2012 iets te maken te hebben met de moord, terwijl hij heel goed wist wat er met Saelens gebeurd is. Na het aantreffen van het lichaam zal hij zich meer dan vier jaar beroepen op zijn zwijgrecht. In het verhoor van 26 september 2016 gaf hij dan toe dat de opdracht erin bestond iemand te zoeken om Saelens uit de weg te ruimen."
Serry deed dat "uit loyaliteit” tegenover zijn "goede vriend en huisdokter Gyselbrecht". "Hij was hem veel verschuldigd, want die had de palliatieve zorg over zijn vader op zich genomen."
"Gyselbrecht heeft een enorme druk uitgevoerd op hem. Het verontrust de rechtbank echter dat hij enkel uit loyaliteit is over te halen dergelijke zware feiten te plegen."
Serry werd in het psychiatrisch rapport omschreven als "iemand die kan misleiden, gevoelloos kan manipuleren en in staat is tot zware criminaliteit. Hij wordt niet geremd door de zware gevolgen van z’n daden." Enerzijds uitte hij oprechte spijt en deed hij uiteindelijk een bekentenis, anderzijds is er zijn negatief strafverleden.
Daarom is de rechtbank ook van oordeel dat ook voor Serry een "effectieve gevangenisstraf" nodig is.
Evert de Clercq dan weer heeft op verzoek van Serry een huurmoordenaar gezocht en daar veel geld aan verdiend. "Hij deed alles af als larie en apekool en lachte met justitie. Hij handelde zonder scrupules en enkel uit winstbejag en toont geen empathie met de familie van Stijn Saelens."
"De Clercq is een beroepscrimineel, een gewiekst persoon die professioneel te werk gaat om onder de radar van politie en justitie te blijven. Indien dat door anderen dreigt te mislukken, zit hij er niet mee in hen te intimideren."
"Voor Evert de Clercq is een strenge effectieve straf nodig."
© Photo News — Vlnr. Evert de Clercq, Pierre Serry en André Gyselbrecht. Nog geen strafmaat voor Gyselbrecht
In tegenstelling tot verwacht, maakt de rechtbank de straf voor Gyselbrecht nog niet bekend. Eerst wordt de argumentatie voor de drie andere beklaagden voorgelezen.
Duidelijk is wel al dat Gyselbrecht een "strenge, effectieve gevangenisstraf" zal krijgen.
Rechtbank schetst vernietigend beeld van André Gyselbrecht
André Gyselbrecht heeft behalve enkele verkeersinbreuken geen strafblad, wat de rechtbank positief acht. "Hij kende een correcte levenswandel en was steeds bezorgd om de familie en de kinderen."
Tegelijkertijd was hij wel "de opdrachtgever van de moord, waar hij maandenlang mee bezig was en waar hij tot op de dag van de feiten de touwtjes in handen had."
"Tot op heden houdt hij vast dat hij de enige juiste beslissing heeft genomen." Spijt heeft hij volgens rechter Criel dan ook niet.
"Het negatieve beeld dat hij wilde schetsen van het slachtoffer, is niet in overeenstemming met de elementen uit het dossier. (..) Uit het psychiatrisch rapport blijkt dat beklaagde steeds de controle wil nemen over de situatie. Hij luistert niet naar de verhoorders en wordt omschreven als manipulatief, plaatst zich in een slachtofferrol en heeft een opgeblazen zelfbeeld." Ook vermeldt de rechtbank "agressieve uitbarstingen" bij Gyselbrecht.
Er is dus een strenge, effectieve gevangenisstraf nodig voor André Gyselbrecht.
© Photo News — André Gyselbrecht (r.) Straffen worden uitgesproken
Rechter D'Hooghe zal nu de straffen uitspreken. Alle vier de beklaagden zijn schuldig. 30 jaar is de maximumstraf, maar er komt geen terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank.
Betrokkenheid Larmit is bewezen
Rechter Hameeuw gaat gedetailleerd in op de betrokkenheid van de vierde verdachte van mededaderschap, Roy Larmit. Ook zijn argumenten worden door de rechtbank van tafel geveegd.
"Larmit had wel degelijk kennis van het misdrijf waaraan hij medewerking had verleend."
Over naar vierde beklaagde, Roy Larmit
De rechtbank gaat nu in op de tenlasteleggingen voor de vierde beklaagde, Franciscus - Roy - Larmit. Hij voerde zijn oom, huurmoordenaar Van Bommel, de dag van de feiten naar het kasteel in Wingene. De Tilburger beweert dat hij niet wist wat de bedoeling was, maar hielp achteraf wel om het lichaam van het slachtoffer te begraven.
Volgens de rechter verklaarde Larmit na lang zwijgen dat hij "met zijn nonkel naar België gereden omdat die toen ziek was en het een lange afstand was. Hij dacht volgens hem dat hij naar het kasteel ging omdat daar wel geld te verdienen was, maar hij wist niet wat precies de bedoeling."
Toch acht de rechtbank het bewezen dat Larmit de vierde mededader was aan de huurmoord op Stijn Saelens.
"De Clercq was rechtstreeks betrokken"
"Evert de Clercq was rechtstreeks betrokken bij de moord op Stijn Saelens. Zonder zijn medewerking was de moord niet mogelijk", zo is rechter Criel duidelijk.
Opvallend is dat rechter Criel nu toch aanhaalt dat er in de verslagen van Antonie Van Wilderoden (de vermeende informant die beweerde dat hij Evert de Clercq in de gevangenis van Ieper moest afluisteren in opdracht van de politie) een grond van waarheid zat. “Sommige woorden van Antonie Van Wilderoden kan hij enkel uit de mond van Evert de Clercq gehoord hebben."
Bij het begin van de zitting verklaar de rechtbank nog dat er geen gebruik werd gemaakt van een informant.
Tussenpersoon Evert de Clercq
Rechter Bruno Criel gaat over naar Evert de Clercq, de tussenpersoon die de vrijspraak vroeg. Maar de rechtbank acht het "wél bewezen dat hij de link was tussen Pierre Serry en uitvoerder Antonius Van Bommel."
"Er is het gegeven dat er zeer sporadisch telefonische contacten waren van de Clercq naar Serry, die ongetwijfeld het gevolg waren van eerder ontmoeting waarbij Serry vroeg om uitvoerders te zoeken voor de moord. Daarnaast zijn er geen aanwijzingen dat Serry en Van Bommel elkaar kenden voordat de Clercq hen in het kader van de moord heeft samengebracht."
© Photo News — Evert de Clercq. Belastende elementen voor Serry
"Serry had de opdracht een put te graven en werd gevraagd waterperoxide op te halen om het lichaam te overgieten. Sinds de opdracht was hij quasi dagelijks in de bewuste chalet aanwezig. Op 27 januari heeft hij Van Bommel aan chalet ontmoet. Op de dag van de moord was hij om 8.20 uur aan de chalet aanwezig waar ook al Van Bommel was. Om 10.30 uur is de 'go' gegeven aan Van Bommel vanuit het kabinet van Gyselbrecht."
Volgens de rechtbank heeft Serry dus wel degelijk "een bepalende rol gespeeld in de moord".
Tussenpersoon Pierre Serry
De rechtbank gaat over naar tussenpersoon Pierre Serry. "Van in het begin was de opdracht om Stijn Saelens op te ruimen. Uit loyaliteit voor Gyselbrecht had Serry de opdracht aanvaard om iemand te zoeken, er werd een prijs van 150.000 euro afgesproken. Serry was de persoon die sinds de zomer van 2011 in opdracht een huurmoordenaar zocht en via Evert de Clercq uiteindelijk Antonius Van Bommel aansprak."
Van Bommel overleed al in het voorjaar van 2012.
© Photo News — Pierre Serry (midden). "Gyselbrecht had zich moeten onthouden"
Rechter D’Hooghe neemt opnieuw het woord. “Het komt de rechtbank begrijpelijk voor dat Gyselbrecht aan de hulpvraag van zijn dochter heeft willen tegemoetkomen. De rechtbank meent echter dat hij zich van elke inmenging had moeten onthouden eens duidelijk was dat Elisabeth vanaf eind 2011 opnieuw voor haar relatie en haar gezin ging.”
“De door Gyselbrecht geschetste crisissituatie is dus ontkracht, en is dus niet van aard om onder de noemer van schulduitsluitingsgrond te vallen. Het is niet aangetoond dat hij niet aan de overmacht kon weerstaan. Hij had voldoende logisch denkvermogen om gevolgen om zijn daden in te zien. Zo ondernam hij verschillende stappen om de emigratieplannen te doorkruisen en om zijn dochter te overtuigen onder te duiken. Ook legde hij een klacht neer. Hij bleef professioneel en familiaal actief en is een goede arts met een sterke persoonlijkheid."
D'Hooghe ziet ook geen rechtvaardigingsgrond voor de moord. Van een vrijspraak kan dus geen sprake zijn.
© Photo News — Gyselbrecht met zijn advocaat Johan Platteau. Argumenten van tafel geveegd
De rechtbank veegt de argumenten van de verdediging van Gyselbrecht voorlopig dus een voor een van tafel.
Wat met de reis naar Australië?
Rechter Hameeuw: “Gyselbrecht stelt dat er een groot gevaar was dat het gezin zou verhuizen naar Australië. Maar uit het onderzoek is gebleken dat er een heen- en terugticket was geboekt naar aanleiding van hun tiende huwelijksverjaardag. (…) Luttele minuten voor de moord bevestigde Elisabeth nogmaals aan haar vader dat zij op 20 februari terug zou zijn.”
Gyselbrecht verklaarde tijdens verschillende verhoren overigens zelf dat hij geen schrik meer had van de verhuis.
Ook het vermeende definitieve vertrek is dus geen schulduitsluitingsgevoel.
"Elisabeth was bemoeienissen van haar vader beu"
"Dochter Elisabeth stond in oktober 2011 onder druk van haar vader. Op het ogenblik van de feiten was zij nog evenwichtig en werkzaam als huisarts in praktijk van haar vader. Uit meerdere verhoren van Elisabeth blijkt dat zij sinds november 2011 voor de hereniging van haar gezin had gekozen. Zij was de bemoeienissen van haar vader beu."
"Saelens was zeer betrokken vader"
“Hoewel vast staat dat Saelens een minder klassieke wijze van opvoeden hanteerde (…), blijkt dat Saelens een aanwezige en zeer betrokken vader was”, oordeelt de rechtbank. “Dat werd bevestigd door Elisabeth zelf.
"De slechte invloed van Saelens op zijn kinderen is niet bewezen. Hij maakt een boomhut, speelde samen met hen in de tuin, maakte gezinsuitstapjes en had kort voor de feiten nog een heel mooi weekend in Disneyland. De kinderen haalden goede schoolresultaten. Saelens hield er bepaalde ideeën op na, maar uit het strafdossier kan niet worden afgeleid worden dat de man een gestoord individu was die een gevaar vormde voor zijn echtgenote."
"Onderzoekers handelden wel competent"
Uit niets blijkt dat de onderzoekers in het zedendossier niet compentent gehandeld hebben, aldus rechter Hameeuw. Dat “justitie niets deed” zoals André Gyselbrecht verklaarde, mist volgens de rechtbank elke grond van objectiviteit. “Er bestond geen enkele aanleiding te denken dat justitie niet correct gehandeld zou hebben.” De klachten over justitie en over de grensoverschrijdende handelingen werden bovendien voornamelijk na de moordopdracht geuit. Zo diende Gyselbrecht pas een klacht met burgerlijke partijstelling in nadat hij de moordopdracht op Saelens had gegeven.
De behandeling van het dossier van de zedenfeiten kan dus geen schulduitsluitingsgrond voor de feiten vormen, aldus de rechtbank.
Tweede rechter neemt het woord
Rechter Véronique Hameeuw neemt het voorlezen van het vonnis over van voorzitter Els D'Hooghe. Zij gaat verder over de vermeende zedenfeiten van Stijn Saelens. André Gyselbrecht was daarvan op de hoogte. "Gyselbrecht was nog meer in paniek nadat bleek dat Stijn Saelens met zijn gezin naar Australië wou verhuizen. In oktober 2011 volgde dan een klacht door André Gyselbrecht en Elisabeth Gyselbrecht tegen Stijn Saelens wegens zedenfeiten."
In december 2011 werd André Gyselbrecht daar door de politie over verhoord. Saelens zelf was in het buitenland, en werd in januari 2012 vermoord vooraleer hij kon worden verhoord.
© Photo News — Evert de Clercq, Pierre Serry en André Gyselbrecht. Tenlastelegging André Gyselbrecht
De voorzitter leest nu het voorwerp van de tenlastelegging voor André Gyselbrecht voor. “Hij bekende op 2 mei 2017 dat hij Pierre Serry had gevraagd Stijn Saelens te vermoorden.”
De argumentatie van de advocaten van André Gyselbrecht komt aan bod. Zoals bekend hebben zij gepleit dat het gaat om een geval van overmacht. In het dossier is er sprake van twee grensoverschrijdende feiten in hoofde van Stijn Saelens tegenover zijn zesjarige dochter. Het eerste feit dateert van 2010, waarbij hij haar geslachtsdelen gelikt zou hebben; het tweede van mei 2011, waarbij hij haar een tongzoen gegeven zou hebben.
© Photo News — Pierre Serry en André Gyselbrecht. Geen extra getuige
“Het staat niet vast dat er gebruik is gemaakt van een informant, en zeker niet van een infiltrant. Het recht op een eerlijk proces is niet geschonden”, zegt de voorzitter. Er komt dus geen extra getuige, wat in de loop van het proces werd gevraagd.
Voorlezing vonnis begint
De voorzitter begint met het voorlezen van het vonnis, dat maar liefst 90 pagina's beslaat. Ze stelt daarom voor het juridische gedeelte diagonaal voor te lezen.
Ook Larmit komt binnen
Larmit komt toch de zittingszaal binnen en wordt neergezet in een hoek van de beklaagdenbank, buiten het zicht van de aanwezigen en de pers.
Drie beklaagden betreden de zaal, vierde weigert
Drie beklaagden, André Gyselbrecht, Pierre Serry, Evert de Clercq betreden de zaal. De vierde beklaagde, Franciscus Larmit, weigert voorlopig de zaal te betreden omdat hij onherkenbaar wil blijven. Zijn advocaat Joris Van Cauter stelt voor hem hem achter een archiefkast in de zaal te laten plaatsnemen, uit het zicht van de camera's.
Rechters komen binnen
De drie rechters Els D'Hooghe, voorzitter , Bruno Criel en Véronique Hameeuw, betreden de zaal. Ook het openbaar ministerie en de advocaten zijn aanwezig.
Grote publieks- en persbelangstelling
De zittingszaal is te klein voor het talrijk opgekomen publiek. Ook de pers is massaal aanwezig. In het publiek zit ook Peter Gyselbrecht, de zoon van beklaagde André Gyselbrecht.
© Photo News — pict. by Didier Lebrun / © by Photo News Zitting kan tot vier uur duren
Verwacht wordt dat het tot vier uur kan duren voor het volledige vonnis voorgelezen is door de drie rechters: Els D'Hooghe, voorzitter van de 14de kamer van de Brugse correctionele rechtbank, Bruno Criel en Véronique Hameeuw.
Wat riskeren de beklaagden?
André Gyselbrecht (67), schoonvader van Stijn Saelens en opdrachtgever van de moord
• Openbaar ministerie eist de maximumstraf van 30 jaar met 15 jaar terbeschikkingstelling van de uitvoeringsrechtbank
• Advocaten Johan Platteau en Filip D'Hont vragen vrijspraak wegens overmacht
Pierre Serry (67), tussenpersoon
• Openbaar ministerie eist 26 jaar met 15 jaar terbeschikkingstelling van de uitvoeringsrechtbank
• Advocaten Kris Vincke, Walter Damen en Frederieke Cloet vragen milde straf
Evert de Clercq (28), tussenpersoon
• Openbaar ministerie eist 28 jaar met 15 jaar terbeschikkingstelling van de uitvoeringsrechtbank
• Advocaten Thomas Gillis, Jesse Van den Broeck en Sidney Smeets vragen vrijspraak voor moord
Franciscus - Roy - Larmit (40), tussenpersoon
• Openbaar ministerie eist 24 jaar met 15 jaar terbeschikkingstelling van de uitvoeringsrechtbank
• Advocaten Joris Van Cauter, Frank Scheerlinck en Hanne Ollevier vragen vrijspraak en zeggen dat Larmit enkel schuldig kan zijn aan lijkverberging
© BELGA — Beklaagden Evert de Clercq, Pierre Serry en André Gyselbrecht. Waar draait het proces om?
De kasteelmoord, de moord op Stijn Saelens, is een van de meest besproken moordzaken in Vlaanderen van de afgelopen jaren. Wat is er ook weer precies gebeurd, en wie zijn de hoofdrolspelers in het proces? U leest het hier of komt er alles over te weten in een video in 90 seconden.
© Belga — Stijn Saelens. Zitting start om 14 uur
De Brugse correctionele rechtbank zal om 14 uur een vonnis vellen in de zaak van de kasteelmoord. André Gyselbrecht (67), Pierre Serry (67), Evert de Clercq (54) en Franciscus Larmit (40) staan terecht voor de moord op Stijn Saelens.
© belga — Kasteel 'Carpentier' in Wingene waar in 2012 bloed- en sleepsporen van Stijn Saelens werden gevonden. Saelens zelf werd twee weken later vermoord teruggevonden in een bos in Maria-Aalter.